Bijna alle problemen die de Amerikaanse psycholoog Nedra Tawwab in haar praktijk tegenkwam, waren te herleiden naar het ontbreken van gezonde grenzen. In haar boek vertelt ze hoe je wél die lijn kunt trekken.
“We denken vaak dat problemen in onze relaties te wijten zijn aan de dingen die de mensen om ons heen wel of juist niet doen”, zegt Tawwab tegen LINDA.nl. “Maar meestal heb je gewoon gezondere grenzen nodig.”
Want anderen kunnen niet ruiken wat je wilt, legt ze uit in haar nieuwe boek Gezonde grenzen én op haar populaire Instagram-account. Ze moedigt haar volgers daar aan om hun sociale weerbaarheid te vergroten door grenzen te stellen. Kortom: geef écht aan wat je nodig hebt en wilt, en zeg niet alleen maar wat je denkt dat anderen willen horen. Dat is voor iedereen beter, zegt Tawwab. En met ruim één miljoen volgers, slaat die boodschap duidelijk aan.
Door wat u hoorde in uw praktijk, raakte u geïnspireerd om van gezonde grenzen stellen letterlijk uw werk te maken. Wat kwam u zoal tegen?
“Veel mensen worstelen met de balans tussen hun werk en privéleven of sociale angst, en voelen zich oncomfortabel in de relaties met hun partners, vrienden en familieleden. Ik ging daarom focussen op wat gezegd of gedaan kan worden in die relaties zodat het wel goed voelt om naar die familiebijeenkomst te gaan of een gesprek aan te knopen met je baas.”
En dat komt dus neer op grenzen stellen. Maar soms is het lastig te herkennen waar en wanneer je ze nodig hebt. Hoe doe je dat?
“Je kunt ontdekken waar je grenzen moet stellen door te kijken naar wat je frustreert of verdrietig maakt. Door dat soort negatieve emoties te onderzoeken, weet je meestal waar je moet beginnen. Vraag jezelf af: heb ik in deze moeilijke situatie met mijn partner misschien een grens nodig?”
Hoe ziet een gezonde grens eruit?
“Je stelt een ongezonde grens wanneer je bepaalde gevoelens hebt, maar doet alsof dat niet zo is. Stel je voor dat een vriendin je vraagt of je haar wilt ophalen van het vliegveld. Maar je hebt daar een hekel aan, en vindt dat ze een taxi kan bellen. Toch doe je het, maar je zwijgt de hele rit; je bent kortaf en onaardig. En als ze dan vraagt wat er aan de hand is, zeg je: ‘niets’.”
“Je veronderstelt dan dat zij zelf moet inzien dat ze ook een taxi had kunnen nemen. Maar je stelt een gezonde grens wanneer je zegt: ‘Kun je de volgende keer iemand anders bellen als je een lift nodig hebt?'”
Toch vinden veel mensen het moeilijk om grenzen te stellen. Hoe kunnen we daar beter in worden?
“Door heel erg consistent te zijn. Vaak denken we: ik zeg één keer tegen mijn baas dat ik niet na zes uur kan werken, en dan is het genoeg. Maar als hij dan toch na zessen blijft bellen, moet je die grens steeds weer blijven stellen. Mensen moeten begrijpen dat je het serieus bedoelt. Wanneer ze denken dat je toch nog flexibel bent, zullen ze daar gebruik van maken.”
“Vaak denken we ook dat er maar één manier is om ‘nee’ te zeggen. Maar – zoals ik in mijn boek beschrijf – kun je op zoveel verschillende manieren moeilijke dingen zeggen. Je kunt zeggen: dit werkt niet voor mij, kunnen we dit anders aanpakken? Of: dit is niet echt iets voor mij, maar misschien kunnen we dit doen? Het hoeft niet altijd heel hard en direct te zijn.”
Is dit ook een manier om de controle terug te krijgen?
“Zeker, ik denk dat we vaak de controle aan anderen geven. We zeggen dan: ‘ze willen dit of dat niet doen.’ Maar soms weten ze niet eens wat wij van ze willen. Het is onze taak om te zeggen: dit is wat ik wil en nodig heb. Vaak weten we best wat dat is. De uitdaging ligt in het uitspreken naar anderen.”
Waarom is het zo eng om ‘nee’ te zeggen?
“We zijn bang voor de reacties van anderen, omdat we denken dat het de relatie zal verpesten of dat we ontslagen worden. We hebben al die verschrikkelijke scenario’s in ons hoofd, die waar zouden kunnen zijn. Maar meestal is dat niet het geval.”
Denkt u dat grenzen stellen een relatie kan verbeteren?
“Absoluut. In een echte, authentieke relatie kun je – het grootste gedeelte van de tijd – jezelf zijn. En dat kan alleen als jij en de ander allebei kunnen uitspreken wat jullie nodig hebben.”
Kun je ook te veel grenzen stellen?
“Sommige mensen stellen zoveel grenzen om zichzelf te beschermen dat ze een muur om zichzelf heen hebben gebouwd. Die grenzen helpen je dan niet meer, maar zijn een manier om mensen van je af te duwen. Dit gebeurt vooral vaak in liefdesrelaties. Mensen zeggen dan dat ze zich niet willen binden of dat ze alles prima zelf kunnen doen. Zulke grenzen zorgen voor verstarring en staan échte connecties met anderen in de weg.”
Nedra Tawwabs ‘Gezonde grenzen. Tot hier en niet verder: durf je eigen grenzen te stellen’ is vanaf 7 september in het Nederlands verkrijgbaar.
Waarom thuiswerkers (niet) terug willen naar kantoor
