De continue angst om een ernstige ziekte of aandoening onder de leden hebben, begon bij Marion Keuren (59) al als kind. En ondanks verschillende therapieën drukt haar hypochondrie nog altijd een stempel op haar leven.
Het beïnvloedt haar leven zelfs dusdanig dat ze nauwelijks nog kan genieten.
“Ik kan me nog herinneren dat ik als kind van acht een film keek met mijn moeder”, vertelt Marion. “Het ging over iemand met een hersentumor. Dat beangstigde me zo dat ik ’s nachts bij mijn ouders op de kamer ben gaan liggen. Ik durfde niet te gaan slapen, bang dat ik nooit meer wakker zou worden.”
De hypochondrie – zoals Van Dale omschrijft: ‘de neiging om ten onrechte te denken dat je allerlei ziektes hebt’ – is een rode draad in haar leven. “Ik heb een verschrikkelijke ziektevrees. Als ik een pijntje voel, denk ik dat ik kanker, een hersenbloeding of een hartstilstand heb. Het begint klein, maar blijft in mijn gedachten en wordt van kwaad tot erger. Ik ben daar de hele tijd mee bezig en in één keer is het weg. Maar dan ligt het volgende op de loer. Er is nooit niks.”
Marion staat onder voortdurende stress en piekert vrijwel altijd. “Het mag niet van de psycholoog, maar ik googel elke dag kwaaltjes. Ik heb bevestiging nodig, maar het maakt me alleen maar banger.” Toch ziet ze haar huisarts niet vaak. “Stel dat hij iets vindt? Dat wil ik niet.”
Haar grootste angst is de dood. “Het idee om kanker te krijgen, vind ik verschrikkelijk. Dat is een lijdensweg. Maar het idee om in één keer uit het leven gerukt te worden, vind ik ook vreselijk: geen afscheid kunnen nemen, mijn man, dochter en kleinkinderen achterlaten.”
Die angst zit haar enorm in de weg. “Soms geniet ik, als ik geen pijntjes voel, maar mijn levenskwaliteit is minimaal. Als ik me goed voel, durf ik niet te genieten. Bang voor wat er komen gaat. Ik word dit jaar zestig. Als ik vroeger wist dat ik deze leeftijd zou bereiken, zou ik anders hebben geleefd: gemakkelijker en zorgelozer.” Toch helpt dat haar niet relativeren. “Ik word ouder, mensen om me heen sterven. Dat blijft triggeren. Bovendien komt de dood dichterbij.”
De invloed van de hypochondrie op haar leven is groot. Niet alleen maakt ze zich altijd zorgen, ook vindt ze het moeilijk om haar dierbaren dichtbij te laten komen. “Als ik me zorgen maak, trek ik me terug in mijn schulp. Dan kan ik mijn partner, kind en kleinkinderen niet geven wat ik ze zou willen geven. Ik heb een muur om me heen. Ze moeten niet te veel van me houden, want als ik wegval dan hebben zij verdriet.”
Daarnaast lijdt ze aan chronische hyperventilatie. “Ik sta altijd onder stress. Toen ik jong was had ik soms een acute hyperventilatie-aanval. Maar op een gegeven moment heb je niet meer door dat je verkeerd ademhaalt. Alles gaat verkrampen, verzuren en pijn doen. Het is een vicieuze cirkel: dan ga ik weer googelen en lees ik de verschrikkelijkste dingen.”
Marion heeft al van alles geprobeerd om van haar angsten af te komen. “EMDR, hypnose, ademhalingstherapie, gesprekken met een psycholoog. Ze geven handvatten om het een plekje te geven en ermee te leren leven, maar het monster in mij is te groot.” Wel weet ze inmiddels hoe het komt dat ze hypochonder is. “Ik heb geen fijne jeugd gehad. Mijn vader gaf mij niet de liefde en aandacht die ik wilde. Ik kreeg te horen dat ik niks kon, dat ik dom was. Dat heeft me gevormd tot de persoon die ik nu ben. Ik ben niet boos en heb mijn vader vergeven, maar daarmee maak ik het verleden niet ongedaan.”
Hoop dat ze ooit toch nog zorgeloos door het leven gaat, heeft ze niet. “Ik kom hier nooit meer vanaf.” De momenten waarop ze wél ontspannen is? “Ik doe vrijwilligerswerk in het ziekenhuis. Mensen vinden het gek dat ik zo bang ben voor ziektes en de dood en dan toch dit werk doe, maar in het ziekenhuis vergeet ik mijn zorgen. Als ik met anderen bezig ben, verdwijn ik uit mijn hoofd. En mocht ik omkieperen, dan ben ik op de juiste plek.”
Lina heeft ADHD en OCD: 'Ik moet van het balkon afspringen, anders gaan mijn ouders dood'
