Wat in 2019 begint als samenwerkingsverband tussen De Bovengrondse, het Humanistisch Verbond en het Nederlands Genootschap voor Abortusartsen, groeit in december 2021 uit tot stichting Samen naar de Kliniek (SNDK). In Rotterdam en Den Haag hebben zij 22 abortusbuddy’s standby staan om vrouwen te vergezellen naar de abortuskliniek. Aan uitbreiding naar Utrecht – in de zomer van 2022 – wordt gewerkt, met nog eens twaalf buddy’s.

Maandelijks krijgt de stichting 1 à 2 aanvragen die daadwerkelijk leiden tot begeleiding. Voorzitter Djoeke Gerding: “Soms laten vrouwen niets meer van zich horen, soms vinden ze, gelukkig, iemand uit hun eigen omgeving. En natuurlijk zitten er ook nepaanvragen bij. Als er ‘babymoord’ in een mailadres staat is dat vaak wel een weggever.”

Abortusbuddy

Samen naar de kliniek is er niet voor medische vragen of keuzehulp, daarvoor verwijzen ze door naar de kliniek of FIOM. “We zijn er ook niet om demonstranten tegen te spreken of weg te sturen”, vult Djoeke aan. “Dat wordt nog te vaak gedacht.” Want ja, ook in Nederland staan regelmatig demonstranten rond abortusklinieken. “Ze mogen je de toegang niet actief blokkeren, dat scheelt iets, maar ze staan er wél. En dat is iets wat veel mensen helemaal niet weten.”

Abortusbuddy’s worden getraind om daar zo rustig mogelijk voorbij te lopen, en de situatie te de-escaleren als dat nodig is. “Er is al genoeg stress op zo’n dag. Want hoe erg iemand ook achter de keuze staat, ze had om te beginnen nooit in die situatie willen zitten.”

Een anti-abortus demonstrant voor de ingang van een Rotterdamse kliniek (Beeld via: Samen naar de kliniek)

Het idee van de abortusbuddy ontstond om vrouwen te beschermen voor demonstranten, maar Djoeke merkt dat aanvragen ook om andere redenen binnenkomen. “Veel mensen voelen zich heel alleen op zo’n moment”, legt ze uit. “Zij durven het niet met vrienden of familie te delen, of willen anderen hier niet mee opzadelen. Als wij er met een buddy voor kunnen zorgen dat zij die dag een steun en luisterend oor hebben, regel ik dat graag.”

Werkwijze

Laura (achternaam is bij de redactie bekend) is zo’n luisterend oor. Als zij de oproep voor abortusbuddy’s ziet besluit ze meteen te reageren. “Ik werd altijd al boos van beelden uit Amerika. Daar moeten mensen soms met een jas over hun hoofd door een mensenmassa heen. Verschrikkelijk. In Nederland is dat gelukkig niet het geval, maar ik wilde hoe dan ook iets bijdragen. Niet om de held uit te hangen, maar om een zo veilig en fijn mogelijke ervaring te bieden.”

Hoe zo’n begeleiding loopt, verschilt per keer. De aanvrager kan dit zelf bepalen. “Sommige buddy’s appen van tevoren wat heen en weer met iemand, anderen niet”, vertelt Laura. “De een praat graag nog even na boven een kop koffie, waar de ander hier juist zo snel mogelijk klaar mee wil zijn. Het is maar net waar iemand behoefte aan heeft.”

Qua afspraak is ze het liefst een halfuur van tevoren aanwezig, zodat ze kan zien wat de situatie bij de kliniek is. Tijdens de behandeling wacht Laura – buiten of binnen, wat de aanvrager fijner vindt – en naderhand begeleidt ze haar naar taxi of OV.

“Maar ik heb ook wel eens gehoord dat een buddy na de afspraak nog even meeging naar een winkel, omdat die vrouw dat fijn vond. Vragen over de procedure beantwoord ik niet, een abortusbuddy is geen hulpverlener. Daarvoor moeten ze echt bij de kliniek zijn.”

Keuzevrijheid

Zowel Djoeke als Laura vinden het belangrijk om dit geluid te laten horen. Dat is overigens niet per se een pro-abortus geluid. Laura: “Daar gaan mensen al snel vanuit, maar we zijn vooral pro-keuzevrijheid. Als iemand twijfelt of-ie naar binnen wil, ben ik de laatste die aandringt. Ik smeer niemand iets aan.”

Ze vervolgt: “Ik vind het vooral heel belangrijk dat iemand die hier behoefte aan heeft steun kan krijgen. Het zou mooi zijn als abortusbuddy’s ooit niet meer nodig zijn. Natuurlijk. Maar weet, tot die tijd komt, dat we er zijn. Zonder oordeel. Je hoeft dit niet alleen te doen.”

Heb je advies nodig rondom een ongewenste zwangerschap? Fiom staat voor je klaar. Heb jij behoefte aan een abortusbuddy? Dan kun je terecht bij Samen naar de kliniek.

Waarom abortus steeds weer ter discussie staat: 'Nuttig politiek ruilmiddel'Lees ook