Sociale beperkingen tijdens de pandemie verergerden het sterftecijfer en slechte gezondheid niet, zeggen onderzoekers. Critici, ook in Nederland, stellen soms dat de lockdowns meer schade aanrichten dan Covid-19 zelf.
Maar er is weinig bewijs dat het middel erger is dan de kwaal. Dat blijkt uit een analyse van wereldwijde gezondheidsgegevens.
Onderzoekers van de Amerikaanse Duke University analyseerden de impact van de lockdowns op sterftecijfers, gezondheidsdiensten en geestelijke gezondheid wereldwijd. Ze zoomden in op landen die zware beperkingen oplegden en weinig coronagevallen hadden, om te beoordelen of de interventie overmatige sterfte veroorzaakte. Ze keken niet naar economische gevolgen.
Het belangrijkst daarbij was de World Mortality Dataset. Hierin staan álle sterfteoorzaken in 94 landen opgesomd. Landen als Nieuw-Zeeland en Australië (met strenge lockdowns) hadden in 2020 geen oversterfte. Landen met weinig beperkingen – zoals Brazilië, Zweden, Rusland en delen van de VS – hadden tijdens de pandemie juist veel extra sterfgevallen.
Hoofdonderzoeker Gavin Yamey: “Het lijkt er op dat in veel landen die snel en agressief optraden minder doden vielen dan in voorgaande jaren. Het onderzoek laat zien dat lockdowns de jaarlijkse sterfte tot mogelijk 6% verminderden door de overdracht van griep uit te bannen.”
Lockdown loodzwaar voor schoonheidsbranche: 'Teleurstelling op teleurstelling'
Hoe zit het met mentale gezondheid en lockdowns? Critici van strenge lockdowns missen vaak het verband tussen grootschalige corona-uitbraken enerzijds en depressie en angst anderzijds. Dat merken de onderzoekers op. “School missen heeft duidelijk invloed op de mentale gezondheid van kinderen, maar dat geldt ook voor het verliezen van een geliefde aan Covid-19.
Hoewel lockdowns zeker negatieve gevolgen kunnen hebben voor de mentale gezondheid, is er weinig tot geen bewijs om te zeggen dat deze gevolgen erger zijn dan in dezelfde situatie zonder lockdown. Het tegenovergestelde is waarschijnlijker.
Het onderzoek is gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift BMJ Global Health. Je leest het hier.
Lockdown Italië geeft het water in Venetië een kraakhelder tintje
