Ilse

“Een ecodorp is een woongemeenschap waarbij de bewoners zo duurzaam mogelijk leven”, vertelt Ilse. “Dat doen ze bijvoorbeeld door zelf voedsel te verbouwen en lokale bouwproducten te gebruiken. Daarnaast zetten de bewoners zich gezamenlijk in voor de buurt en leef je nauw samen.”

Als Ilse het initiatief van ecodorp Allemansland voorbij ziet komen, spreekt het haar gelijk aan. “Zelf kom ik uit de stad en heb ik een kantoorbaan. Ik was op zoek naar een plek met veel groen, omdat ik het gevoel heb dat ik daar beter tot rust kan komen. Daarnaast zocht ik een woongemeenschap waar verbinding belangrijk is, omdat ik dat erg miste in de stad.” Nu werkt ze samen met haar vriend een dag in de week mee aan de bouw van haar toekomstige woonplaats. Ze hopen er in 2025 te gaan wonen.

Elles

Elles woont nu ruim twee jaar in ecodorp Boekel. “Als onderdeel van het aanmeldingsproces werkte ik vier maanden mee aan het dorp, om te kijken of het een match was. Dat was het zeker. Ik verlangde op dat moment enorm naar gemeenschap, maar ook naar vrijheid.

Zelf kom ik uit een klein religieus dorp waar mensen zich veel met elkaar bemoeien. Er waren ongeschreven regels waar je aan moest voldoen. Als ik dat niet deed, voelde ik me met de nek aangekeken. Daar wilde ik vanaf. Hier in het ecodorp laten we elkaar vrij en oordelen we niet.

Daarnaast vind ik duurzaamheid erg belangrijk. Het klimaat gaat namelijk hard achteruit en dat gaat leiden tot iets catastrofaals. Ik heb twee kinderen en ik wil er zeker van zijn dat ik mijn best heb gedaan om de wereld voor hen mooier achter te laten dan dat hij was toen ik werd geboren. Alle kleine beetjes helpen daarbij.”

Even praktisch nu: met deze tips draag je zelf een steentje bij aan een beter klimaatLees ook

Muren van hennep

Het definitieve ontwerp van Allemansland is bijna af. Ilse en de andere bewoners gaan dan proberen zo duurzaam mogelijk te bouwen. “We gebruiken bijvoorbeeld beton dat gedeeltelijk bestaat uit gerecyclede materialen en hout. Verder is het de bedoeling dat de woningen compleet gasloos worden en geheel op zonne-energie draaien.”

Ook in Boekel laten de huizen een kleine ecologische voetafdruk achter. “De woningen zijn klimaatpositief. Dat houdt in dat er zit meer CO2 in de huizen zit, dan dat de bouw heeft gekost. Er is gebouwd met kalkhennep en kokosmatten, en de muren zijn geïsoleerd met isolatiemateriaal gemaakt van spijkerstof. Ook hier wekken we energie op met zonnepanelen. Dit slaan we op in een warmteaccu.”

Hoever de bewoners gaan qua duurzaamheid, verschilt per ecodorp. “Sommige ecodorpen hebben bijvoorbeeld composttoiletten, je weet wel, van die toiletten waarbij je je eigen uitwerpselen weg moet gooien”, vertelt Ilse. “Daar hebben wij niet voor gekozen. Wij spoelen onze toiletten wel door, maar doen dat met water waar je bijvoorbeeld ook al eens je handen mee hebt gewassen. Zo hoeven we niet onnodig zuiver water te gebruiken.”

Voedselbos

Beide dorpen proberen zo zelfvoorzienend mogelijk te zijn, en doen dit bijvoorbeeld door een voedselbos en moestuin aan te leggen. “Daar worden fruit, groentes en kruiden verbouwd. Het hele dorp kan daar van eten. Er zijn al bewoners die veel weten van voedsel verbouwen, die kunnen daar de leiding in nemen”, aldus Ilse. “Het is zo leuk”, vertelt Elles. “Zaterdag stond er bij ons een emmer aardperen, met een recept erbij. Je mag gewoon pakken wat je nodig hebt.”

In beide dorpen geldt dat alle inwoners bijdragen aan de verzorging van de buurt, zo ook aan het voedselbos. “Bij ons heten dat kringen, groepen die voor bepaalde zaken verantwoordelijk zijn”, vertelt Ilse. “We hebben nu bijvoorbeeld een techniek-kring, of subsidie-kring, maar later misschien ook een voor schoonmaken, of koken. Op die manier leven we meer collectief dan individueel.”

In Boekel werken ze met hetzelfde systeem, maar worden het ‘cirkels’ genoemd. “Er wordt gekeken naar waar je talenten liggen, waar je van toegevoegde waarde kan zijn en waar hulp nodig is”, aldus Elles. “Zo heb ik laatst een project op me genomen waarbij een tunnelkas moest worden verwijderd. Samen met mijn buren heb ik een paar weken geknald en het werk voor elkaar gekregen. Dat geeft zo’n voldaan gevoel.”

Verbinding

Elles vervolgt: “Wat ook bijzonder is aan ecodorpen, is de verbinding tussen de bewoners. Er is zoveel interactie. Als ik over straat ga is er áltijd iemand die me even aanspreekt. Ook merk ik dat mijn buren het veel sneller opmerken als het niet goed met me gaat. Er is meer oog voor de medemens

We hebben bijvoorbeeld een WhatsApp groep genaamd ‘Waar zijn Youri en Lisa?’. Youri en Lisa zijn kinderen uit het dorp. Als ze thuis moeten komen voor het eten, appen hun ouders even met de vraag waar ze zijn. De buren reageren dan dat ze bij hen voor de deur aan het spelen zijn. Mensen in de stad kunnen zich niet indenken dat ze hun kinderen over straat laten zonder te weten waar ze zijn. Hier groeien ze veel zorgelozer en veiliger op.”

Buurthuis

“Het is voor ons ook belangrijk om te delen”, aldus Ilse. “In Allemansland komt een buurthuis te staan. Het wordt een ontmoetingsplek voor het hele dorp, met kantoor- en hobbyruimtes. Ook komen er gezamenlijke wasmachines. Op deze manier hopen we dat het voor mensen makkelijker wordt om de deur uit te stappen en contact te maken met elkaar. Dit is ook iets wat ik in de stad mis.

Deze verbinding met elkaar is belangrijk, omdat we samen zware beslissingen moeten nemen over het dorp.” Bij beide ecodorpen wordt dit gedaan door besluitvorming waarbij initiatieven worden aangenomen wanneer niemand bezwaar heeft. “Dit is anders dan bij een democratie, waarbij degenen met de minste stemmen pech hebben.”

Nederland

Of deze manier van leven iets is voor hele steden, of misschien wel heel Nederland? “Initiatieven zoals deze schieten op het moment overal uit grond”, vertelt Elles. “De wil is er wel, maar veel stranden door problemen met de gemeenten en vergunningen.”

Ilse denkt dat Nederland best een groot ecodorp zou kunnen worden. “Lang geleden leefden we namelijk op een soortgelijke manier samen. Maar als we daar echt voor gaan, zullen we allemaal een beetje comfort in moeten leveren. We kunnen dan bijvoorbeeld niet zomaar de kachel aanzetten.”

Anneloes woont met haar gezin in een tiny house: 'Minimaliseren begon door luiheid'Lees ook