Voor huishoudens zonder vast contract zijn de hoge prijzen al enige tijd terug te zien op hun energierekening. Sommigen betalen inmiddels het dubbele van een jaar geleden, wat vooral bij de laagste inkomens  – ondanks de energietoeslag – hard binnenkomt. Als je contract afloopt, is het vanwege de instabiliteit op de energiemarkt moeilijk in te schatten wat verstandig is.

Vast energiecontract

Wie voorlopig nog een vast energiecontract heeft, kan dus ook maar beter rustig blijven zitten. Je hoeft je dan niet druk te maken over de fluctuerende prijzen, en mogelijk ben je zelfs minder geld kwijt dan vorig jaar. Dit komt doordat het kabinet de energiebelasting heeft verlaagd. Een gemiddeld huishouden is dit jaar 400 euro minder aan belasting kwijt. Ook is deze maand het btw-tarief op gas en stroom van 21 naar 9 procent gegaan.

Veel huishoudens kunnen zich echter niet aan een vast tarief vastklampen. Misschien loopt je verbintenis bijna af, of moet je als student, starter of na een relatiebreuk voor het eerst een eigen contract afsluiten. Aangezien niemand in de toekomst kan kijken, zijn er geen gouden tips voor de meest voordelige deal. Wel valt er nog steeds iets te kiezen.

Lees ookGasunie: 'Nederland hoeft niet te vrezen voor gascrisis, óók niet als Rusland toevoer stillegt'

1. Blijven zitten

Ook als je energiecontract afloopt, kun je bij je huidige leverancier blijven. Veel van hen bieden vanwege de onstabiele markt geen langlopende contracten met vaste tarieven meer aan. Wanneer ze dit wel doen, liggen de prijzen vaak erg hoog en is dit niet altijd een voordelige keuze. Wel doen ze je als huidige klant vaker een voordeliger voorstel dan als instapper.

Je kunt ook kiezen voor een variabel tarief. Deze prijzen liggen ook hoog, maar het voordeel is dat je deze overeenkomst maandelijks kunt opzeggen. Wanneer je de prijzen van andere leveranciers scherp in de gaten houdt, kun je direct overstappen wanneer je ergens anders goedkoper uit bent.

Wanneer de vaste tarieven weer lager liggen, kun je ook altijd weer een jaarcontract of een contract voor meerdere jaren afsluiten.

2. Overstappen naar vast tarief

Je kunt natuurlijk ook overstappen naar een andere energieleverancier. Momenteel kan het ingewikkeld zijn om de verschillende tarieven via vergelijkingssites als Independer in kaart te brengen, omdat veel leveranciers hier geen contracten met vaste tarieven voor vrijgeven. Het overzicht is dus meestal niet volledig, waardoor je beter zelf de prijzen op een rijtje kunt zetten door de verschillende leveranciers af te gaan.

Minder energieleveranciers bieden nu een- of meerjarige contracten met een vast tarief aan. Doen ze dit wel, dan liggen de prijzen behoorlijk hoog. Je kunt een eenjarig contract overwegen zodat je de komende twaalf maanden weet waar je aan toe bent, maar tegelijkertijd niet jarenlang vastzit. Na een jaar ben je dan weer vrij om over te stappen, mochten de prijzen gezakt zijn.

Een vast tarief voor meerdere jaren is een soort speld in een hooiberg. Mocht je toch zo’n contract afsluiten, dan weet je waar je de komende jaren aan toe bent en kun je jezelf daarop voorbereiden. Maar mochten de prijzen al (ver) voor het einde van je contract dalen, dan ben je mogelijk veel duurder uit.

3. Overstappen naar variabel tarief

Voor variabele contracten geven meer energieleveranciers wel een ‘modelcontract’ vrij voor vergelijkingssites, maar ze blijven onvolledig. Daardoor kun je beter iets meer tijd investeren en zelf de contracten op een rij zetten. Via zo’n modelcontract moet iedere maatschappij verplicht stroom en gas tegen een variabel tarief voor onbepaalde tijd aanbieden.

De meeste leveranciers passen hun tarieven twee keer per jaar aan, maar let op: in uitzonderlijke situaties, zoals nu met de oorlog in Oekraïne, kan dit vaker gebeuren. Hoe vaak, verschilt per maatschappij. Lees daarom altijd de voorwaarden.

Wanneer je overstapt, gelden dezelfde spelregels als wanneer je voor een variabel tarief bij je huidige maatschappij kiest. Houd de markt goed in de gaten, want overstappen naar een voordeligere optie mag altijd.

Besparen

Als je met zekerheid energie wil besparen, is het verstandig om je huis waar mogelijk te verduurzamen en op je verbruik te letten. De verwarming twee graden koeler zetten of korter douchen, kan al heel wat geld schelen.

Lees ookWat is goedkoper: een bad of een douche nemen? (En nog drie slimme bespaartips)