Als professioneel operazangeres en psycholoog weet Elizabeth Ebbink hoezeer je stem van invloed is op je eigen representatie. “Mensen zijn zich vaak niet bewust wat je allemaal met je stem kan.”
Aan LINDA.nl vertelt de stemexpert over vastgeroeste patronen en opmerkelijke trendverschuivingen in ons stemgebruik.
“De stem is eigenlijk een heel geheimzinnig ding”, vertelt ze. “Je produceert een trilling en de ander snapt precies wat je bedoelt. Dat is toch magisch?” Ebbinks fascinatie voor stemgeluid begint in haar kindertijd. “Ik ben een zingend wezen”, vertelt ze. Als kind zingt ze zichzelf in slaap en op straat wordt ze herkend als ‘dat ene zingende meisje op de fiets’.
Per ongeluk belandt ze in een koor, waar ze verliefd raakt op klassieke muziek. “Opera zingen is verrukkelijk.” Maar hoe leuk ze het ook vindt, écht doorbreken lukt niet. “Ik kon mijn brood verdienen, maar was geen ster.” Vanuit haar behoefte om relevant werk te doen voor anderen, geeft Ebbink nu stemtrainingen.
Van managers tot trainers, onderwijzeressen, telefonisten en verlegen kroegbazen: stemexpert Ebbink werkt met allerlei verschillende mensen. “Mensen beseffen vaak niet hoe groot de invloed is van je stem”, zegt ze. “Je innerlijk zit erin. Het bepaalt het gevoel dat je hebt bij iemand. De een klinkt als een lieverd, terwijl de ander bescheiden of opdringerig overkomt.” Past je stem niet bij jouw persoonlijkheid? Dan zijn er volgens Ebbink genoeg mogelijkheden deze te veranderen.
'Star Wars'-stem met pensioen: James Earl Jones (91) stopt als Darth Vader
Een belangrijk beginpunt daarbij is een duik in het verleden om vastgeroeste patronen te ontdekken. “Mensen doen nooit zomaar wat. Bepaald stemgebruik komt áltijd ergens vandaan.” Zo bleek een man die met een stiff upper lip sprak dat te hebben ontwikkeld sinds de beugel uit zijn puberjaren.
Met behulp van stemoefeningen probeert Ebbink die patronen vervolgens los te breken. “Mensen zijn bang dat ze daardoor hun persoonlijkheid verliezen, maar vaak is het zelfbeeld geconstrueerd door wat je ervaart.” Zo dacht een vrouw met een zachte stem dat ze bescheiden was. Tot ze na de stemtraining van Ebbink wél moeiteloos haar mening kon geven en besefte dat het niet aan haar persoonlijkheid, maar aan haar stemtechniek lag.
Hierom haten we massaal het geluid van onze eigen stem
De afgelopen jaren ziet Ebbink opvallende trends in ons stemgebruik. “Vrouwenstemmen gaan omlaag, terwijl mannenstemmen juist omhoog schieten.” Mannen zoals Tim Hofman, Humberto Tan, Matthijs van Nieuwkerk en Splinter Chabot zijn daarvan goede voorbeelden volgens de stemexpert. “Allemaal aardige, gezellige, een beetje hese én hoge stemmen, die sterk op zoek zijn naar verbinding.”
Vrouwen praten tegenwoordiger juist lager om serieus en professioneel over te komen. “Lange tijd werden vouwen niet gehoord, omdat de mannenstem de norm was. Gepraat van vrouwen werd weggezet als schetteren, kakelen, kwaken of kwetteren. De hoge vrouwenstem klinkt volgens de norm dom, slecht, kinderlijk, lelijk en zwak. Vanuit dat negatieve beeld zijn vrouwen hun stem gaan verlagen.”
Ze verwijst naar Kaag, die een enorm sterke laagte heeft. “Doordat ze de hoogte niet gebruikt, mist haar stem kleur en power.” Of Femke Halsema, die volgens Ebbink geremd praat. “Haar stem stokt een beetje, wat haar een geremde indruk geeft.” Marijnissen daarentegen, vindt Ebbink een makkelijke prater. “Ze praat heel vrij en los.” Dat is ook waar Ebbink voor pleit. “Ik ben groot voorstander van de vrije vrouwenstem en ja, die gaat óók omhoog.
Ebbinks boek ‘Ligt het aan je stem?’ verschijnt 27 oktober. Ter ere van die publicatie verzorgt ze die dag een gratis online webinar over stemgebruik.
Trans vrouw Claire volgt stemtraining: 'Een zware mannenstem past niet bij mijn identiteit'
