Roek Lips schrijft boek over waardevolle lessen na tegenslagen: 'Zo'n rauwe periode geeft ook verdieping aan het leven'

10-07-2024 | Lotte van Zijl

Roek Lips bracht het afgelopen jaar grotendeels in isolatie door, vanwege een agressieve vorm van leukemie. In die – kwellende – stilte vond hij de tijd om terug te blikken op vele gesprekken en daarover te schrijven. Zo ontstond het boek Dit kan ook een goede tijd zijn in de tweede, zwaarste periode uit zijn leven. Hij vertelt over tegenslagen, stilte en veerkracht.

“Wanneer je blijft hangen in de ‘waarom moet mij dit overkomen’-stand blijf je in de vechthouding staan, en overleef je het niet.”

Tegenslagen

“De vermissing en het overlijden van mijn zoon Job in 2011 (Job verdronk op 18-jarige leeftijd in San Sebastian, zijn lichaam werd nooit gevonden, red.) blijft natuurlijk afschuwelijk. Dat had nooit mogen gebeuren, laat ik dat voorop stellen. Tegelijkertijd kan zo’n rauwe periode ook verdieping geven aan het leven. Hetzelfde geldt voor de diagnose – acute myeloïde leukemie – die ik ruim anderhalf jaar geleden kreeg. Sommigen zeiden: ‘Na het verlies van een kind, volgt nu deze ziekte. Dat is toch niet rechtvaardig?’ Maar niemand heeft gezegd dat het leven rechtvaardig is. In het geval van mijn ziekte had ik een keuze: besluit ik nu compleet samen te vallen met het ziek zijn of probeer ik – samen met deze ziekte – ruimte te maken voor een andere identiteit.”

De chemo’s die Lips moest ondergaan voor zijn leukemie waren zo intens en zwaar, dat zijn immuunsysteem drie keer compleet onderuit werd gehaald. “Het afgelopen jaar bracht ik daardoor grotendeels in isolatie door, waarvan een half jaar volledig. Dat betekende: geen of nauwelijks contact met andere mensen. Familie en vrienden mochten niet dichterbij komen dan drie meter afstand, moesten van top tot teen gedesinfecteerd zijn en beschermende kleding en een mondkapje dragen. Aan de ene kant ontstond er een enorm verlangen naar de buitenwereld, maar ik raakte ook compleet ontwend. Als iemand hoest, ben ik daar nu volledig op gefocust.”

Stilte

“Broeder Thijs Ketelaars, abt van het benedictijnenklooster en één van de vele mensen waar ik een mooi gesprek mee had gevoerd, belde ik gedurende mijn tijd in isolatie op. Onwetend dat ik ziek was, hadden we vlak voor mijn ziekenhuisbezoek een gesprek over het belang van stilte. Ik dacht: leuk zo’n gesprek over stilte, maar ik ben bang dat ik nu hartstikke gek word”, aldus Lips. “Hij vertelde dat stilte niet gaat over het ontbreken van geluid, maar over de stilte in jezelf. Een week lang continu dezelfde korte tekst lezen en niks anders, was zijn advies om van mijn rusteloze gevoel af te komen. Na twee dagen merkte ik verschil.”

“De stilte zorgde ervoor dat ik al mijn observaties, gedachten en inzichten van de afgelopen jaren in alle rust kon opschrijven. In die zin is het ‘goed’ voor mij geweest. Ik ben een rustiger mens geworden en anders was dit boek er nog lang niet geweest. Iedereen die het boek leest zal het met een andere blik opvatten, want iedereen leest het aan de hand van zijn eigen verhaal of vragen. Ik wil dat mijn boek een steuntje in de rug is in deze tijd, waarin voor iedereen geldt dat niets meer zeker en vanzelfsprekend is.”

Veerkracht

Iedereen krijgt vroeg of laat met tegenslagen te maken, groot of klein. Lips adviseert om niet in de ‘waarom’-vraag te blijven hangen. “Daar kom je niet verder mee. Zoek in plaats daarvan naar de lessen die je uit een tegenslag kunt halen. Vergeet niet dat transformatie tijd nodig heeft. Iets wat ik heb geleerd tijdens mijn tijd in isolatie is de noodzaak om jezelf te omringen met mensen. Wanneer je te lang alleen bent, verliest het leven zijn kleur en dynamiek. Dus vraag om hulp, het is niet allemaal aan jou.”

Buigen of barsten, een simpele uitdrukking die de lading dekt, volgens Lips. “Sommige gebeurtenissen in het leven, zoals in mijn geval een vermissing van een zoon of een mogelijk dodelijke diagnose krijgen, zijn groter dan onszelf. Daar kunnen we geen invloed op uitoefenen, dus moeten we buigen met als doel om uiteindelijk weer te staan. Daar begint de veerkracht. Wanneer je blijft hangen in de ‘waarom moet mij dit overkomen’-stand blijf je in de vechthouding staan, en overleef je het niet.”