#durftehoren

Met haar stichting wil Mandy het taboe doorbreken dat nog altijd rust op seksueel misbruik. Dat doen ze door preventie (lessen op basis en middelbare scholen, en lezingen voor hulpverleners) en door het aanbieden van lotgenotendagen aan slachtoffers.

“Deze campagne, #durftehoren, is een vervolg op onze eigen campagne van vorig jaar: #durftezien”, legt Mandy uit. “Die was gericht op bewustwording: durf te zien dat misbruik er is. Het gaat om gemiddeld twee kinderen per klas. Daar willen we niet aan denken, maar het ís er wel. Dit jaar zetten we in op een ander soort bewustwording, namelijk: het trauma is niet ineens weg zodra het misbruik stopt. Die gevolgen draagt een slachtoffer een leven lang met zich mee.”

Dat bevestigt ook Iva Bicanic, directeur van het Centrum Seksueel Geweld. “De gevolgen van seksueel misbruik worden door anderen vaak onvoldoende begrepen. Mensen denken vaak: je hebt therapie gehad en nu ben je klaar. Of: het is al zó lang geleden, je moet het nu maar eens achter je laten en gewoon leuke dingen gaan doen. Maar zo werkt het in de praktijk helaas niet”, aldus Iva.

“We zien dat slachtoffers zelfs na jaren nog last hebben van bijvoorbeeld angst, schrikreacties, slapeloosheid, sombere gevoelens, een laag zelfbeeld en lichamelijke ongemakken. Ook ondervinden ze vaak problemen met relaties en intimiteit. Door het onbegrip van hun omgeving voelen slachtoffers zich vaak alleen met hun problemen. Daar willen we met deze campagne verandering in brengen, zodat er meer begrip en steun kan komen.”

 

View this post on Instagram

 

A post shared by Stichting Wij zijn M (@wijzijnm_)

Seksueel misbruik

In een eerder interview met LINDA.nl vertelt Mandy over het misbruik dat ze van haar achtste tot veertiende meemaakte. Achtjarige Mandy heeft een goede band met haar opa, ze ziet hem als haar grote vriend. “Ik weet de eerste keer nog goed”, vertelt ze. “Hij zei: ‘Dit mag niet van de politie, als dit uitkomt gaan we samen de gevangenis in’. Daar schrok ik van, ik besloot ter plekke dat ik nooit iets zou vertellen.” In de jaren gaat haar opa steeds een stap verder. “Na het misbruik sloeg zijn stemming vaak om, alsof hij dan ineens besefte dat hij iets ergs deed. Ik sloot me dan op in de wc, dat was mijn veilige plek. Ondertussen stond hij voor de deur te tieren: ‘Jij bent een hoer, jij hebt dit zelf uitgelokt’.”

Mandy: “Het was jarenlang mijn grootste angst dat het uit zou komen. Ik was bang dat ik mijn familie kwijt zou raken, maar ook om opa kwijt te raken.” Op haar veertiende vertelt ze het aan een vriendin, die meteen de vertrouwensdocent inschakelt. Als na meerdere gesprekken blijkt dat het misbruik nog steeds plaatsvindt, worden haar ouders op de hoogte gesteld. Zij confronteren opa: hij bekent en wordt veroordeeld. Na het uitzitten van een gevangenisstraf woont hij nu weer thuis, bij oma. Mandy’s ouders, broers en zijzelf hebben het contact verbroken.

Mandy (33) werd misbruikt door haar opa: 'Dat monster was óók mijn grote vriend'Lees ook

De gevolgen

Ruim twintig jaar later heeft Mandy nog elke dag te maken met gevolgen van het seksueel misbruik. “Ik heb al zoveel professionele therapie en hulp gehad, maar tóch komt het er in de nacht nog uit”, vertelt ze. ” Ik heb zo’n app die bijhoudt hoe goed je slaap is en ook audio opneemt. Daarop hoor ik mezelf elke nacht schreeuwen door nachtmerries en in de rondte trappen. Soms word ik wakker met een hartslag van 180.”

Ook op liefdesgebied ondervindt Mandy problemen. Ze heeft nog nooit een relatie gehad en ook al is ze momenteel aan het daten, ze merkt dat het moeilijk is om daar écht voor open te staan. “Mij is aangeleerd dat als ik een relatie krijg, dat een slecht iets is”, vertelt Mandy. “Mijn opa zette me voor een spiegel, wees al mijn lichaamsdelen aan en zei bij elk stukje: ‘Dit is is van mij’. Als ik een stukje ooit aan een ander zou geven, zou dat van mij een slecht mens maken. Het is bijna sadistisch hoe hij dat aangepakt heeft.”

Iva Bicanic schrijft boek voor slachtoffers seksueel misbruik: 'Wil erkenning bieden, maar ook perspectief'Lees ook

‘Beschadigd’

Ze vervolgt: “Ik heb ontzettend veel profijt gehad van de therapie die ik in mijn leven heb gehad, maar dit is het laatste stukje web waar ik nog in vast zit. Ik weet niet of dat ooit weggaat. Het voelt alsof ik kapot ben, al noemt mijn psycholoog het liever ‘beschadigd’, omdat er dan nog iets te maken valt. Maar zelf denk ik op zo’n moment: hoe lang moet ik dat nog een kans geven? Hoe lang duurt het nog voordat ’t een keer gemaakt is?”

Daarnaast heeft Mandy ook een kinderwens, maar ze maakt zich bij voorbaat al zorgen hoe ze een eventueel kind ooit kan beschermen. “Ik merk het al als ik mijn neefje of nichtje onder de douche moet zetten. Dat is ontzettend moeilijk voor me, ik schiet helemaal op slot. Het liefst zou ik willen dat niemand ooit nog een kind naakt ziet, al is dat natuurlijk onmogelijk. Al die dingen komen direct voort uit wat me ooit is overkomen.”

Wat kun je doen?

De #durftehoren-campagne is gemaakt met hulp van slachtoffers van seksueel misbruik, die allemaal deelden met welke gevolgen zij nog dagelijks kampen. “Er kwamen enorm veel kwetsbare reacties binnen”, vertelt Mandy. “Het bevestigde voor mij dat deze campagne nodig is, dat er echt veel mensen zijn die hier last van hebben. Ik hoop dat het slachtoffers kan laten zien dat ze niet alleen zijn. Dat wat er gebeurd is absoluut niet hun schuld is, en dat ze zich niet hoeven te schamen voor de impact die het heeft.”

Dat is echter vaak wél hoe het wordt ervaren. En dat maakt de reactie die vrienden, familie of collega’s geven des te belangrijker, aldus Mandy. “Stel geen vragen die schuld impliceren, zoals ‘waarom heb je niets gezegd’ of ‘waarom bleef je teruggaan’. Slachtoffers leggen de schuld vaak al, ten onrechte, bij zichzelf en dat soort vragen kunnen het moeilijker maken. Het belangrijkste is dat je echt naar hen durft te luisteren als ze iets delen. Wees er voor hen en check ook na een tijdje opnieuw hoe het gaat. Blíjf iemand steunen zodat ze zich gehoord voelen. Ook nadat het misbruik stopt.”

Het kan zijn dat dit onderwerp nare herinneringen naar boven brengt. Als je er behoefte aan hebt, kun je voor steun en begeleiding contact opnemen met het Centrum Seksueel Geweld (bel 0800-0188 of chat hier online – beide gratis en anoniem). Je bent niet alleen.

'Zie je wel dat je het lekker vindt?': Lianne maakt kunst van nare uitspraken rond seksueel misbruikLees ook