Eetstoornissen

“Als we echte verandering willen, dan moeten we kijken naar de manier waarop er behandeld wordt,” zegt Netten. Al veertig jaar loopt ze rond in de “eetstoorniswereld”. Eerst als patiënt, later als behandelaar en nu als oprichter van een GGZ-kliniek. Ze pleit voor meer inspraak voor cliënten, omdat behandelaren eetstoornissen vaak niet goed genoeg begrijpen. Behandelingen richten zich nog steeds op het symptoom: gewicht en eetgedrag. Maar een eetstoornis gaat helemaal niet over eten, zegt Netten. “Het is een uiterlijk kenmerk van een onderliggend probleem.”

Identiteitsproblemen

Vaak zijn dat identiteitsproblemen, zegt Netten. “Je weet niet wie je bent, wat je in de wereld doet en je vindt alles ingewikkeld. Je hebt dan iets nodig om toch controle en houvast te hebben in al je onzekerheden.” Die problematiek wordt vaak niet mee behandeld. “Het is een illusie dat je alles kan oplossen door meer te eten en minder te spugen.”

Lees ook
‘Kabinet komt met betere aanpak eetstoornissen’

Symptoombestrijding

Met dat soort symptoombestrijding krijg je de eetstoornis er niet uit, zegt Netten. “Onder druk en dwang kun je in korte tijd iemand weer aan het eten krijgen. Je kunt dan het ‘einde behandeling’-lijstje afvinken, maar wat eronder zit is dan niet genoeg aangeraakt.” Cliënten zijn dan binnen mum van tijd weer terug bij af, zegt Netten. “Je hebt dan het échte probleem nog steeds niet opgelost.”

Giftige sfeer

De sfeer in klinieken is vaak giftig, weet Netten uit ervaring. Cliënten komen er vaak slechter uit dan ze erin gingen. “Ze verzetten zich tegen de behandelaren, die als politieagenten optreden, en leren tips en tricks van elkaar. Vervolgens ‘eten ze zichzelf uit de kliniek’ en is er in de behandeling niets gebeurd, behalve vermijding en verzet. Thuis begint het dan weer opnieuw.”

Lees ook
‘Wachtrijen voor anorexiazorg voor kinderen te lang, nieuwe aanpak is nodig’

Ervaringsprofessional

Een eetstoornis is lastig te begrijpen als je het niet zelf hebt ervaren, legt Netten uit. Cliënten werken bijvoorbeeld niet altijd mee, omdat ze in het begin vaak niet geholpen willen worden. Bij Human Concern werken daarom GGZ-opgeleide ervaringsprofessionals. “Zij kennen de dynamiek van binnenuit. Dat zorgt voor een stuk meer begrip tussen de behandelaar en cliënt. Vertrouwen en hoop voeren dan de boventoon, in plaats van angst en weerstand.”

Informatiebron

Wanneer die relatie goed is, heb je volgens Netten een veel grotere kans van slagen. “Als je jezelf als behandelaar door de  eetstoornis van je cliënt probeert heen te vechten, verlies je. Een eetstoornis is altijd sterker. Werk je ermee samen en probeer je te leren wat eronder ligt, kun je echt iets teweegbrengen.” Ze noemt de eetstoornis dan ook geen vriend of vijand, maar een informatiebron. “Als je er serieus naar luistert, leidt de stoornis je richting het echte  probleem én de oplossing.”