Het proces van de nabestaanden van Julie van Espen tegen de Belgische staat is gisteren van start gegaan. Zowel de vader als de broer van Julie kwamen aan het woord.
Op 4 mei 2019 werd Julie van Espen verkracht en vermoord aan het Albertkanaal in Antwerpen. De dader, Steve Bakelmans, was op dat moment al veroordeeld voor een andere verkrachting, maar werd niet meteen aangehouden.
De familie van Julie vindt dat de Belgische overheid voor de fouten rond het dossier van Bakelmans aansprakelijk moet worden gesteld. “Iedereen legt de fout bij een ander, of minimaliseert zijn eigen fouten. Het blijkt o zo moeilijk om eens voor de spiegel te gaan staan”, aldus Erik, de vader van Julie, die benadrukt dat ze graag zien dat de staat erkent fouten te hebben gemaakt.
Ook vertelde de vader voorafgaand aan de zitting dat de familie het niet om het geld te doen is. “Dit gaat ook over de toekomst: het gaat niet alleen over Julie, maar ook over iedereen die misschien nog volgt. Zij is er niet meer, maar wij proberen op allerlei manieren nog zin te geven aan haar leven.”
Emotionele getuigenis van Gisèle Pelicot in Franse verkrachtingszaak: 'Ik ben een volledig verwoeste vrouw'
Sinds de dood van Julie probeert haar familie om Justitie iets beter te maken – en volgens haar vader zijn er ook al positieve veranderingen gerealiseerd. “We hebben verschillende open brieven geschreven. Er zijn nu meer zorgcentra. Er zijn meer opleidingen voor advocaten en rechters om beter om te gaan met slachtoffers van seksueel geweld. Recidivegevaar is toegevoegd aan de criteria voor onmiddellijke aanhouding.”
Maar de familie heeft geen excuus of erkenning van de Belgische staat gekregen. “Wij willen alleen dat de Belgische staat erkent: ‘Ja, we zijn zwaar in de fout gegaan.’ Niets meer, niets minder. Spijtig genoeg wil men dat niet; men spreekt liever over ‘disfuncties’.”
Ook Andreas, de broer van Julie, kwam gisteren aan het woord in de rechtbank. “Woorden schieten tekort voor wat wij hebben moeten meemaken. Voor mij is maar één vraag van belang vandaag: had mijn zus nog geleefd als het overheidssysteem correct had gewerkt? Voor mij is het overduidelijk: ja”, vertelde Andreas.
Ook kaartte hij de potentiële toekomst aan, hoe die eruit zal zien als de staat niet hun fouten erkent. “Als Justitie niet gesanctioneerd wordt, zeggen we dan niet aan alle vrouwen: zorg voor uw eigen veiligheid, want de overheid kan er niet voor zorgen?”
“Deze zaak zal bepalen waar we de lat willen leggen voor de werking van de overheid. Mijn zus verdient Justice, als in gerechtigheid. Vijf jaar geleden verdiende ze justitie, als in een grondig werkend orgaan van de overheid. Dat laatste heeft ze nooit gekregen, ik hoop van harte dat ze dat eerste ook krijgt.”
Bakelmans werd in 2021 veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf voor de verkrachting en moord op Julie van Espen. Hij als dader staat dus los van deze zaak – de Belgische staat is de verwerende partij.
Mocht de familie een schadevergoeding ontvangen, hebben ze bekend gemaakt dit te doneren aan een goed doel. Dit deden ze ook al met de opbrengst van het boek dat over Julie werd geschreven, Je fluistert in mijn oor.
De rechtbank doet uitspraak op 19 december.
