Mensen overnachten in bomen, er worden mensen opgepakt, er zijn noodbevelen: het is al het hele weekend onrustig in het Limburgse Sterrebos. Alles draait om de geplande uitbreiding van autofabriek VDL Nedcar. Maar wat is er precies aan de hand?
Eerst de basis: het Sterrebos is een bos in Born, provincie Limburg. Er is ook een kasteel en een park. Het bos en de buitenplaats zijn in handen van autobedrijf VDL Nedcar.
VDL wil ruim 7 hectare bos naast Nedcar kappen om de autofabriek uit te kunnen breiden: een tweede productielijn. Nu maakt het bedrijf nog auto’s voor BMW, maar dat contract loopt in 2023 af. Om aantrekkelijk te zijn voor nieuwe samenwerkingen, wil het snel kunnen uitbreiden. Maar daarvoor moet eerst een stuk bos wijken.
Actiegroep De Groene Sporenwolf (DGS) verzet zich daartegen. Volgens de actievoerders gaat het om een bos dat niet zomaar ergens anders herplant kan worden. Het had meer dan honderd jaar tijd nodig om te worden wat het nu is. In het bos komen beschermde soorten voor, waaronder de das, meerdere vleermuissoorten en de kleine ijsvogelvlinder. Volgens DGS zijn er alternatieve manieren om uit te breiden, waarbij het bos gespaard kan blijven. Maar die alternatieven zijn duurder dan boskap.
De actiegroep ging in 2021 naar de Raad van State. Die gaf hen voorlopig gelijk en schortte de kap van de bomen op. “Een groot deel van hun leefgebied en foerageergebied zou permanent verloren gaan ingeval deze bossen worden gekapt”, aldus de Raad.
De zitting was op 13 januari, een uitspraak is er nog niet. Maar de gemoederen lopen inmiddels hoog op. Al op 8 januari was er een demonstratie waar zo’n 150 mensen aan deelnamen. Die actie werd aangevoerd door de groep Red het Sterrebos. Deze groep krijgt steun uit allerlei hoeken, waaronder Extinction Rebellion, Amelisweerd niet Geasfalteerd, maar ook Statenleden van GroenLinks en Partij voor de Dieren.
Op donderdag 27 januari begint het echt te rommelen: de gemeenten Sittard-Geleen en Echt-Susteren kondigen een noodbevel af vanwege een dreigende situatie rond VDL Nedcar. Volgens de gemeenten zijn er signalen binnengekomen dat actievoerders verkeersaders en wegen in en rondom Born willen blokkeren.
Mensen die verdacht worden van activisme worden weggestuurd. Ze moeten de gemeenten verlaten. Een woordvoerder van Extinction Rebellion zegt dat er vanuit hun groep inderdaad een kleine demonstratie is aangemeld.
Klimaatactiegroep Extinction Rebellion mag binnen de regels actievoeren
Vrijdag 28 januari gaat het dan echt los. Actievoerders klimmen met touwen in bomen en installeren zich daar met hangmatten. Het gaat om tientallen als vleermuis verklede activisten uit het hele land. Ze zeggen niet weg te gaan tot ze zekerheid hebben dat de bomen gespaard blijven. Het zijn activisten van Extinction Rebellion.
Omdat het Sterrebos privéterrein is, maken de actievoerders zich schuldig aan een strafbaar feit, zegt een woordvoerder van de burgemeester. Maar ook de pers krijgt geen toegang tot het gebied. Thomas Bruning van de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) heeft daarover gebeld met de gemeente Sittard-Geleen, omdat journalisten in principe hun werk moeten kunnen doen. Uit dat gesprek is gebleken dat het inderdaad gaat om privéterrein, eigendom van VDL.
Vrijdagmiddag brachten sympathisanten proviand naar de actievoerders, ook zaterdag mogen de de actievoerders worden bevoorraad. De actievoerders blijken moeilijk bereikbaar, ook onderling. Sommigen hebben geen telefoon, anderen zitten in bomen een eind verderop.
Op zondagmiddag zijn er negentien mensen opgepakt. Op dat moment is ook een hekkenbedrijf begonnen met het plaatsen van hekken rondom het bos.
De dreiging van storm Corrie maakt de situatie nog lastiger. Wat gaan de actievoerders doen als de storm ons land teistert? “We gaan kijken wat we gaan doen. Of het veilig is om in een boom te zijn”, zegt één van de bezetters. Er zijn eigenlijk geen alternatieven. “We moeten in onze hangmatten blijven. Want zodra we naar beneden gaan, worden we op de grond opgepakt door de security van Nedcar.”
Actievoerders Greenpeace klimmen op gebouw Tweede Kamer: 'Ons geduld is op'
