Veertig jaar na de moord op vier Nederlandse IKON-journalisten in El Salvador zijn voor het eerst twee verdachten opgepakt. Begin vorig jaar werd bekend dat het Midden-Amerikaanse land de zaak had heropend.
Volgens Zembla gaat het om oud-minister van Defensie Guillermo García en kolonel Francisco Antonio Morán, oud-directeur van een speciale politiedienst.
García woonde tot 2016 in de Verenigde Staten, maar de overheid zette hem het land uit vanwege zijn verleden met mensenrechtenschendingen. Morán en García worden maandag voorgeleid bij de rechter in Chalatenango. Volgens Zembla zou de Nederlandse justitie afreizen naar El Salvador om de verdachten te spreken.
Daarnaast zou El Salvador de VS dan officieel om uitlevering van ex-kolonel Mario Reyes Mena vragen. Hij wordt gezien als hoofdverantwoordelijke voor de moord. Een onderzoekscommissie van de VN wees hem in 1993 aan als ‘verantwoordelijk voor het plannen van de hinderlaag en de moord’.
Mena’s verblijfplaats was lang onbekend, maar in 2018 vond de redactie van Zembla hem in de VS. Ze confronteerden hem met het VN-rapport. “De zaak is al onderzocht, ik ben nooit aangeklaagd”, was destijds zijn reactie. “Jullie zijn een onderdeel van een communistisch plan om wraak te nemen.”
In 1982 waren journalisten Koos Koster, Jan Kuiper, Joop Willemsen en Hans ter Laag in El Salvador voor de publieke omroep IKON. In de periode was er in het land een gewelddadige burgeroorlog gaande tussen linkse guerrillagroepen en de rechtse regering die de steun van de VS had.
De journalisten wilden een portret maken van twee verschillende gezinnen tijdens de oorlog. Toen ze op 17 maart in het guerrillagebied aankwamen, wachtte het regeringsleger hen daar op. Ze werden alle vier doodgeschoten. Ondanks de grote verontwaardiging in Nederland en meerdere pogingen de verdachten voor het gerecht te krijgen, lukte dat veertig jaar lang niet.
‘Eindelijk gerechtigheid’, twittert nabestaande Sonja ter Laag in reactie op de ontwikkelingen. ‘Na 40 jaar zijn er 2 arrestaties verricht. Voor de hoofdverdachte Reyes Mena loopt nog een uitleveringsprocedure. Als zus van Hans ter Laag, die nog maar 25 was toen hij vermoord werd, ben ik ontzettend blij!’
El Salvador brengt zaak vermoorde IKON-journalisten na 39 jaar voor rechter
