Beschermingsgraad

Onderzoekers van de Universiteit van Oxford maakten deze week bekend dat de effectiviteit van Pfizer en AstraZeneca-vaccins af lijkt te nemen naarmate de tijd vordert. Ze onderzochten de afgelopen maanden zo’n 2,5 miljoen PCR-testresultaten van bijna 750.000 Britten.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) stelt als eis dat een vaccin een beschermingsgraad van minimaal 50 procent moet hebben. Pfizers beschermingsgraad daalt bij volledige vaccinatie in drie maanden tijd van 95 naar 75 procent. AstraZeneca zakt ook, van 80 naar 61 procent. Beide vaccins gaan er dus op achteruit, maar voldoen dan nog ruimschoots aan de eisen van de WHO.

De sterkere deltavariant is wél een lastpak. De Britten concluderen namelijk dat gevaccineerden na een deltabesmetting net zoveel virusdeeltjes in hun neus en keel hebben als niet-gevaccineerden. Dit kan betekenen dat het behalen van groepsimmuniteit moeilijker wordt. Er wordt nog onderzocht hoe het met de verspreiding gesteld is als iemand na een vaccinatie besmet raakt met Covid-19.

Nut van vaccins

Toch betekenen deze resultaten niet dat de vaccins niets doen, stellen de onderzoekers. Volledig gevaccineerd zijn staat sowieso niet gelijk aan totale immuniteit voor het virus, want je kunt het coronavirus nog steeds krijgen en overdragen. Maar, zo zeggen de onderzoekers, zo’n prik maakt de kans op besmetting wel een flink stuk kleiner. Daarnaast zorgt het vaccin er in veel gevallen ook voor dat je veel minder ziek wordt en dus niet in het ziekenhuis belandt of overlijdt.

Vaccinatie kan van groot belang zijn voor zwangere vrouwen, een groep waarbij de deltavariant vaker dan gemiddeld voor ernstige ziekte lijkt te zorgen. Zo spraken academische ziekenhuizen eerder deze maand nog hun zorgen uit over het hoge aantal (ongevaccineerde) zwangeren op de Nederlandse intensive cares.

Derde prik

Heeft het, nu we dit weten, zin om iedereen straks een derde coronaprik te geven? Over de effectiviteit van deze zogenoemde ‘boosterprik’ is nog niet alles duidelijk. Toch is Israël deze prikken al aan het zetten, en onderzoeken Groot-Brittannië, Frankrijk en Duitsland wanneer zij ermee kunnen beginnen. De Amerikaanse regering gaf deze week al het startsein. Vanaf eind september kan men daar, acht maanden na een volledige vaccinatie, een boosterprik krijgen.

In Nederland verwacht de Gezondheidsraad uiterlijk half september met een advies te komen. Het OMT en de Gezondheidsraad lieten eerder deze zomer al weten dat het ‘aannemelijk is dat een boostervaccinatie of vaccinatie met een aangepast SARSCoV-2-vaccin in het verschiet ligt’. Het zal, voor zover bekend, in eerste instantie gaan om mensen met een kwetsbare gezondheid.

Kanttekening: het onderzoek van de Universiteit van Oxford is nog niet gepubliceerd in een medisch-wetenschappelijk tijdschrift. Voor publicatie moet het nog beoordeeld en bevestigd worden door andere wetenschappers.

Wat we nu weten over coronavaccins en borstvoedingLees ook