Deze website wil het taboe op menstruatie doorbreken: 'Veel mensen houden hun klachten lange tijd verborgen'

22-01-2025 | Nivine de Jong

Niet naar werk kunnen door kramp, een extra set kleding mee naar school door bloedverlies en zoveel pijn dat het tot flauwvallen leidt: zomaar een greep uit de verhalen van mensen die menstrueren. Wat gezondheidswetenschapper en filosoof Lisa Zuidema (27) betreft moeten die verhalen gehoord worden.

Op de website PratenOverGezondheid.nl lees je vanaf vandaag 33 menstruatieverhalen. Dit project is een deel van het promotieonderzoek dat Zuidema doet op de afdeling gynaecologie van het Máxima MC in Veldhoven.

Menstruatieverhalen

Op de afdeling gynaecologie komen dagelijks vrouwen met menstruatieklachten. Vaak hebben de vrouwen zelf jaren rondgelopen met de klachten, zonder te weten dat ze naar een arts konden stappen. Voor Zuidema geen informatie waar ze al mee bekend is. Vriendinnen hebben weleens last, maar zóveel? Dat niet. Na de gesprekken met ruim 30 mensen die menstrueren, weet de promovendus hoe heftig de menstruatie kan zijn en hoeveel variatie er zit in de verhalen.

Zuidema: “Menstruatie is iets heel normaals, maar veel mensen ervaren er gezondheidsklachten van. Het kan enorm veel invloed hebben op het dagelijks leven en werk. Ondanks dat het zo normaal is, heerst er tegelijkertijd nog steeds een taboe. Zo lijken er ongeschreven regels te bestaan hoe we moeten omgaan met menstruatie, zoals het verbergen van tampons en niet erover praten. De combinatie van de gezondheidsklachten en de hele sociale context, vond ik erg interessant om te onderzoeken.”

Website

Eén van Zuidema’s begeleiders, Marlies Bongers, is op het idee gekomen menstruatieverhalen te bundelen op een website. “Zij hoorde dat er al een website bestaat met ervaringsverhalen over gezondheid, zoals zwangerschap en geboorte. Zo kwam ze op het idee dat dit er ook moet zijn over menstruatie. We moeten er open over gaan praten. Het kan heel erg helpen als je verhalen van anderen kan lezen om herkenning te voelen.”

Op de site komen 33 verhalen te staan. “De verhalen zijn opgedeeld in thema’s, zoals eerste menstruatie, bloedverlies, schaamte en hulp zoeken. Ik heb goed gekeken naar een variatie in demografische gegevens, zoals leeftijd, woonplaats, achtergrond en opleidingsniveau. Ook is er variatie in de verhalen hoe mensen hun menstruatie ervaren. Er zitten verhalen tussen van mensen die weinig klachten hebben, en verhalen over bepaalde diagnoses zoals endometriose en PMDD.”

Thumbnail voor Docu 'Ben Je Ongesteld Of Zo?' brengt PMDD onder de aandacht: 'Ik ben twee personen in één maand'

Docu 'Ben Je Ongesteld Of Zo?' brengt PMDD onder de aandacht: 'Ik ben twee personen in één maand'Lees ook

Taboe

Op menstruatie heerst nog altijd een taboe. “Het is een onderwerp waar vaak lacherig over wordt gedaan, we praten er niet makkelijk over. In de interviews viel me op dat veel mensen hun klachten lang verborgen hebben gehouden. Met andere lichamelijke klachten gebeurt dat misschien niet, en zeggen mensen wel om wat voor pijn het gaat. Gaat het om menstruatiepijn, wordt dat niet snel gedeeld.”

Het valt Zuidema op dat sommige geïnterviewden nauwelijks over menstruatie praten met hun partner en omgeving. “Het was heel leuk om te zien dat er tijdens een groepsinterview onderling herkenning ontstond, er werd ook veel gelachen. Ik had het gevoel dat er iets opengebroken werd, doordat er wél over werd gesproken.”

Thumbnail voor Veel vrouwen willen menstruatieverlof, maar zijn tóch tegen: 'Bang dat mijn baas het geen goede reden vindt'

Veel vrouwen willen menstruatieverlof, maar zijn tóch tegen: 'Bang dat mijn baas het geen goede reden vindt'Lees ook

Doel

En dat is precies wat Zuidema hoopt te bereiken met het delen van de menstruatieverhalen. “Het doel is drieledig. Het is om mensen die menstrueren inzicht te geven in de ervaringen van andere mensen, om dus herkenning en erkenning te krijgen. Ten tweede is het ook voor de omgeving, voor iedereen die misschien niet menstrueert, maar een dochter, een vrouw, of een buurvrouw heeft die er last van heeft. Tot slot is het voor zorgverleners, dat ook zij er meer inzicht in krijgen. Ik ben bezig om de menstruatieverhalen bij de voorbereiding voor de coschappen op de afdeling gynaecologie mee te laten nemen. Zo krijgen geneeskundestudenten al iets van die patiëntenervaring mee.”

Zuidema heeft geleerd dat het belangrijk is dat mensen die menstrueren aan de bel trekken als ze menstruatieklachten hebben. “Heb het er over met andere mensen of ga naar de huisarts. Schaam je je ervoor of vind je het moeilijk om erover te praten, begin dan bij iemand bij wie je je op je gemak voelt. Het is normaal om te menstrueren, maar het is niet normaal als je er heel veel last van hebt.”