Het Openbaar Ministerie wil Tata Steel strafrechtelijk gaan vervolgen wegens de zogeheten grafietregens, giftige stofwolken waar zware metalen in zitten. Sanne Walvisch (42), die hier als omwonende al jaren voor vecht, is opgelucht.
Ze kijkt vol spanning uit naar de rechtszaak: “Tata Steel zet doorgaans de zwaarste advocaten in, ik gok dat het een gevecht wordt.”
Sanne woonde voorheen in Haarlem, maar verhuisde zes jaar geleden naar Wijk aan Zee, zo vertelde ze ons eerder. Een nare bijkomstigheid was de penetrante geur van de Tata Steel-fabriek in de buurt. Het bedrijf ligt de laatste jaren onder vuur wegens de stof, stank en herrie dat het verspreidt. Ook de gezondheidsrisico’s voor de omwonenden zijn niet de minste.
“De penetrante lucht scheen er nou eenmaal bij te horen als we hier in de buurt wilden wonen. We dachten destijds nog niet veel na over gezondheidsrisico’s. Tot de befaamde grafietregen in 2018 kwam. Het hele dorp lag door de fabriek regelmatig onder een giftige glitterlaag, die onder meer lood en vanadium bleek te bevatten. Vanaf dat moment gingen de oogkleppen af.”
Ze is daarom het klachtenmeldpunt Stofmelder.nl begonnen en voert regelmatig acties. “Zo heb ik met enkele ouders gezorgd voor deksels op de zandbakken van school en er staan kraantjes bij speeltuinen waar kinderen hun handen kunnen wassen na het spelen.” Ook organiseerde ze met een groep moeders het klapstoelenprotest, waarvan hieronder een foto te zien is.
Lees ook
Sanne vecht tegen vervuilende staalgigant Tata Steel: ‘Er staan mensenlevens op het spel’
Het OM heeft nu het voornemen om te dagvaarden. Dat is een schriftelijk stuk waarin Tata Steel wordt opgeroepen om voor de rechter te komen. “Het bedrijf zou hebben verzuimd de bron vochtig en schoon te houden ter voorkoming van de stofverspreiding”, stelt het OM. “Dagvaarding lijkt passend, omdat openbare verantwoording belangrijk is gezien de bezorgdheid van mensen in de omgeving van het bedrijf.”
Het kan twee tot drie maanden of zelfs langer dan een jaar duren voordat de staalfabrikant officieel gedagvaard wordt, afhankelijk van de eventuele onderzoekswensen van de advocaat en beslissingen van de rechter-commissaris. Het RIVM doet onderzoek naar de vervuiling in de omgeving van de staalfabriek. De resultaten daarvan worden volgend jaar verwacht.
Sanne is blij dat er nu eindelijk iets lijkt te gebeuren: “Er is eindelijk een instantie die onze veiligheid en gezondheid serieus neemt. Maar ik vind het ook dubbel. Nu wordt maar één van de vele problemen aangepakt. We leven continu in de stank en herrie. Deze zaak gaat specifiek over de grafietregens. Maar wij kunnen niet nog twee à drie jaar wachten op een nieuwe rechtszaak voor de andere problemen. De gezondheidsrisico’s en de invloed op ons leven is groot. Ons leven in Wijk aan Zee is afhankelijk van de windrichting. Alle momenten dat de wind niet van zee komt, moeten de ramen dicht en kun je beter niet gaan hardlopen. Ik lig daar ’s nachts wakker van, ook van de herrie die de fabriek veroorzaakt.”
Toch is terug naar Haarlem nog steeds geen optie. “De discussie daarover speelt regelmatig bij ons thuis. Maar nu het OM dit probleem gaat aanpakken, stellen we de beslissing nog even uit. Het geeft weer hoop voor de toekomst. Wijk aan Zee is te mooi om op te geven.”
Sanne en een van haar kinderen:
Lees ook
Tata Steel Nederland schrapt komende jaren 850 banen
