Lees hier het liveblog van 27 tot en met 28 februari.

Liveblog Oekraïne

21.34 | Zweden meldt schenden luchtruim door gevechtsvliegtuigen Rusland

Vier Russische gevechtsvliegtuigen hebben woensdag kort het Zweedse luchtruim geschonden toen ze over de Baltische Zee vlogen. Dat hebben de Zweedse strijdkrachten gemeld.

Zweden liet weten de schending van het luchtruim hoog op te nemen gezien de Russische militaire operatie in Oekraïne. De bevelhebber van de Zweedse luchtmacht sprak van “een onprofessionele en onverantwoordelijke actie” van de Russen.

Zweden en buurland Finland zijn geen lid van de NAVO, maar ze werken wel nauw samen met het militaire bondgenootschap.

21.16 | Tsjechië roept noodtoestand uit om Oekraïense vluchtelingen

De Tsjechische regering heeft de noodtoestand uitgeroepen vanwege de toestroom van vluchtelingen uit Oekraïne. Dat maakt een betere coördinatie mogelijk van de hulp in de “crisissituatie”, zei minister van Binnenlandse Zaken Vit Rakusan na een kabinetsvergadering.

De noodtoestand gaat vrijdag in. De regering kan vanaf dan maatregelen nemen zonder voorafgaand overleg met het parlement.

Volgens Tsjechië zijn er al ongeveer 20.000 Oekraïners naar Tsjechië gevlucht. Er rijden dagelijks treinen tussen Tsjechië en Lviv in het westen en Tsjop in het zuidwesten van Oekraïne. Ze brengen humanitaire goederen naar de steden en nemen op de terugweg vluchtelingen mee. Voor de oorlog woonden al naar schatting 150.000 Oekraïners in Tsjechië.

Tsjechië verhoogt ook zijn defensiebudget met ongeveer 1 miljard Tsjechische kronen (ongeveer 40 miljoen euro) in reactie op de Russische invasie van Oekraïne. Premier Petr Fiala benadrukte echter dat de veiligheid van het land niet direct in gevaar is. “Ik wil alle burgers verzekeren dat ze niet bang hoeven te zijn”, zei hij.

20.26 | VS: nieuwe sancties tegen Belarus en Russische defensiesector

De Verenigde Staten hebben woensdag extra sancties aangekondigd in reactie op de Russische invasie van Oekraïne. Ze zijn ditmaal gericht tegen de Russische bondgenoot Belarus en de Russische defensiesector.

“De Verenigde Staten zullen maatregelen nemen om Belarus de gevolgen te laten voelen van het mogelijk maken van de invasie van Oekraïne door Poetin, de Russische defensiesector en zijn militaire macht voor de komende jaren te verzwakken, de belangrijkste bronnen van rijkdom van Rusland aan te vallen en Russische luchtvaartmaatschappijen uit het Amerikaanse luchtruim te weren”, aldus het Witte Huis.

Belarus krijgt dezelfde strenge exportcontroles opgelegd als die op 24 februari van kracht zijn geworden voor Rusland. Zo hopen de VS te voorkomen dat goederen, waaronder technologie en software, in de defensie- en maritieme sector via Belarus naar Rusland worden getransporteerd. Belarus heeft Russische troepen toegestaan ​​om zijn grondgebied te gebruiken als pleisterplaats voor de aanval.

20.05 | Aboutaleb vraagt zusterstad Sint-Petersburg oorlog te veroordelen

De Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb roept de gouverneur van zusterstad Sint-Petersburg op zich uit te spreken tegen de oorlog in Oekraïne. In een brief vraagt Aboutaleb gouverneur Aleksandr Beglov zijn invloed aan te wenden om “de Russische regering aan te sporen de oorlog in Oekraïne te beëindigen en haar soevereiniteit en territoriale integriteit te respecteren”.

Volgens Aboutaleb hebben hij en zijn Russische collega een “historische verantwoordelijkheid” zich stevig uit te spreken tegen het geweld in Oekraïne. Hij geeft aan dat zowel Rotterdam als Sint-Petersburg zwaar getroffen werden tijdens de Tweede Wereldoorlog en dat beide steden “gebombardeerd en platgebrand werden zonder reden”.

De Rotterdamse burgemeester geeft aan dat er “alleen verliezers zijn in een oorlog”. “En het doet me pijn om te zien dat gewone Russische en Oekraïense burgers die niet voor deze oorlog hebben gekozen, lijden onder de onvermijdelijke gevolgen ervan.”

18.41 | VS weerspreken Russische claim verovering Oekraïense stad Cherson

Volgens Amerikaanse inlichtingen is de Oekraïense stad Cherson nog niet geheel ingenomen door het Russische leger, zegt een Amerikaanse functionaris tegen persbureau Reuters. Eerder woensdag claimden de Russen die stad al geheel te hebben veroverd. Cherson heeft 285.000 inwoners en ligt aan de rivier de Dnjepr, vlak bij de Zwarte Zee.

Eerder trok ook de Oekraïense gouverneur van Cherson de Russische verovering al in twijfel. Hij stelde woensdag dat de stad weliswaar helemaal omsingeld is, maar sprak niet over de inname van de stad. Wel waren er eerder door de gemeente mededelingen gedaan dat Russische troepen de haven en het station hadden veroverd tijdens hevige gevechten waarbij tientallen doden waren gevallen.

Cherson zou de eerste grote regionale hoofdstad zijn die de Russen tijdens hun vorige week begonnen aanval op het buurland helemaal hebben bezet. Die claim wordt dus door zowel de VS als de gouverneur van de regio weersproken.

18.36 | Moskou: overleg Oekraïne naar donderdag verplaatst

Het overleg tussen Rusland en Oekraïne over het gewapende conflict tussen de twee landen is van woensdagavond naar donderdag verplaatst. Dat heeft de leider van de Russische onderhandelingsdelegatie gemeld. Hij zei dat de Oekraïense delegatie inmiddels uit Kyiv is vertrokken.

Het overleg zou plaatsvinden in het westen van Belarus. Eerder had het hoofd van de onderhandelingsdelegatie van Oekraïne al gezegd tegen het Oekraïense persbureau UNIAN dat Kyiv bereid was te onderhandelen.

Afgelopen maandag spraken Oekraïners en Russen bijna vijf uur lang met elkaar in de streek van Gomel, in het zuidoosten van Belarus. Voornaamste resultaat was dat beide partijen zeiden dat ze nog een keer bijeen zouden komen. President Volodimir Zelensky van Oekraïne had wel als voorwaarde gesteld dat Rusland eerst met bombardementen zou moeten stoppen, voordat over een staakt-het-vuren zou kunnen worden gesproken.

18.12 | Rusland meldt voor het eerst sinds invasie dodental: 498

Het Russische ministerie van Defensie heeft woensdag gemeld dat 498 Russische soldaten in Oekraïne zijn gesneuveld en nog eens 1597 van hen gewond zijn geraakt sinds het begin van de Russische militaire operatie in dat land.

Het is de eerste keer dat Moskou een cijfer heeft gegeven over zijn slachtoffers door de invasie.

Het Russische defensieministerie zei ook dat volgens Interfax meer dan 2870 Oekraïense soldaten en “nationalisten” zijn gedood, en ongeveer 3700 gewond.

17.31 | Maandag landelijke actie op radio en tv van Giro555 voor Oekraïne

Giro555 organiseert maandag een speciale actie op radio en televisie waarbij geld wordt ingezameld voor de slachtoffers van de oorlog in Oekraïne. Het tv-programma Samen in Actie voor Oekraïne wordt van 20.30 uur tot 23.00 uur uitgezonden op NPO 1, RTL 4 en SBS6. Het programma wordt ondersteund door de dertien regionale omroepen in Nederland.

Tijdens de tv-actie kunnen mensen inbellen om geld te doneren. Er worden dan ook diverse acties onder de aandacht gebracht. De uitzending wordt gepresenteerd door Chantal Janzen en Rob Kemps.

Vanaf 06.00 uur ’s ochtends tot 21.00 uur ’s avonds wordt er bovendien al op publieke en commerciële radiostations actie gevoerd. Onder de noemer Radio555 presenteren dj’s van diverse stations vanuit Beeld en Geluid een speciale uitzending. Het gaat om een samenwerking tussen NPO Radio 2, NPO 3FM, NPO Radio 5, Qmusic, 100%NL, Radio 538, Radio10, Radio Veronica, SLAM! en Sublime. Het programma zal tegelijkertijd op alle deelnemende zenders worden uitgezonden.

Daarnaast werd bekend dat de opbrengst die culturele instellingen komend weekend ophalen met hun actie #hArtforUkraine tijdens de uitzending maandag officieel aan Giro555 wordt overhandigd.

17.20 | WHO onderzoekt meldingen van aanvallen op ziekenhuizen Oekraïne

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is zeer bezorgd over berichten over aanvallen op ziekenhuizen en andere zorgfaciliteiten in Oekraïne, zegt WHO-chef Tedros Adhanom Ghebreyesus.

De organisatie is nog druk doende de aanvallen bevestigd te krijgen. Tot nog toe is een geval bevestigd: een incident waarbij een ziekenhuis in Zjytomyr, 140 kilometer ten westen van Kyiv, onder vuur kwam te liggen en vier mensen werden gedood. Volgens het Oekraïense leger zijn Russische parachutisten afgelopen nacht in Charkov geland en hebben daar een ziekenhuis aangevallen.

Ghebreyesus benadrukt dat aanvallen op gezondheidsfaciliteiten het internationaal recht schenden. Rusland heeft sinds het begin van de invasie gezegd dat burgerdoelen niet zullen worden aangevallen.

17.23 | EU legt sancties op aan 22 Belarussische defensiekopstukken

De Europese Unie straft 22 hoge militaire functionarissen in Belarus voor hun rol in de Russische invasie van Oekraïne, blijkt uit het officiële Publicatieblad van de EU. Het gaat onder anderen om drie adjunct-ministers van Defensie en vier onderbevelhebbers van de Belarussische luchtmacht en luchtverdedigingstroepen.

De 22 mensen nemen volgens de EU allen “als hooggeplaatst lid van de Belarussische strijdkrachten deel aan de acties van Belarus ter ondersteuning van de Russische agressie tegen Oekraïne.” Belarus grenst in het zuiden aan Oekraïne en in het oosten aan Rusland. Het land staat Rusland toe zijn grondgebied te gebruiken om oorlog in Oekraïne te voeren. De EU beschouwt het regime van president Alexandr Loekasjenko als mede-agressor.

Belarus laat de Russen ballistische raketten afvuren op Oekraïne, militaire vliegtuigen via zijn luchtruim naar Oekraïne vliegen en militair personeel, zware wapens en tanks via de weg en over het spoor naar Oekraïne gaan, licht de EU toe. Ook voorzien de Belarussen in faciliteiten waar Russische militaire vliegtuigen kunnen bijtanken en waar de Russen hun wapens en andere militaire uitrusting kunnen opslaan.

De eventuele banktegoeden van de 22 functionarissen in de EU worden bevroren en ze mogen de EU niet meer in.

De EU bereidt ook maatregelen tegen Belarus voor die de economie moeten treffen. Volgens EU-bronnen mag Belarus, zodra de maatregelen van kracht worden, onder meer geen hout, cement, potas (een meststof waarvan Belarus een groot producent is), staal en ijzer meer naar de EU uitvoeren. Ook komt er een verbod op de handel in geavanceerde technologie, waaronder sensoren, lasers en elektronica.

16.38 | Benefietconcerten en versierde gebouwen bij actie voor Oekraïne

Diverse culturele instellingen komen dit weekend in actie om geld op te halen voor slachtoffers van de oorlog in Oekraïne. Het geld dat met de actie #hArtforUkraine wordt ingezameld gaat naar Giro555, werd woensdag bekendgemaakt.

Onder de noemer Amare for Ukraine geven het Haagse cultuurhuis Amare, het Residentie Orkest, het Koninklijk Conservatorium en Het Nationale Theater en Nederlands Dans Theater zaterdag een benefietconcert in Den Haag.

Daarnaast versieren Schouwburg De Lawei in Drachten, het Stedelijk Museum van Amsterdam en Theater Junushoff in Wageningen hun gebouw met de kleuren van de Oekraïense vlag. Het Nederlands Blazers Ensemble geeft op zondag 13 maart in Haarlem een benefietconcert.

De website van de actie waarop deelnemende instanties vermeld worden en waarop staat hoe culturele instellingen of particulieren zelf mee kunnen doen, ging woensdagmiddag online. De lijst met deelnemers wordt elke paar uur geüpdatet.

15.21 | Oekraïne: ruim 1000 buitenlanders melden zich voor legioen

Ruim duizend buitenlanders hebben zich inmiddels bij de regering van Oekraïne gemeld om tegen de Russen te vechten. Dat heeft de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmitro Kuleba laten weten.

Kuleba meldde dat de aanmeldingen uit zestien landen komen. Hij zei echter niet om welke landen het gaat.

President Volodimir Zelensky maakte zondag bekend dat Oekraïne een legioen met vrijwilligers uit het buitenland zou opzetten om het land te verdedigen. Kuleba riep kandidaat-vrijwilligers op zich te melden bij de diplomatieke missie van Oekraïne in hun land. “Samen hebben we Hitler verslagen, en we zullen Poetin ook verslaan”, twitterde de buitenlandminister.

14.48 | Marioepol beschuldigt Russisch leger van tegenwerken evacuaties

De burgemeester van Marioepol beschuldigt de Russische troepen ervan de evacuaties van burgers tegen te werken. Bij de aanvallen op de havenstad in het zuidoosten van Oekraïne vallen volgens de burgemeester veel slachtoffers.

Burgemeester Vadim Bojtsjenko vertelde op televisie dat de Russische troepen “er alles aan hebben gedaan om het vertrek van burgers te blokkeren”. De stad is naar verluidt omsingeld door het Russische leger. Marioepol is een van de steden waar nu veel zware aanvallen op worden uitgevoerd.

De stad, met ongeveer een half miljoen inwoners, wordt volgens Bojtsjenko non-stop aangevallen. Er is geen watertoevoer meer. De burgemeester meldde geen cijfers over het aantal doden en gewonden in Marioepol sinds de Russische invasie.

14.47 | ING verstrekt geen leningen meer aan Russische bedrijven

ING doet geen nieuwe zaken meer met Russische bedrijven. Dit houdt in dat de bank geen nieuwe leningen meer verstrekt, behalve aan internationale bedrijven in Rusland. “We veroordelen de invasie van Oekraïne ten strengste”, aldus topman Steven van Rijswijk. “We steunen de bevolking van Oekraïne en onze gedachten gaan uit naar hen die lijden en vrezen voor hun leven.”

Die steun aan de Oekraïense bevolking uit ING door in alle landen waar het consumenten als klant heeft geen commissie te vragen voor het versturen van geld aan mensen in Oekraïne. In dat land zelf bedient ING, net als in Rusland, alleen bedrijven, overheden en dergelijke. Voor die klanten blijft de bank in Oekraïne open.

Verder doneert ING 3 miljoen euro aan Unicef. In verschillende landen waar ING actief is, zijn ook lokale initiatieven om geld op te halen.

14.44 | Eerste Oekraïners in Amsterdamse opvang

Bij de Amsterdamse locatie waar Oekraïense vluchtelingen sinds dinsdag terechtkunnen, zijn inmiddels zes mensen gearriveerd. Mogelijk komen er woensdag nog mensen bij, maar dat is nog niet zeker, zegt een woordvoerder van wethouder Rutger Groot Wassink (vluchtelingen en ongedocumenteerden).

De opvang in een hostel in stadsdeel Zuidoost is bedoeld voor de eerste dagen. Er wordt naarstig gezocht naar plaatsen voor verdere opvang. “We staan klaar om mensen op te vangen en te helpen. En we zijn druk bezig met het vinden van tweehonderd tot driehonderd opvangplekken voor de lange termijn”, zegt de woordvoerder.

In het hostel in Zuidoost is plaats voor tachtig Oekraïners. Het gaat om mensen die hier zijn, maar geen asiel hebben aangevraagd.

14.09 | Parlementsvoorzitter Oekraïne vraagt Kamer om steun EU-toelating

Tweede Kamervoorzitter Vera Bergkamp heeft woensdag gebeld met Ruslan Stefanchuk, de voorzitter van het Oekraïense parlement. De voorzitter van de Verkhovna Rada vroeg de Kamer via Bergkamp om steun voor een “snelle EU-kandidatuur” van zijn land en bepleitte het instellen van een no-flyzone boven Oekraïne.

Daarnaast vroeg hij de Kamer om een vredesmissie van de Verenigde Naties te steunen “met, indien mogelijk, een Nederlandse bijdrage aan de ‘blauwhelmen'”, meldt de Tweede Kamer. Bergkamp heeft de vragen doorgegeven aan de commissie voor Buitenlandse Zaken en het kabinet.

Het videogesprek vond plaats op verzoek van Stefanchuk, die ook met andere Europese collega’s over zijn verzoeken spreekt. Bergkamp heeft Stefanchuk en de Oekraïense burgers “veel sterkte en kracht” toegewenst.

14.06 | Oekraïne meldt 2000 burgerslachtoffers in week van oorlog

Sinds het begin van de Russische aanval op Oekraïne bijna een week geleden zijn 2000 burgers om het leven gekomen. Dit meldden de autoriteiten en hulpdiensten van het land woensdagmiddag in Kyiv.

De Russische aanval op Oekraïne begon heel vroeg in de morgen van donderdag 24 februari. Aanleiding was volgens Moskou de toestand in het oosten van Oekraïne waar het net twee gebieden van separatisten als onafhankelijk had erkend. Daar zijn ook burgerslachtoffers gevallen, maar het is niet bekend hoeveel. Volgens de Oekraïense regering zijn duizenden Russen gesneuveld. Het is niet bekend hoeveel militairen er aan beide zijden zijn omgekomen.

Rusland is opgerukt in het noorden tot de rand van Kyiv en heeft in het oosten en noordoosten grensgebieden ingenomen. Charkov, de tweede stad van Oekraïne ligt onder vuur. In het zuiden zijn Russische troepen vanuit de Krim opgerukt naar de havenstad Cherson aan de rivier de Dnjepr en bedreigen ze oostelijker de stad Marioepol aan de Zee van Azov.

13.08 | EU-sancties tegen ‘Kremlinmedia’ RT en Sputnik

De Europese Commissie verbiedt met onmiddellijke ingang de toegang in de EU tot vijf zenders van het aan de Russische staat gelieerde televisienetwerk RT en persbureau Sputnik. De strafmaatregel is sinds woensdag van kracht. Volgens de EU zijn de genoemde media instrumenten van het Kremlin om Russische propaganda in de oorlog tegen Oekraïne te verspreiden.

De wettelijke maatregel geldt voor de transmissie en distributie via satelliet, kabel, online videokanalen en zowel nieuwe als al bestaande apps. De nationale mediatoezichthouders zijn verantwoordelijk voor de uitvoering en handhaving van de sanctie. Voor Nederland is dat het Commissariaat voor de Media. Meerdere grote techbedrijven, waaronder Google, Facebook (Meta), Twitter, YouTube en het Chinese TikTok, hebben hun medewerking aan het verbod al toegezegd of al maatregelen genomen om RT of Sputnik te blokkeren.

Ingewijden zeggen dat de sancties van economische aard zijn, niet tegen de vrijheid van meningsuiting. “Het gaat hier niet om klassieke media maar om instrumenten van het Kremlin”, aldus een EU-functionaris. Volgens betrokkenen werken de sancties zoals bij de Europese wetgeving tegen het verspreiden van kinderporno, het oproepen tot terrorisme of haatzaaierij. Bij RT gaat het om de zenders Russia Today English, Russia Today UK en de RT-zenders in het Frans, Duits en Spaans.

12.39 | EU blokkeert zeven Russische banken van betaalsysteem SWIFT

De Europese Unie sluit zeven Russische banken af van het internationale betaalsysteem SWIFT. Die beslissing is verschenen in het Publicatieblad van de EU. De strafmaatregel in verband met de Russische invasie van Oekraïne gaat daarmee direct in.

Het gaat om Vnesheconombank (VEB), Bank Rossiva, Sovcombank, Bank Otkritie, Novikombank, Promsvyazbank en VTB BANK. Via SWIFT wordt geen geld overgemaakt. Het is een elektronische financiële berichtendienst tussen duizenden banken uit ongeveer tweehonderd landen. Daarmee wordt onder meer het grensoverschrijdend betalingsverkeer gemakkelijker gemaakt. Dagelijks gaan er miljoenen betaalinstructies via het netwerk.

12.37 | Russen en Belarussen onder neutrale vlag op Paralympics

Sporters uit Rusland en Belarus mogen deelnemen aan de Paralympische Spelen in Beijing. Maar wel op voorwaarde dat zij dat doen onder neutrale vlag. Dat besluit het Internationaal Paralympisch Comité (IPC) woensdag.

“Ze zullen meedoen onder de paralympische vlag en niet worden opgenomen in de medailletabel,” aldus het IPC in een verklaring. De Paralympische Winterspelen beginnen vrijdag en eindigen op 13 maart.

11.59 | 5300 Oekraïense vluchtelingen melden zich in Duitsland

Meer dan 5300 vluchtelingen uit Oekraïne hebben zich gemeld bij de Duitse autoriteiten. De regering benadrukt bij het delen van die cijfers dat er geen reguliere grenscontroles zijn. Dit betekent dat er mogelijk “aanzienlijk” meer mensen in Duitsland zijn aangekomen.

In totaal zijn volgens de Verenigde Naties nu bijna 836.000 mensen Oekraïne ontvlucht vanwege de Russische invasie. Bijna een half miljoen mensen zijn de grens naar Polen overgestoken. Een deel reist door naar andere landen, waaronder Duitsland.

Het aantal vluchtelingen dat Oekraïne verlaat, stijgt snel. Dinsdagmiddag ging het nog om zo’n 677.000 personen, aldus VN-vluchtelingencommissaris Filippo Grandi. Hij pleitte diezelfde dag voor gelijke behandeling van iedereen die het land probeert te verlaten. Die oproep volgt na berichten over racisme tegen mensen met een niet-westerse afkomst.

11.50 | Brussel stelt speciale status Oekraïense vluchtelingen voor

De Europese Commissie wil vluchtelingen uit Oekraïne die naar de EU komen een tijdelijke beschermde status geven. Ze krijgen met minder formaliteiten aan de grenzen van Oekraïne met de EU-landen te maken, kunnen zonder asielprocedure minstens een jaar in de EU verblijven en krijgen recht op werk en toegang tot noodzakelijke voorzieningen als school of medische zorg. De EU-lidstaten moeten het voorstel eerst nog goedkeuren.

Nu al kunnen burgers uit het door Rusland aangevallen land dankzij een verdrag met de EU tot negentig dagen in de EU blijven. Volgens schattingen kan de EU tot 7 miljoen vluchtelingen uit Oekraïne verwachten. Volgens voorzitter Ursula von der Leyen zijn “allen die vluchten voor Poetins bommen welkom” in de EU. “We zullen hen die een schuilplaats zoeken beschermen.”

De commissie roept lidstaten ook op om vanwege humanitaire redenen flexibel met de toegangsformaliteiten aan de grens om te gaan. Door gebruik te maken van een uitzonderingsregel kunnen bijvoorbeeld Oekraïense vluchtelingen worden toegelaten die geen paspoort meer hebben. Ook huisdieren kunnen zonder veel problemen worden toegelaten, vindt de commissie.

11.19 | Oekraïne spreekt Russische inname Cherson tegen

De Oekraïense minister van Defensie ontkent berichten dat Cherson in handen van de Russische troepen is. Dat meldt CNN. Hiermee spreekt de politicus de berichten van Russische staatsmedia over een verovering tegen.

Een woordvoerder van het ministerie laat weten dat de strijd nog steeds bezig is. “De stad is niet helemaal ingenomen, sommige delen hebben wij nog onder controle.”

10.47 | Navalny wil dagelijks protest tegen invasie 

De gevangenzittende Russische oppositievoerder Aleksej Navalny heeft opgeroepen tot dagelijks protest in Rusland, tegen de Russische invasie in buurland Oekraïne. Dat meldt zijn woordvoerder op Twitter. De beweging rond de Kremlin-criticus riep de Russen onlangs al op tot burgerlijke ongehoorzaamheid.

Navalny geldt als de belangrijkste politieke tegenstander van president Vladimir Poetin. Hij liet vorige week in een videoboodschap weten dat hij de oorlog afkeurt. Volgens Navalny voert Poetin de militaire campagne om te verhullen “hoe de Russen worden bestolen”. En om de aandacht af te leiden van de binnenlandse problemen van het land, met name de economische neergang.

De afgelopen dagen vonden er in meerdere plaatsen in Rusland betogingen plaats tegen de invasie. Volgens een burgerrechtenbeweging zijn veel deelnemers gearresteerd.

09.07 | Zelensky: bijna 6000 gesneuvelde Russen

Bijna 6000 Russische militairen zijn afgelopen week in Oekraïne om het leven gekomen. Dat meldt de Oekraïense president Volodimir Zelensky in een nieuwe videoboodschap. Volgens hem kan Rusland de oorlog in zijn land niet winnen met “bommen en raketten”.

Rusland erkent dat er onder zijn troepen doden en gewonden zijn gevallen, maar meldt tot dusver geen aantallen. Bij de invasie in Oekraïne zijn tienduizenden Russische manschappen betrokken.

Zelensky reageerde ook op de Russische raketaanval bij het Holocaust-monument in Kyiv. “Deze aanval bewijst dat voor veel mensen in Rusland ons Kyiv absoluut buitenlands is”, aldus de president. “Ze weten niets over Kyiv, over onze geschiedenis. Maar ze hebben allemaal de opdracht om onze geschiedenis uit te wissen, ons land uit te wissen, ons allemaal uit te wissen.”

De president, zelf van Joodse afkomst, heeft Joden wereldwijd opgeroepen niet te stil te blijven. “Nazisme ontstaat in stilte. Dus schreeuw over de dood van burgers. Schreeuw over de moorden op Oekraïners.”

08.29 | Russisch leger claimt inname Oekraïense stad Cherson

De Oekraïense havenstad Cherson is volgens het Russische ministerie van Defensie geheel ingenomen door Russische troepen. De stad met 285.000 inwoners ligt aan de rivier de Dnjepr, vlakbij de Zwarte Zee. Als de claim klopt, is Cherson de eerste grote stad die de Russen sinds hun donderdag begonnen aanval op het buurland helemaal bezetten.

07.59 | Zeker 21 doden door beschietingen Charkov

Door beschietingen in Charkov zijn in 24 uur zeker 21 doden en 112 gewonden gevallen. Dat meldt de regionale gouverneur Oleg Sinegoebov woensdag. Bij de tweede stad van Oekraïne, dicht bij de grens met Rusland, vinden al dagenlang hevige gevechten plaats.

De autoriteiten zeggen dat Russische raketten woonwijken en een gebouw van de regionale overheid raakten, in het centrum van Charkov. Volgens berichten uit de stad vielen Russische troepen ook een militair medisch centrum aan. Het Oekraïense leger zou zes Russische tanks hebben ingenomen. Die informatie kon niet onafhankelijk worden bevestigd.

07.50 | Polen telt meer dan 450.000 vluchtelingen uit Oekraïne

Door de oorlog in Oekraïne zijn inmiddels meer dan 450.000 mensen naar buurland Polen gevlucht. De afgelopen tijd zijn dagelijks rond de 100.000 mensen de grens overgestoken. Dat vertelt de Poolse binnenlandminister tegen de Poolse zender Radio Zet.

De meeste vluchtelingen uit Oekraïne reizen naar Polen, waar voor de Russische invasie van vorige week al 1,5 miljoen Oekraïners woonden. Een deel reist door naar andere landen in de Europese Unie.

De Verenigde Naties vrezen dat in de komende weken tot wel 4 miljoen Oekraïners hun land zullen proberen te verlaten.

06.38 | Onderzoekers verzamelen bewijs van mogelijke oorlogsmisdaden door Russen

Dan Sabbagh van The Guardian laat weten dat op dit moment al onderzoek wordt gedaan naar beeldmateriaal van Russische militairen. Daarop zou te zien zijn dat Rusland zich schuldig maakt aan oorlogsmisdaden.

De oprichter van onderzoeksjournalistiek platform Bellingcat, Eliot Higgins, laat weten dat hij bewijs in handen heeft waaruit blijkt dat de Russische eenheden zich niet enkel richten tot militaire doelwitten.

Zo dook er maandag beeldmateriaal op van een parkeerplaats in Kharkiv. Daarop is volgens Higgins te zien hoe inwoners van de stad vlakbij een park lopen op het moment dat een reeks clusterbommen wordt ontstoken. De aanval lijkt zich op de video af te spelen in een woonwijk.

05.15 | Biden haalt in zijn eerste State of the Union uit naar ‘dictator’ Poetin, sluit luchtruim voor Russen

De Amerikaanse president Joe Biden heeft dinsdagavond (lokale tijd) zijn eerste State of the Union uitgesproken. In deze ’troonrede’ voor leden van het Congres zet het staatshoofd de belangrijkste plannen uiteen. Biden gebruikte de toespraak onder meer om zijn steun voor Oekraïne uit te spreken. Verschillende malen haalde hij uit naar de Russische president Vladimir Poetin, die hij op enig moment een “dictator” noemde.

In navolging van zijn eerdere opmerkingen over de invasie omschreef Biden de oorlog in Oekraïne als “met voorbedachten rade en niet uitgelokt”. Poetin “verwierp pogingen tot diplomatie”, zei hij. En, opnieuw over Poetin: “Hij dacht dat het Westen en de NAVO niet zouden reageren. En hij dacht dat hij ons hier thuis kon verdelen. Poetin had ongelijk. We waren er klaar voor.”

Als blijk van steun voor Oekraïne had ‘first lady’ Jill Biden de Oekraïense ambassadeur in de Verenigde Staten, Oksana Markarova, als haar speciale gast naast zich zitten tijdens de toespraak. Markarova kreeg op verzoek van de president een staande ovatie van de honderden aanwezigen in de zaal. Biden maakte duidelijk dat de VS Oekraïne echter niet militair zullen bijstaan met troepen op de grond in het conflict met Rusland. Maar hij zei ook dat als Rusland een van de NAVO-landen militair bedreigt, het land daartoe wel bereid is.

Tevens kondigde Biden aan dat de Verenigde Staten Russische vliegtuigen gaan verbieden in het Amerikaanse luchtruim te komen. Het verbod zal aan het einde van woensdag volledig van kracht zijn. Ook zullen de VS vluchten vanuit het Amerikaanse luchtruim naar Rusland verbieden, aldus Biden.

05.12 | Leger Oekraïne: ‘Russische parachutisten landen in Charkov’

Russische parachutisten zijn woensdag geland in de Oost-Oekraïense stad Charkov. Dat meldt het Oekraïense leger. De landingen zouden onmiddellijk tot gevechten hebben geleid. Of daarbij slachtoffers zijn gevallen is niet bekend.

“Russische parachutisten landden in Charkov (…) en vielen een plaatselijk ziekenhuis aan”, zei het leger in een verklaring op de berichten-app Telegram. “Er is een voortdurend gevecht gaande tussen de indringers en de Oekraïners.”

Dinsdag kwamen In de tweede stad van Oekraïne, met 1,4 miljoen inwoners, al achttien burgers om door raketten, artillerievuur en luchtaanvallen. Maandag vonden in Charkov al minstens elf mensen de dood.

03.30 | ‘Atoomwaakhond’ van de VN houdt spoedberaad over Tsjernobyl

Het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA) dat namens de VN over de nucleaire activiteiten waakt, houdt spoedberaad over Oekraïne. Het gaat woensdag in Wenen over de veiligheid van kerncentrales en de opslag van kernafval in het land dat in staat van oorlog verkeert. Grote zorg is gerezen over het terrein van de in 1986 ontplofte reactor in Tsjernobyl.

De in een sarcofaag ingepakte ruïnes vielen donderdag in handen van Russische troepen. Sinds het begin van de Russische aanval afgelopen donderdag is er meer nucleaire straling gemeten, maar volgens het IAEA vormt dat geen gevaar voor de volksgezondheid.

01.19 |Oekraïne meldt vier doden bij luchtaanval op Zjytomyr

De Oekraïense stad Zjytomyr zou volgens het Oekraïense persbureau Unian dinsdagavond getroffen zijn door Russische luchtaanvallen. Verschillende gebouwen, waaronder een ziekenhuis, zouden door Russische Kalibr-kruisraketten zijn geraakt. Daarbij zouden vier doden zijn gevallen. Zjytomyr ligt 140 kilometer ten westen van de hoofdstad Kyiv.

Dinsdag 1 maart

22:11 | Russisch regime blokkeert onafhankelijke zenders

De Russische autoriteiten hebben de toegang geblokkeerd tot een bekende onafhankelijke televisiezender en een commercieel radiostation. Daarmee willen ze hun greep versterken op de berichtgeving over de Russische invasie in Oekraïne. Het gaat om de televisiezender Dozjd (Regen) en het radiostation Ekho Moskvy (Echo van Moskou).

Volgens de televisiezender beschuldigt Moskou hen ervan op te roepen tot het “plegen van extremistische en gewelddadige handelingen”. Ook zouden ze bewust onjuiste informatie over de “activiteiten van Russisch militair personeel” verspreiden. Volgens het regime in het Kremlin gaat het in het buurland Oekraïne slechts om een zogenoemde speciale operatie van beperkte omgang.

Dozjd en Ekho Moskvy onderscheidden zich samen met de krant Novaja Gazeta van de meeste andere Russische media door in hun berichtgeving over Oekraïne niet de officiële lijn van het Kremlin te volgen. De Russische autoriteiten hebben de media verplicht zich enkel te baseren op informatie van het Kremlin, het leger en de ministeries.

20:14 | Internationaal Gerechtshof buigt zich over oorlog Oekraïne

Het Internationaal Gerechtshof in Den Haag buigt zich volgende week over de oorlog in Oekraïne. President Volodymyr Zelensky had het hoogste hof van de Verenigde Naties vorige week verzocht een oordeel te vellen over de Russische “manipulatie” van het begrip genocide om de inval te rechtvaardigen. Hij heeft de VN-rechters gevraagd Moskou op te dragen de militaire operaties in Oekraïne te beëindigen.

Het hof laat weten dat er maandag en dinsdag hoorzittingen over worden gehouden. Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken is daarvan op de hoogte gesteld, maakte toprechter Joan Donoghue bekend.

De Oekraïense procureur-generaal zei eerder dat zijn land zal aantonen dat de Russische president Vladimir Poetin “de oorlogscrimineel van de 21e eeuw” is. Rusland heeft Oekraïne beschuldigd van genocide op Russisch-sprekenden in de oostelijke regio Donbas. Daar zitten pro-Russische separatisten die sinds 2014 tegen het regeringsleger vechten en er wonen ook veel mensen met een Russisch paspoort. Volgens Rusland is de “speciale militaire missie” in Oekraïne nodig om Russen te beschermen.

19:53 | Britten straffen Belarus voor steun aan Russische invasie

De Britse regering gaat Belarus straffen voor de steun aan de Russische invasie in Oekraïne. Londen legt om te beginnen sancties op aan vier hoge defensiefunctionarissen, onder wie de chef van de generale staf. Ook twee militaire ondernemingen worden aangepakt.

Elders in Europa groeit de roep om sancties op te leggen aan de handlanger van het regime in Moskou. Vanuit Belarus mochten Russische militairen oprukken naar de Oekraïense hoofdstad Kyiv.

Volgens het Oekraïense ministerie van Defensie bereidt Rusland een opzettelijke provocatie voor om ook Belarussische troepen te kunnen inzetten in de strijd. Ongeveer driehonderd tanks uit Belarus zouden al aan de grens met Oekraïne klaarstaan.

19:21 | Geen gevechtsvliegtuigen naar Oekraïne, bevestigt Polen

Polen stuurt geen militaire vliegtuigen om buurland Oekraïne bij te staan na de Russische invasie. Dat zou neerkomen op directe bemoeienis met het conflict, bevestigde president Andrzej Duda in een persconferentie met NAVO-chef Stoltenberg op een Poolse vliegbasis. Ook andere Oost-Europese EU-landen zien af van zo’n stap.

De Oekraïense krant The Kyiv Independent had bericht dat Polen, Slowakije en Bulgarije gezamenlijk zeventig gevechtsvliegtuigen aan Oekraïne zouden leveren waarmee Oekraïense piloten overweg kunnen. Duda liet wel doorschemeren dat hij staat te popelen om Oekraïne zo veel mogelijk hulp te bieden.

De NAVO heeft herhaaldelijk benadrukt geen troepen of vliegtuigen naar Oekraïne te sturen. Het westerse militaire bondgenootschap wil niet direct betrokken worden bij de oorlog.

17:31 | EU-parlement: hardere acties om Rusland strategisch te verzwakken

Het Europees Parlement eist hardere sancties tegen Rusland om het land strategisch te verzwakken. In een resolutie over de Russische agressie tegen Oekraïne eist het parlement dat het Kremlin alle militaire activiteiten in het land stopzet en veroordeelt het de betrokkenheid van Belarussische dictator Alexandr Loekasjenko. Ook roept het parlement de EU-instellingen op de weg vrij te maken voor de toekenning van de status van kandidaat-lidstaat aan Oekraïne.

De tekst werd goedgekeurd met 637 stemmen voor, 17 tegen en 26 onthoudingen. Als enige van de 29 Nederlandse Europarlementariërs stemde Marcel de Graaff van Forum voor Democratie tegen, alle andere Nederlanders stemden voor.

Het parlement veroordeelt “in de krachtigste bewoordingen de illegale, niet-uitgelokte en ongerechtvaardigde militaire agressie tegen en invasie van Oekraïne”. De EU heeft snel gehandeld om Rusland te straffen, maar nu moet ook de invoer van Russisch olie en gas aan banden worden gelegd, vindt het parlement. Nieuwe EU-investeringen in Rusland en nieuwe Russische investeringen in de EU moeten worden verboden. Alle Russische banken moeten worden geblokkeerd uit het Europese financiële systeem en Rusland moet worden uitgesloten van het SWIFT-systeem, staat in de resolutie.

17:28 | Zelensky eist stop bombardementen voor overleg wapenstilstand

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky wil pas met Rusland praten over een wapenstilstand als Rusland stopt met het bombarderen van Oekraïense steden. Volgens het Russische persbureau TASS staat woensdag de tweede ronde van onderhandelingen tussen de twee landen gepland.

De eerste gespreksronde in het Belarussische Gomel over het staken van de vijandelijkheden werd maandag na vijf uur vruchteloos afgesloten. Wel werd de optie voor een vervolg in de komende dagen opengelaten. Volgens de Oekraïense delegatieleider moest daarvoor ruggespraak worden gehouden in de hoofdsteden Kyiv en Moskou.

De Oekraïners, die uit zijn op een staakt-het-vuren en terugtrekking van de Russische troepen, hebben weinig vertrouwen in de onderhandelingen. Maar er zouden wel aanknopingspunten zijn voor verdere discussies.

17:11 | Russen schieten op tv-toren in Kyiv

De Russen hebben tijdens een luchtaanval de bijna 400 meter hoge tv-toren van de Oekraïense hoofdstad Kyiv getroffen. De belangrijke zendmast, een constructie van gelast staal, staat nog overeind. Verbindingen zijn echter wel verbroken.

Televisie- en radio-uitzendingen van de staatsomroep vielen uit. Apparatuur raakte beschadigd en kanalen zullen voorlopig niet werken, aldus het ministerie van Binnenlandse Zaken.

17:06 | Dodental in Charkov loopt verder op

Rusland heeft zijn offensief in Oekraïne opgevoerd, waarbij alleen al in de oostelijke stad Charkov achttien burgers omkwamen door raketten, artillerievuur en luchtaanvallen. In de tweede stad van Oekraïne met 1,4 miljoen mensen vonden maandag al minstens elf mensen de dood.

Dinsdagochtend kwamen zeker tien mensen om het leven door de Russische beschietingen in het centrum van Charkov. Verder raakten twintig mensen gewond, aldus lokale hulpdiensten. Zij lieten weten dat tien mensen levend onder het puin zijn gevonden. De raketten kwamen neer in woonwijken en op het gebouw van het stadsbestuur. Volgens de regionale autoriteiten zijn onder meer kruisraketten afgevuurd. Bij een luchtaanval op een woonwijk vielen later minstens acht doden en zes gewonden.

De Britse premier Boris Johnson noemde de beschietingen “misselijkmakend”. Hij vergeleek ze met de bombardementen op burgers in Sarajevo, waarbij in 1994 meer dan honderd mensen werden gedood toen markten werden beschoten.

16:12 | Rusland kondigt aanval aan op Oekraïense veiligheidsdienst Kyiv

Rusland gaat locaties aanvallen die toebehoren aan de Oekraïense veiligheidsdienst in Kyiv, laat het Russische ministerie van Defensie weten. Omwonenden van die locaties worden opgeroepen het gebied te verlaten.

Om “informatie-aanvallen op Rusland te onderdrukken” zullen onder meer de technologische infrastructuur van de Oekraïense veiligheidsdienst SBU en de Psychological Operations Unit (PSO-centrum) in Kyiv worden geraakt “met zeer nauwkeurige wapens”, zei de woordvoerder van het ministerie van Defensie, Igor Konasjenkov. Om welke locaties het precies gaat, is niet bekendgemaakt.

Wanneer deze locaties precies worden aangevallen, is evenmin bekend. Rusland zegt dat het zich tijdens de inval van Oekraïne niet op burgers richt, desondanks zijn er al ruim honderd burgerdoden gevallen en zijn zeker vierhonderd burgers gewond geraakt, aldus de Verenigde Naties.

15:57 | Oekraïne ruilt Russische officier voor vijf Oekraïners

In de regio Soemi in het noordoosten van Oekraïne is een Russische gevangen genomen officier vrijgelaten in ruil voor de vrijlating van vijf Oekraïense militairen. Dat meldt de gouverneur van de regio, Dmitro Zjivitskii, in een bericht op sociale media. Volgens de gouverneur is het de eerste keer dat gevangengenomen soldaten uitgeruild worden tijdens het conflict in Oekraïne.

De gouverneur deelt een video van een blonde man in handboeien, die in de Russische stad Omsk geboren zou zijn. In de video vertelt Zjivitskii dat de officier zal worden vrijgelaten in ruil “voor Oekraïense strijders”. De video is nog niet geverifieerd.

15:35 | Rusland kondigt aanval aan op Oekraïense veiligheidsdienst Kyiv

Rusland gaat locaties aanvallen die toebehoren aan de Oekraïense veiligheidsdienst in Kyiv, laat het Russische ministerie van Defensie weten. Omwonenden van die locaties worden opgeroepen het gebied te verlaten.

Om “informatie-aanvallen op Rusland te onderdrukken” zullen onder meer de technologische infrastructuur van de Oekraïense veiligheidsdienst SBU en de Psychological Operations Unit (PSO-centrum) in Kyiv worden geraakt “met zeer nauwkeurige wapens”, zei de woordvoerder van het ministerie van Defensie, Igor Konasjenkov. Om welke locaties het precies gaat, is niet bekendgemaakt.

Wanneer deze locaties precies worden aangevallen is evenmin bekend. Rusland zegt dat het zich tijdens de inval van Oekraïne niet op burgers richt. Desondanks zijn er al ruim honderd burgerdoden gevallen en zijn zeker vierhonderd burgers gewond geraakt, aldus de Verenigde Naties.

15:22 | Oekraïne vraagt China druk uit te oefenen op Rusland

De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmitro Koeleba heeft zijn Chinese collega Wang Yi gevraagd om druk uit te oefenen op Rusland om de invasie te stoppen.

Volgens Koeleba zou de Chinese minister hebben gezegd dat China bereid is alles te doen om de oorlog via diplomatie te beëindigen. De Chinezen willen voorkomen dat de situatie nog verder uit de hand loopt.

Koeleba zei na het telefoongesprek dat alle bondgenoten is gevraagd om te helpen bij het opzetten van een no-flyzone boven Oekraïne. Zelensky zei nog dat hij hulp aan de Duitse bondskanselier Scholz had gevraagd hiervoor. Zo wil Oekraïne voorkomen dat Rusland vanuit vliegtuigen bommen op het land kan gooien.

“Het is beter om ons nu zoveel mogelijk te helpen dan om later oog in oog te staan met Poetin”, aldus Koeleba. “Als Rusland deze oorlog wint, dan is de NAVO erna aan de beurt.”

Een adviseur van president Volodimir Zelensky zei dinsdag dat de enige uitkomst van het conflict is dat Rusland zich volledig terugtrekt. “Wij gaan er niet mee akkoord als ons grondgebied wordt verdeeld of als Russische soldaten aanwezig blijven.”

13.31 | Zelensky in live-video aan EU: ‘Niemand zal ons breken’

Niemand zal ons kapot maken, zei de Oekraïense president Volodimir Zelensky in een live-videostream tegen het Europees Parlement. “Niemand zal ons breken. Wij zijn sterk. We willen onze kinderen zien opgroeien.”

Zelensky hield een emotionele toespraak tijdens een speciale zitting van het parlement in Brussel. Hij zei dat hij zijn toehoorders niet met een “goedemorgen, goedemiddag, of goedenavond kan begroeten, want de dagen zijn niet goed en voor sommigen kan het zelfs de laatste dag zijn”. Er is een speciale plenaire zitting belegd in verband met de Russische invasie. Het parlement zal naar verwachting ook een resolutie over de invasie aannemen.

“Wij vechten om onze vrijheid te verdedigen en betalen de ultieme prijs”, aldus Zelensky. “Twee revoluties, een oorlog. Het is een tragedie.”

Hij vroeg het parlement te bewijzen “dat wij Europeanen zijn”. “Dan zal licht over de duisternis schijnen.” Maandag vroeg Zelensky de Europese Unie zijn land direct als lid toe te laten. Oekraïne zou via een nieuwe speciale procedure moeten kunnen toetreden.

De voorzitter van het EU-parlement, Roberta Metsola, zei die aanvraag te verwelkomen. De voorzitter van de Europese Raad van regeringsleiders Charles Michel zei dat dit verzoek “legitiem” is. Maar hij wees erop dat die aanvraag “symbolisch” is en dat er geen eenheid bij de lidstaten is over het uitbreiden van de Europese Unie.

11.34 | Ruim 660.000 mensen gevlucht uit Oekraïne

Meer dan 660.000 mensen zijn de afgelopen zes dagen Oekraïne ontvlucht en naar een buurland gereisd. Dat meldt de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties. Volgens de VN zijn er berichten van mensen die tot 60 uur moesten wachten voordat ze Polen binnenkwamen. Ook aan de Roemeense grens stonden wachtrijen tot 20 kilometer lang. De meeste vluchtelingen zijn vrouwen en kinderen.

Er zijn ook veel Oekraïners die in eigen land op zoek zijn naar een veilig heenkomen. Op meerdere plekken vinden dinsdag explosies en beschietingen plaats, waaronder in havenstad Marioepol en een militaire basis in Ochtirka, circa 300 kilometer ten oosten van hoofdstad Kyiv.

11.23 | Diplomaten verlaten zaal bij videoboodschap Lavrov

Bij een conferentie over ontwapening in Genève maakten verschillende diplomaten een statement. De Oekraïense ambassadeur en diplomaten van andere landen verlieten de zaal toen een videoboodschap van de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov werd afgespeeld. Het weglopen was een protest tegen de Russische invasie van Oekraïne.

Lavrov zou eigenlijk naar de conferentie toevliegen, maar dat kon niet meer door het sluiten van het Europese luchtruim voor Russische vliegtuigen. Hij zei dinsdag dat de NAVO geen militaire bases moet bouwen in voormalige Sovjet-landen en dat Amerikaanse nucleaire wapens weg moeten uit Europa.

De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Kuleba sprak de conferentie ook toe via een videoverbinding. Hij zei dat Rusland oorlogsmisdaden pleegt in Oekraïne. Kuleba noemde het bombardement op Charkov als voorbeeld. Daar worden burgerdoelen aangevallen met Russische raketten

11.05 | Oekraïne heeft Marioepol stevig in handen

Het Oekraïense leger heeft sinds dinsdagochtend de zuidelijke havenstad Marioepol onder controle. Dat meldt het Oekraïense persbureau UNIAN op basis van de regering. De stad in de regio Donetsk was de afgelopen dagen het toneel van felle gevechten tussen het Russische en Oekraïense leger.

Door de Russische luchtaanvallen is de stroom in de stad uitgevallen. Ook is een deel van de internet- en telefoonverbindingen uitgevallen. De stad aan de Zwarte Zee is een van de belangrijkste havens van Oekraïne.

‘Marioepol en Volnovacha zijn van ons!’, liet het hoofd van de regio weten op een bericht op Facebook. Volnovacha ligt ook in de regio Donetsk, maar meer landinwaarts dan de havenstad. ‘De twee steden staan ​​onder druk van de vijand, maar ze houden stand.’

In een bericht via Telegram hebben de regionale autoriteiten van Donetsk laten weten dat er in overleg met de Russen wegen vrij zijn voor burgers om Marioepol te verlaten tot 2 maart. ‘We garanderen de veiligheid van het verkeer op delen van de E58-snelweg, zowel in de richting van de regio Zaporizja als naar het grondgebied van de Russische Federatie’, zo staat in het bericht.

Een door Rusland gesteunde separatistische leider in Oost-Oekraïne zei dat zijn troepen dinsdag Marioepol willen omsingelen, aldus persbureau RIA.

10.56 | Zelensky spreekt dinsdag EU-parlement ‘en de wereld’ toe

De Oekraïense president Volodimir Zelensky zal via een videoverbinding spreken tot het Europees Parlement, dat vanaf 12.30 uur in een speciale plenaire zitting bijeen komt. Dat twittert de voorzitter van het EU-parlement Roberta Metsola. ‘President Zelensky en parlementsvoorzitter Ruslan Stefantsjoek zullen deelnemen en de wereld toespreken’, aldus Metsola.

De extra plenaire vergadering in Brussel is volledig gewijd aan de Russische invasie van Oekraïne. Ook de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen en de voorzitter van de Europese Raad van regeringsleiders Charles Michel schuiven aan. Het parlement zal ook stemmen over een resolutie. Daarin worden de militaire agressie van Rusland tegen en de inval in Oekraïne scherp veroordeeld, evenals de betrokkenheid van Belarus.

Het exacte tijdstip waarop Zelensky spreekt is nog niet bekend.

The @Europarl_EN #EPlenary meets at 12:30 to discuss Russian invasion of #Ukraine.

President @ZelenskyyUa & Speaker @r_stefanchuk will join & speak to the world.

MEPs will also hear from @eucopresident @CharlesMichel, @EU_Commission President @vonderleyen & HRVP @JosepBorrellF pic.twitter.com/vWt3Mj9nGm

— Roberta Metsola (@EP_President) March 1, 2022

10.11 |  Filmindustrie stelt premières van films in Rusland uit 

De inval van Rusland in Oekraïne heeft opnieuw gevolgen voor de filmindustrie. Nadat eerder Pixar al aankondigde de release van de film Turning Red uit te stellen, volgt nu ook Warner Bros. De filmmaatschappij heeft het uitbrengen van de langverwachte film The Batman, met Robert Pattinson en Zoë Kravitz in de hoofdrollen, tot nader order uitgesteld. Dit meldt Deadline.

De film zou op 3 maart in première gaan in Rusland, maar dat gaat nu niet meer gebeuren. ‘Vanwege de humanitaire crisis in Oekraïne heeft WarnerMedia besloten de film niet te releasen. We houden de situatie nauwlettend in de gaten en bepalen op een later moment of we de film alsnog in Rusland uitbrengen. Waar wij nu op hopen is een snelle en vreedzame oplossing voor deze tragedie,’ luidt het statement van Warner Bros.

09.10 | Raketaanvallen in het centrum van Oost-Oekraïense stad Charkov

In de Oost-Oekraïense stad Charkov hebben dinsdagochtend Russische raketten het centrum getroffen. Dat meldt het hoofd van de regio, Oleg Sinegoebov. De raketten zouden zijn gevallen in woonwijken en op het gebouw van het stadsbestuur.

Volgens Sinegoebov zouden er onder meer kruisraketten zijn afgevuurd. Het is nog onduidelijk of daarbij doden of gewonden zijn gevallen. Maandag vielen er zeker elf burgerdoden door Russische beschietingen in Charkov.

Charkov is met ongeveer 1,4 miljoen inwoners de tweede stad van Oekraïne.

07.57 | Zeventig doden gemeld bij aanval op Oekraïense basis 

Bij Russische beschietingen van een militaire basis in Ochtirka, circa 300 kilometer ten oosten van Kyiv, zijn volgens Oekraïense meldingen meer dan zeventig Oekraïense militairen omgekomen. Het precieze aantal slachtoffers is niet te verifiëren in de strijd.

Uit het zuiden van Oekraïne wordt een opmars gemeld van Russische troepen rond en in Cherson. Deze haven aan de rivier de Djnepr en aan de Zwarte Zee zou zijn omsingeld. Volgens burgemeester Igor Kolichajev zetten Russische militairen rond de stad controleposten op. Russische infanteristen gaan naar verluidt vanuit het oosten de stad in.

07. 51 | Sociale media beperken bereik van Russische staatsmedia in EU

Meta, het moederbedrijf van Facebook en Instagram, gaat het bereik van de Russische staatsmedia RT en Spoetnik in de EU aan banden leggen, meldt NOS.  Voormalig Britse vicepremier Nick Clegg, die inmiddels een topfunctie heeft bij het bedrijf, laat dat weten via Twitter. In zijn bericht legt hij uit dat Meta dit besluit neemt wegens “het uitzonderlijke karakter van de actuele situatie”. Ook TikTok beperkt de toegang tot deze media in Europa.

De desinformatie die Russische media verspreiden over de oorlog in Oekraïne is omvangrijk en de staatsmedia hebben miljoenen volgers op sociale media. Daardoor nam de druk vanuit de EU, om de verspreiding van de zienswijze van president Poetin een halt toe te roepen, toe.

We have received requests from a number of Governments and the EU to take further steps in relation to Russian state controlled media. Given the exceptional nature of the current situation, we will be restricting access to RT and Sputnik across the EU at this time.

— Nick Clegg (@nickclegg) February 28, 2022

02.56 | Groot aantal doden gevallen bij zware gevechten Noordoost-Oekraïne

Bij zware gevechten in de buurt van de stad Soemi, in het noordoosten van Oekraïne, zijn maandag tientallen doden gevallen. Volgens de Oekraïense website Antikor kwamen zeker zeventig Oekraïense militairen om door Russisch artillerievuur.

Ook aan Russische zijde zouden veel soldaten zijn gesneuveld, meldt Antikor. Volgens het Oekraïense persbureau UNIAN zou het Oekraïense leger in het gebied zo’n honderd Russische legervoertuigen hebben vernietigd. De informatie is niet te verifiëren.

01.59 | Vele tientallen kilometers lang Russisch konvooi op weg naar Kyiv

Een Russisch militair konvooi dat op weg is naar Kyiv is veel groter dan gedacht. Op satellietbeelden van het Amerikaanse bedrijf Maxar is te zien dat het konvooi ruim 60 kilometer lang is. Maandagavond zei Maxar nog dat het een lengte van 27 kilometer had.

De stoet met tanks, pantservoertuigen, artillerie en andere voertuigen bevindt zich zo’n 20 kilometer ten noorden van de Oekraïense hoofdstad. Volgens Maxar tonen satellietbeelden ook dat in het zuiden van Belarus, op een afstand van zo’n 32 kilometer van de grens met Oekraïne, gevechtshelikopters en grondtroepen klaar staan.

00.39 | Zelensky wil ‘no-fly’ zone boven Oekraïne

De Oekraïense president Volodimir Zelensky roept de internationale gemeenschap op om een zogeheten no-fly zone in te stellen boven Oekraïne. Op die manier moet het onmogelijk worden voor Rusland om nog langer Oekraïense doelen vanuit de lucht aan te vallen.

Zelensky deed zijn oproep in zijn dagelijkse videoboodschap. Hij zei dat Rusland sinds het begin van de aanval op zijn land 56 raketaanvallen en 113 kruisraketten afvuurde.

Zelensky wil ook dat Russische schepen en vliegtuigen wereldwijd worden geweerd. “We moeten de toegang van dit land tot alle havens, alle kanalen en alle luchthavens op de wereld afsluiten”, aldus de Oekraïense president.

Het Witte Huis liet weten dat er wat de Verenigde Staten betreft geen no-fly zone komt. “Een no-fly zone moet je afdwingen”, zei woordvoerder Jen Psaki. Dat zou volgens haar een oorlog tussen Rusland en het Westen een stap dichterbij brengen.

Lees ookLiveblog Oorlog in Oekraïne 27 t/m 28 februari