Paula (21) besluit in 2019 dat ze een gezondere levensstijl wil, gewoon om een paar kilootjes kwijt te raken. Maar haar focus op sport en ‘beter’ eten slaat door in een obsessie, resulterend in een eetstoornis.
“Het ging echt al de verkeerde kant op, maar zonder coronacrisis was het misschien niet zó ver gekomen”, vertelt Paula aan LINDA.nl.
Dit artikel gaat over eetstoornissen. Heb jij hier zelf ook mee te maken en zoek je hulp? Praat met een hulpverlener van MIND Korrelatie via 0900 – 1450 of vind hier meer mogelijkheden.
Na haar eerste jaar in het studentenleven besluit Paula in 2019 dat ze haar leefpatroon wat wil aanpassen. Ze begint met snacks laten staan, minder drinken en meer sporten: prima stappen om te nemen. Na een aantal maanden zoekt ze steeds nieuwe grenzen op.
“Ik ging heel lekker op de kick van het afvallen”, vertelt ze. “Te lekker. Ik sloot steeds meer types voedsel uit en selecteerde niet meer op gezonde opties, maar vooral op zo min mogelijk koolhydraten en andere dingen die ik als slecht begon te zien.”
Als in maart 2020 de eerste lockdown zich aankondigt, loopt het uit de hand. “In de eerste plaats lag dat echt aan mijzelf, dat erken ik”, aldus Paula. “De basis voor een eetstoornis was er al, maar de indrukken van buitenaf hielpen absoluut niet mee.” Paula ziet, net als de rest van Nederland, al snel berichten over ‘coronakilo’s’ en de boodschap om vooral veel te blijven bewegen.
“Alles kon in mijn tijdlijnen altijd al mooier, beter en slanker, maar dit kwam er nog bovenop”, vertelt ze. “Ik vertelde mezelf dingen als: ‘Wat erg als mensen me straks tegenkomen op straat en denken, die heeft duidelijk stilgezeten deze maanden’. Mijn grootste angst was dik uit de lockdown komen. Ik kreeg nog meer de drang om mezelf te bewijzen. Dat was wel het keerpunt.”
Paula had nooit gedacht dat ze de serieus de afweging zou maken tussen een Pink Lady en Granny Smith appel, wegens de tien calorieën verschil. En nee, ze zag zichzelf op een warme zomerdag ook niet zitten in vier lagen thermokleding. Maar dat gebeurde allemaal wél, vertelt ze.
“Elke dag gaf ik mezelf een nieuw, strenger doel. Op een gegeven moment woog ik nog maar 47,5 kilo, echt veel te weinig. Mijn ouders en vrienden zagen dit gebeuren en probeerden me te helpen, maar hun waarschuwingen wogen niet op tegen het stemmetje in mijn hoofd. Ik sprak wel af met een diëtiste, maar manipuleerde haar om onder mijn eetlijsten uit te komen.”
Paula toentertijd:
Paula heeft het continu koud, heeft last van haaruitval en leert zich zelf steeds meer trucs om minder calorieën binnen te krijgen. Pas als haar vader met tranen in zijn ogen zegt dat het zo niet langer kan, komt de boodschap voor het eerst écht bij haar binnen. “Tot dat moment voelde het voor mij alsof iedereen overdreef, maar toen zag ik het verdriet in zijn ogen. Dat raakte me.”
Wat ze ook niet leuk vindt om te horen, is dat haar vriendinnen haar persoonlijkheid helemaal niet meer herkennen. “Een eetstoornis vlakt je gewoon volledig af, ook je karakter. Het maakt je aan alle kanten kapot.”
Vanaf dat moment probeert ze wél mee te werken aan haar behandeling. Met kleine stapjes en veel moeite, want meer eten is nog steeds het allerlaatste wat ze wil. Toch lukt het haar: in september 2021 heeft ze haar laatste afspraak met de diëtist.
Als ze daarna haar notitieboekjes uit haar ziektetijd terugleest, voelt ze zich vooral heel verdrietig. “Ik heb zelf gewoon nooit doorgehad hoe slecht het ging”, vertelt ze. “Wat ik at, noteerde ik mét calorieën. Ik gaf daarin mijn eetgewoontes een 10, maar mijn sociale leven een 3. Het was totaal uit balans, terwijl ik oprecht dacht dat ik gelukkig was. Pas nu zie ik hoeveel verdriet en eenzaamheid het met zich mee bracht. Dat motiveert me om mijn verhaal te delen, in de hoop dat het andere mensen in deze situatie helpt.”
Paula is blij met de hulp die ze kreeg van haar diëtist en psycholoog, maar denkt dat er qua hulpverlening soms nog wel winst te behalen valt. “Je krijgt nu vaak te horen wat de lichamelijke consequenties zijn van je ziekte. Dat klinkt voor een gezond persoon als heel belangrijke redenen, maar als je ziek bent heb je aan dat soort feiten – eerlijk gezegd – gewoon schijt.”
“Het is voor iedereen anders, maar voor mij was het sociale aspect heel belangrijk. De realisatie dat ik eenzaam was, dat ik zonder eetstoornis weer mijn oude ik terug kon krijgen. Ik denk dat het waardevol kan zijn om tijdens zo’n behandeling juist vaker te vragen: wie was je vroeger, wil je niet terug?”
Maar ook meer samenwerking tussen behandelaar en patiënt lijkt haar een goed idee. “Eetlijsten zijn vaak gebaseerd op de schijf van vijf. Da’s goed, maar ik kreeg eetlijsten met dingen die ik eigenlijk vroeger ook al niet at of lekker vond.”
Als ze, uiteraard onder begeleiding, haar eigen eetlijst mag samenstellen kan ze daar voedsel op kwijt waar ze goede herinneringen aan had, of dingen die ze als kind heel lekker vond. “Dat hielp mij echt met beter eten, al ging het in babystapjes. Mede daardoor heb ik nu mijn leven weer terug, en weet ik dat geluk niet zit in dun zijn. Het zit ‘m in van jezelf en je dierbaren houden.”
Lucyna's dochter (12) heeft anorexia, maar een hulphond zorgt weer voor een glimlach
