Donatie

Na het schrijven van een artikel over stamceldonatie zit het Malu dwars: waarom is ze zélf nog geen donor? Ze meldt zich aan bij Stichting Matchis en hoort maandenlang niets, tot december 2018. Ze wordt opgeroepen als match en ondergaat na een aantal onderzoeken een operatie: uit haar beenmerg worden de stamcellen gehaald. Pas na de operatie hoort ze voor wie deze cellen bestemd zijn: een jongetje van nog geen één jaar oud.

Malu: “Ik schoot gelijk vol. Op de foto zie je mijn eigen zoontje, die op dat moment tien maanden oud was. Ik had dit voor iedereen willen doen, maar omdat de patiënt iemand is die bijna identiek is aan mijn kind, is het nóg specialer.”

Bellen

Ongeveer een halfjaar na een stamceldonatie kunnen donors bellen met de stichting voor meer informatie, meestal is dan duidelijk of de behandeling is aangeslagen. Malu heeft hiermee bijna anderhalf jaar gewacht. “Ik stond steeds twijfelend met mijn telefoon in de hand. Wat nou als het kind overleden zou zijn? Ik was bang dat ik met slecht nieuws heel erg in mijn maag zou zitten. Daarom dacht ik lang ‘dit komt wel’, tot anderen ook steeds vaker begonnen te vragen of ik nog iets had gehoord.”

Na een gesprek met haar vriend durft ze het aan. Ze belt de stichting en vijf dagen later krijgt ze het verlossende telefoontje terug: de match was 100 procent en het jongetje verkeert nog altijd in goede gezondheid.

Malu: “Dat moment was zó gek. Ik ging onderbewust toch van het ergste uit, om mezelf te beschermen voor de klap. Toen ze vertelden dat hij het had overleefd, voelde ik me net zoals na de operatie in het ziekenhuis. Ik was ontzettend blij en appte al familie en vrienden, het leek wel alsof ik de loterij had gewonnen. Daarnaast voelde ik me natuurlijk ook zó opgelucht voor die ouders. Zij moesten eerst wachten op een match en vervolgens maar hopen dat de stamcellen zouden aanslaan. Hoe heftig is dat? Ik lig al wakker als mijn kind een flinke snotneus heeft, bij wijze van spreken. Het is zo bijzonder dat zij nu weer een kans hebben op een gelukkig leven met hun zoontje.”

Anoniem

Na dit belletje begon Malu wel te puzzelen in haar hoofd: waarom duurde het vijf dagen om uit te zoeken hoe het met hem ging? Ze weet nog steeds de precieze identiteit van de (inmiddels) peuter niet, dus haar brein draaide overuren: “Ik dacht, als het wat langer duurt zal hij wel niet in Nederland wonen. Onze match was honderd procent en ik heb gemengd bloed, mijn moeder is Nederlands en mijn vader Moluks. Zal hij dan misschien ergens in Azië wonen? Er bestaat nog steeds een tekort aan donoren van niet-Westerse afkomst, dus wie weet. Eigenlijk maakt het ook niet uit: dat het goed met hem gaat is het belangrijkst.”

De anonimiteit rondom stamceldonaties is wettelijk vastgelegd. Als je jezelf inschrijft als donor doe je dat voor alle mensen, ongeacht afkomst en identiteit. Malu had het leven van deze peuter graag wat meer willen volgen, maar tegelijkertijd zijn deze maatregelen er niet zonder reden. “In feite ben ik nu voor altijd zijn perfecte match, zolang ik in de database sta. Als ik hem morgen weer zou kunnen helpen, zou ik het zo doen, maar wie weet hoe de situatie over twintig jaar is. Stel dat ik dit ooit niet meer zou willen of dat ik de procedure niet meer aan kan, is het niet de bedoeling dat families van een match mij kunnen lastigvallen of omkopen.”

Brief

Wat wél mag is een brief schrijven naar de ouders van haar match. In het Engels, zodat de brief niet te traceren valt naar Nederland. Ze mag op geen enkele wijze hinten naar wie ze zou kunnen zijn, maar toch wil ze graag een teken van leven geven aan de ouders van het kind.

“Ik wil hen graag laten weten dat ze onbewust een heel belangrijke rol in mijn leven spelen. Sinds de stamceldonatie ben ik veel bewuster van het feit dat het heel bijzonder is dat ik een gezond kind heb, waar alles goed mee gaat. Dat besef hebben zij me gegeven, ook al hebben ze daar zelf waarschijnlijk geen idee van. Dat waardeer ik ontzettend en dat vind ik fijn om hen mee te geven, naast het feit dat ik elke week wel een paar keer aan hen denk.”

Aanrader

Met de ervaring van deze succesvolle donatie op zak hoopt Malu dat meer mensen zich aanmelden als stamceldonor. Jezelf hiervoor aanmelden is zo gepiept: je krijgt een pakketje thuisgestuurd waarmee je wangslijm kunt afnemen. Het kan soms jaren duren voordat er een match is, maar áls dit het geval is ben je in goede handen, aldus Malu.

“Ik kreeg zelf een operatie, maar veel vaker halen ze stamcellen uit bloed via een infuus. Mensen denken vaak dat het altijd een enorme ingreep is, maar het is niet alsof je permanent een long afstaat. Het hele proces is goed geregeld en de nazorg fantastisch. Het voelt echt als iets minimaals, voor wat je ervoor terugkrijgt. Met zo’n kleine moeite kun je écht iets betekenen voor een ander.”

“Daarnaast krijg je een hele nieuwe waardering voor je eigen lichaam. Ik ben er enorm trots op. Het is toch bizar dat die kleine, minuscule stamcellen uit mijn lijf het leven van iemand anders kunnen redden? Waanzinnig dat dit kan.”

Lees ook
Malu (26) over haar stamceldonatie: ‘Waarom zeuren als ik iemand een toekomst kan geven?’