Met de ‘Dag van de Thuiswerker’ achter de rug en vijf jaar na de coronapandemie is het een goed moment om de balans op te maken. Is thuiswerken de nieuwe norm geworden, of keren we langzaam terug naar vijf dagen op kantoor?
LINDA. spreekt hierover met Jannes van der Velde, woordvoerder van de Algemene Werkgevers Vereniging Nederland, en Marjolein Heijstraten, Director Performance & Rewards bij Deloitte Nederland.
Waar we vroeger gedachteloos vijf ochtenden per week in de file stonden of opgepropt in de stiltecoupé onze krant probeerden te lezen, is het nu rond de spits merkbaar rustiger op de weg, in de trein en op het fietspad. Werken we simpelweg vaker thuis? Volgens Van der Velde wel: “We hebben in Nederland ongeveer negen miljoen werkenden, waarvan ongeveer de helft thuis kan werken. Gemiddeld werken mensen nu zo’n twee dagen per week thuis en drie dagen op kantoor.” De coronapandemie heeft dit proces versneld, en het thuiswerken is inmiddels goed ingeburgerd. Voor de meeste kantoororganisaties is het vreemd als alle werknemers vijf dagen per week op kantoor zijn.”
Bij Deloitte werd tijdens de pandemie actief gekeken naar een nieuwe balans. Heijstraten vertelt: “Voor corona werd er af en toe thuisgewerkt, maar dat was weinig. Tijdens de pandemie hebben we een hybride werkmodel ontwikkeld dat we nog steeds hanteren. Dat betekent dat flexibiliteit vooropstaat, maar dat het niet de bedoeling is dat werknemers vijf dagen thuis of vijf dagen op kantoor werken. De basis is dat je je werk uitvoert waar dat het meest wenselijk is, altijd in afstemming met het team, de klant en je eigen behoefte.”
Thuiswerken is inmiddels één van de normen geworden, maar volledig thuiswerken zal geen algemene standaard worden. Van der Velde ziet dat werkgevers én werknemers belang hechten aan fysieke samenwerking. “De mens is een sociaal dier. We vinden het prettig om met collega’s te praten. Werkgevers zien dat ook. Voor samenwerking en bedrijfscultuur is het belangrijk om naar kantoor te komen. Een creatieve brainstormsessie of samenwerking in de praktijk werkt nu eenmaal beter als je fysiek samen bent.”
Bij Deloitte is de hybride werkwijze inmiddels vanzelfsprekend geworden. Heijstraten merkt dat er nu standaard wordt gevraagd: ‘Waar werk je vandaag?’ “Dat was voorheen niet het geval. Werknemers hechten veel waarde aan flexibiliteit; hierdoor zijn werk en privé beter in balans. Gemiddeld werken mensen nu twee dagen op kantoor of bij de klant, twee dagen thuis en één dag flexibel. Dit kan van persoon tot team wel anders zijn.” Toch ziet zij ook uitdagingen: “We hebben veel starters en expats. Starters willen op kantoor zijn om te leren van collega’s en expats zoeken meer sociale contacten. Daar moeten we rekening mee houden.”
Een belangrijke factor van thuiswerken is vertrouwen. Van der Velde: “Onze werkcultuur is gebaseerd op afspraken en autonomie. Mensen maken hun werk gewoon af als ze zelf hun dag kunnen indelen.” Heijstraten bevestigt dit: “Wij willen geen controlerende werkgever zijn. We werken op basis van vertrouwen.” Deloitte ondersteunt thuiswerken daarom ook financieel. “Werknemers krijgen een thuiswerkbudget om bijvoorbeeld een bureau, stoel of extra scherm aan te schaffen.”
De mate waarin werknemers thuis kunnen werken, hangt sterk af van hun levensfase en thuissituatie. Van der Velde: “Het klassieke gezin met één werkende ouder komt steeds minder voor. Mensen moeten school, opvang en werk combineren. Flexibiliteit geeft hen rust. Sommigen werken bijvoorbeeld liever ’s avonds een paar uur.” Ook bij Deloitte is het mogelijk zelf je uren in te delen: “Als je niet in de ochtendfile wilt staan of graag je yogaklasje wil doen, kun je eerst vanuit huis werken en daarna naar kantoor komen. Wel in overleg met de klant en met je team natuurlijk”, legt Heijstraten uit.
Van der Velde verwacht geen grote verandering in de toekomst. “De situatie zoals die nu is, zie ik voortduren. Er zijn weinig werkgevers die nog van werknemers verwachten dat ze vijf dagen per week naar kantoor komen.” Heijstraten beaamt dit: “Sommige bedrijven keren terug naar een traditioneler werkmodel, maar wij niet. We zijn tevreden met hoe het nu loopt en verwachten dat dit zo blijft.”
Wat als werkgevers en werknemers het oneens zijn over thuiswerken? Van der Velde adviseert: “Ga het gesprek aan. Wat is de wens van de werkgever en wat is de wens van de werknemer? Mensen zijn over het algemeen heel redelijk.” De toekomst lijkt dus hybride te blijven: flexibel, maar in balans tussen thuis en kantoor.
Discussie over vierdaagse werkweek laait op: 'Wat doen we eigenlijk de hele dag met onze tijd?'
