Chirurg Marlies krijgt afgelopen week (weer eens) een bolletjesslikker op haar operatietafel. Ze ziet de angst in de ogen van haar patiënt. Uiteindelijk vist ze 86 bolletjes uit de maag. ‘Als er maar één was geknapt was het over geweest.’
Chirurg Marlies Schijven schrijft op LinkedIn een post in de hoop dat ‘alle mensen die dit spul ‘recreatief’ in hun neus stoppen of ergens anders, dit plaatje zien.’
Tijdens haar dienst in het Amsterdam UMC wordt Marlies gebeld door de assistent chirurgie. “Mijn patiënt ligt al op de operatietafel en slaapt nog niet. Ik stel mezelf voor en stel diegene een aantal vragen. Je kijkt in de ogen en híer zag ik pure angst. Diegene spreekt geen Nederlands. Durft me amper aan te kijken. Die zo bang is, omdat diegene tig harddrugs bolletjes in de maag heeft zitten, bang is voor de operatie, maar misschien nog banger is voor wat er daarná wellicht nog komen gaat.”
Marlies kan niet zeggen of het om een man of vrouw gaat. “Alles wat herleidbaar is naar de identiteit van de persoon is, mag ik niet zeggen. Het is voor die persoon niet veilig om die informatie publiekelijk te delen en voor mij ook niet.” Ze gaat verder. “Ik zie een mengeling van schaamte, angst, zorgen. Je weet ook dat die persoon, als deze uit het ziekenhuis komt, wordt opgewacht door drugsbazen. Maar eerst moet ik maar zien te zorgen dat deze persoon de operatie overleeft. Want als er ook maar één bolletje knapt als ik bezig ben, dan is er een groot probleem. Dat is echt vreselijk. Dan komt er zoveel zuivere drugs in het lichaam en dan kan het, ondanks dat we geweldige anesthesisten hebben, zomaar einde verhaal zijn.”
De 86 bolletjes – Tekst loopt door onder de foto
Het zijn niet alleen jonge mensen die bij de spoedeisende hulp binnenkomen, vertelt Marlies. “We zien ook oudere dames van 75-plus die het voor hun familie doen. Waarvan hun zonen in de criminaliteit zijn beland en een schuld op hun hoofd hebben staan. Het kan ook zijn dat zijn moeder van 75 bedenkt dat zij dan maar de schuld gaat inlossen. En dat zij als drugskoerier gaat fungeren. Ik geloof niet dat zij er rijk van gaat worden. Het is om een afrekening te voorkomen.”
Helaas is het niet bepaald de eerste keer dat Marlies een bolletjesslikker op haar operatietafel heeft liggen: “Ik kom het met regelmaat tegen. Het zijn geen patiënten die zich melden bij een huisarts. Ze komen binnen op de spoedeisende hulp (SEH) met pijn en angst. Als je zoveel van die bollen in je maag hebt zitten, dan staat je maag onder rek. Die mensen hebben pijn. Of als je darmen vol zitten met bolletjes, dan kan je kramp krijgen. En als je de ingeslikte bolletjes niet binnen een of twee dagen uitpoept, nou dan word je bang.”
Soms zijn laxeermiddelen de manier om al die bolletjes het lichaam uit te krijgen. “Maar dat moet dan wel binnen een bepaalde tijd, waarbij we ook moeten zien dat ze daadwerkelijk passeren en alle bolletjes het lichaam verlaten.” In sommige gevallen werkt dat niet en dan kan het tot gevaarlijke situaties leiden. Een operatie is dan de enige oplossing. Dan wordt het een race tegen de klok in de hoop dat geen van de bolletjes knappen.
Niet alleen Marlies heeft er regelmatig mee te maken. “Iedere verpleegkundige of chirurg kent dit. We kijken er bijna niet meer van op. Maar het is toch wel bizar. Dat je in een gezond lichaam moet gaan snijden met alle risico’s van dien. Je verminkt toch iemand. Het lichaam is daarna niet meer ongeschonden. Hoe netjes je het ook doet.”
Lees ookEen op acht jongeren in achterstandswijken dreigt in de drugscriminaliteit te raken
Marlies vindt dat er sprake is van een verborgen probleem en kaart het daarom aan. Ze hoopt dat mensen dankzij haar post op LinkedIn wat bewuster worden van het leed dat schuilgaat achter het spul dat sommige mensen in hun neus stoppen. Van de wereld achter de cocaïne en heroïne. “Wij als artsen weten het wel. Mensen weten misschien ook wel dat mensen bolletjes slikken, maar ze hebben geen idee van het probleem erachter. In ieder geval geen beeld. Dat hebben diegene die mijn LinkedIn post en mijn foto onder ogen kregen, nu hopelijk wel.
Ik ben natuurlijk geen drugsexpert. Misschien zijn de bolletjesslikkers niet de voornaamste transportroute voor drugs. Het is waarschijnlijker makkelijker en efficiënter om het in een container te verstoppen. Maar ze zijn er zeker. Wij artsen zien dat de bolletjesslikkers nog steeds veelvuldig worden ingezet. Lang niet iedereen meldt zich bij ons. Dus wij zien waarschijnlijk ook maar het ’topje van de ellende’ van de bolletjesslikkers in het ziekenhuis. Het is bijna niet voor te stellen hoeveel mensen er in het hele drugsverhaal onnodig sneuvelen.
De bolletjesslikkers, de pakezels, zijn een klein schakeltje maar dat raakt me als chirurg en mens. Zeker als ik ze op mijn operatietafel krijg en een gezond persoon moet gaan opensnijden. Wees je dus bewust, als je die coke snuift, van al het leed dat erachter zit. Verdiep je er een keertje in. Besef je misschien dat het spul waar jij van geniet uit een maag komt van iemand die dat moet vervoeren. Ik ga mij verder niet mengen in een geladen discussie of drugs gelegaliseerd moet worden. Maar dit soort plaatjes zien mensen niet zo vaak. En dit raakte mij. Want achterop een pakje cocaïne kan ik het plaatje immers niet plakken.”
Lees ookMaurice gebruikte drugs om zijn gevoelens te dempen: 'Ik had suïcidale gedachten'
