“Als je mensen zo ontzettend boos maakt, dan krijg je dit“, zegt secretaris Sieta van Keimpema van boerenactiegroep Farmers Defence Force over de nieuwe boerenacties rond snelwegen.
“Daar moet je niet raar van opkijken. Iedereen zou dit doen, als je van je land en uit je huis wordt gejaagd.”
Ze reageert daarmee op de kritiek van wegbeheerder Rijkswaterstaat, die waarschuwt dat deze manier van actievoeren gevaarlijke situaties kan veroorzaken. Boeren hebben woensdag onder meer hooibalen in brand gestoken en opritten geblokkeerd met hopen grond.
“Zolang de overheid vasthoudt aan de huidige doelen, zul je dit soort toestanden krijgen”, zegt Van Keimpema. “30.000 bedrijven worden daardoor geraakt. Mensen slapen niet meer, er zijn zelfmoorden onder boeren die het niet meer zien zitten”, aldus het bestuurslid van de boerenactiegroep.
Recente cijfers over het aantal zelfdodingen onder boeren zijn niet beschikbaar. Of deze indruk klopt, valt niet te controleren. Dat bijna 30.000 boerenbedrijven geraakt kunnen worden door de stikstofplannen, bleek onlangs uit berekeningen van het ministerie van Financiën.
Het ministerie heeft uitgerekend dat zo’n 11.200 bedrijven met de huidige plannen moeten stoppen. 17.600 boeren moeten hun veestapel inkrimpen. Zodoende wil het kabinet de stikstofuitstoot dusdanig verminderen dat de natuur kan herstellen.
Dat boeren hun huis uit zouden moeten, is geen onderdeel van het beleid van stikstofminister Christianne van der Wal. In de plannen die zij tot nog toe bekend heeft gemaakt, staat alleen dat de stikstofuitstoot rond natuurgebieden drastisch omlaag moet. Hoe dat moet gebeuren, dat moeten de provincies nog gaan uitwerken. Toch is Van Keimpema er niet gerust op. Zij meent dat het de overheid uiteindelijk vooral gaat om het verwerven van land, waar bijvoorbeeld woningen zouden moeten komen.
FDF zegt zelf overigens geen rol te spelen in deze protestacties. “Lokale trekkergroepen organiseren dit soort acties zelf.” Ook voorzitter Bart Kemp van Agractie laat weten dat hij er niet van op de hoogte was.
Land- en tuinbouworganisatie LTO wil niet ingaan op deze nieuwe acties en verwijst naar een eerder statement. Daarin staat onder meer dat “het overgrote deel van boeren en tuinders afkeuring uitspreekt over de manier waarop een kleine minderheid op ongepaste of zelfs onwettelijke wijze de boosheid uit”.
“Er zijn nu zo’n drie maanden acties en ik kan politiek commentator worden als ik er elke dag wat over moet zeggen”, voegt een LTO-woordvoerder toe. “Ik ga niet de acties van anderen uitleggen.”
Lees ookDonald Trump steunt boeren in Nederland: 'Verzetten zich moedig tegen de klimaattirannie'
