Nederland in rouw

Op 17 juli 2014 werd vlucht MH17 neergehaald boven Oekraïne. Hierbij kwamen alle 298 inzittenden, onder wie 196 Nederlanders, om het leven. Jaren van rechtszaken, rouw en het zoeken naar de verdachten volgden. Iedereen ontkent betrokkenheid en ook de verdachten lopen nog vrij rond. De afgelopen maanden waren er veel ontwikkelingen rondom de rechtszaak.

‘De verdachten zullen niet opdagen’

Journalist Floris Akkerman (42), gespecialiseerd in Oost-Europa en maker van podcast Perestrojkast, vertelt ons vanuit Oekraïne over de huidige situatie rondom de vervolging van de verdachten.

Wat is de staat van de zaak rondom MH17?

“Vorige maand heeft het Openbaar Ministerie naar aanleiding van het onderzoek vier verdachten aangemerkt die ze willen vervolgen: drie Russen en één Oekraïner. De rechtszaak moet volgend jaar maart plaatsvinden in een beveiligde rechtbank bij Schiphol.”

Wat verwacht je van de uitkomst van de zaak?

“Het ultieme bewijs om iemand aan te kunnen wijzen als dader is nog niet gevonden. Alleen op basis van fotomateriaal, videobeelden en gesprekken kunnen onderzoekers verbanden trekken. Het kan wel zo zijn dat het OM het bewijs al heeft en dat het bij de rechtszaak naar voren komt. Dan zal de rechter beoordelen of dit genoeg is om de vier verdachten te straffen.”

Wat zal er gebeuren met de verdachten?

“De verdachten zullen niet komen opdagen tijdens de zitting. Rusland gaat hun drie landgenoten niet uitleveren en de verdachte uit Oekraïne loopt wellicht nog rond in het rebellengebied. Hij wordt ook niet uitgeleverd: de verdachten worden bij verstek veroordeeld. De Oekraïense veiligheidsdienst heeft wel een mogelijk belangrijke getuige uit het rebellengebied gesmokkeld. Hij zou op het moment dat het vliegtuig werd neergeschoten, commandant zijn geweest over de luchtverdediging van de rebellen en zou mogelijk meer weten over toedracht en wie er achter zitten. Maar of hij kroongetuige is, moet nog blijken.”

Acht je het reëel dat de verdachten een gevangenisstraf krijgen?

“Op basis van wat er tot nu toe naar buiten is gekomen kun je van één persoon, Igor Girkin, veronderstellen dat hij er vanaf wist. En daarom kan hij ook veroordeeld worden. Van die andere drie kan je ook denken dat ze meer weten, alleen hun zaken staan bij mij minder op het netvlies. Waarschijnlijk zijn er nog wel meer mensen die verdachte zijn: het aantal blijft niet bij vier. Een raketsysteem naar Oekraïne brengen doe je met meer personen.”

Lees ook
Sigrid verloor beste vriendin Tamara bij MH17: ‘En met haar nog meer vrienden’

In EenVandaag zagen we dat Girkin vrij man is in Moskou. Hoe is dat mogelijk?

“Girkin werkte voor de voormalig Russische geheime dienst. Hij houdt van dit soort conflicten en is ook vaak betrokken bij zulke zaken in het verleden. Maar Rusland zal nooit toegeven dat Girkin achter de ramp zit. Als ze dat doen, geeft Rusland namelijk ook toe dat ze betrokken zijn bij de oorlog in Oost-Oekraïne tussen de Pro-Russische rebellen en Oekraïne. De buk-raket is namelijk afkomstig van het Russische leger. Maar als ze dat toegeven, bekennen de Russen dat ze zich hebben gemengd in een extern conflict. Dat ontkennen ze al jaren en zullen ze hoogstwaarschijnlijk ook blijven doen.”

Hieronder zie je het fragment uit EenVandaag.