Apenpokken is geen homoziekte. Het komt nu vooral voor onder mannen die het bed delen met mannen, maar de aandoening bestaat al veel langer in West- en Midden-Afrika.
Het virus wordt overgedragen na intensief fysiek contact, zoals sex, zoenen en knuffelen. Maar het is geen soa, want ook zonder sex kun je apenpokken krijgen. Het veroorzaakt vervelende korstjes, en ook koorts, pijn en vermoeidheid. Het virus kan in blaasjes en wondjes op de huid zitten, maar ook in iemands adem. Dat is voor iedereen besmettelijk.
Maar de link tussen apenpokken en de homogemeenschap wordt aangedikt. In Nederland zijn nu zo’n 500 mensen geïnfecteerd met het virus. Het aantal besmettingen groeit vooralsnog veel langzamer dan bij corona. Toch suggereerde oud-RIVM-directeur Roel Coutinho dat de naderende Pride misschien moest worden afgelast, omdat Amsterdam een brandhaard is. De organisatie reageerde geschokt: “Wij organiseren geen seksfeesten, maar een evenement voor gelijke rechten van mensen met een lhbti-achtergrond.”
Dit roept pijnlijke herinneringen op bij queer mannen die de aidscrisis van de jaren tachtig overleefden. Apenpokken en hiv/aids zijn onvergelijkbaar in ernst en schade, maar er zijn wel parallellen in de beeldvorming en stigmatisering. Aids werd toen onterecht gelabeld als homoziekte. Ook nu worden gays weer gezien als de boosdoener. Maar virussen maken geen onderscheid tussen gender, geaardheid of afkomst. Zo treft hiv wereldwijd meer vrouwen dan mannen. Ook de coronahaat jegens Aziatische mensen is ongegrond.
Toch kunnen we er niet omheen dat het apenpokkenvirus zich nu heeft genesteld in de hechte gaycommunity. Hoe ga je de stigmatisering van deze aandoening tegen, maar bescherm je de groep die het meeste gevaar loopt? Om te beginnen worden 32.000 queer mannen en transgender personen preventief gevaccineerd tegen apenpokken, maakte minister Kuipers vorige week bekend. Het gaat om mensen die al bekend zijn bij GGD’s, omdat ze veel wisselende contacten hebben en de hiv-preventiepil PrEP gebruiken.
Mede door de tendentieuze berichtgeving is de angst voor een infectie wel aangewakkerd. Veel homomannen zijn bereid om zich te laten vaccineren, melden zorginstanties. Er zijn echter maar 70.000 doses beschikbaar in Nederland, en zonder een eerdere pokkenvaccinatie heb je twee prikken nodig. Waarom zijn er niet meer vaccins ingekocht? ‘De afgelopen decennia kwam apenpokken sporadisch voor buiten Afrika, daarvoor een voorraad vaccins aanhouden was niet opportuun’, laat het ministerie van Volksgezondheid schriftelijk weten.
De voorraad is hier al snel op, terwijl je als Hollander naar verluidt ook geprikt kunt worden in Engeland, Duitsland en Frankrijk. “Aanschaf van nieuwe vaccins doen we gezamenlijk in EU-verband”, aldus het ministerie. “De voorraad vaccins en de productiefaciliteit voor dit vaccin is overigens beperkt.” De levertijd is zelfs 1,5 jaar. In de tussentijd kan dit virus ook mensen buiten de gaycommunity infecteren, denk aan al die huisfeesten. Laten we hopen dat men deze keer efficiënter handelt, voordat we er weer een mondiale ziekte bij hebben.
'Vreedzame klimaatactivisten versus boze boeren: meet de politie met twee maten?'
