Koning gebruikt Gouden Koets voorlopig niet: 'Nederland is er niet klaar voor'

Koninklijk

13.01.2022 | 14:44 UUR | Sam Hoevenaar

Koning Willem-Alexander laat donderdag in een videoboodschap weten dat hij de gerestaureerde Gouden Koets voorlopig niet zal gebruiken.

“De Gouden Koets zal pas weer kunnen rijden als Nederland daar klaar voor is. En dat is nu niet het geval”, aldus de koning.

Gouden Koets

In 2015 is de veelbesproken Gouden Koets voor het laatst gebruikt op Prinsjesdag, waarna het koninklijke rijtuig ruim vijf jaar lang werd gerestaureerd. Sinds juni vorig jaar staat de Gouden Koets in het Amsterdam Museum voor een tentoonstelling waarin ook aandacht is voor de kritiek op het zijpaneel, ‘Hulde der Koloniën’.

De schilderingen beelden zwarte mannen en vrouwen af in een onderdanige positie. De vraag of het staatshoofd wel rond moet rijden in een rijtuig met dergelijke beelden staat jarenlang ter discussie.

In een door het hof verspreide video laat de koning weten dat hij de koets niet zal gebruiken: “Zolang er mensen in Nederland leven die dagelijks de pijn van discriminatie voelen, werpt het verleden nog zijn schaduw over onze tijd en is het nog niet voorbij”, zegt hij in zijn toespraak.

Geschiedenis herschrijven

Koning Willem-Alexander liet al eerder weten het paneel niet te willen vervangen omdat je ‘het verleden niet kunt herschrijven’. Die woorden kiest hij in zijn toespraak van donderdag weer. “We kunnen het verleden niet herschrijven. We kunnen wel samen proberen ermee in het reine te komen. Dat geldt ook voor het koloniale verleden”, zegt hij.

“Het heeft geen zin om wat gebeurd is door de bril van onze tijd te veroordelen en te diskwalificeren. Simpelweg historische objecten en symbolen verbannen is beslist ook geen oplossing. In plaats daarvan is een gezamenlijke inspanning nodig die dieper gaat en langer duurt. Een inspanning die ons verbindt in plaats van verdeelt.”

Hij sluit niet uit dat de Gouden Koets ooit weer gebruikt zal worden. “Ik begrijp heel goed de uiteenlopende gevoelens van eenieder. Alleen als we deze weg tot verzoening samen afleggen, kan de Gouden Koets weer rijden op Prinsjesdag, de dag waarop we onze democratie en onze verbondenheid als Nederlanders vieren.”

Te protserig

De Gouden Koets werd in 1898 door de stad Amsterdam cadeau gedaan aan koningin Wilhelmina ter ere van haar inhuldiging. Ze vond de koets echter te protserig en overdreven en gebruikte deze pas drie jaar later voor het eerst, tijdens de rijtoer op de dag van haar huwelijk. Ook Juliana, Beatrix en Willem-Alexander gebruikten de Gouden Koets op hun huwelijksdag. Sinds 1903 werd de koets vooral gebruikt voor de rijtoer op Prinsjesdag.