“Sommige landen wachtten af tot ic’s vol stroomden”, aldus voorzitter van het evaluatiepanel Helen Clark, tevens voormalig premier van Nieuw-Zeeland. “Toen was het te laat om de impact van de pandemie te voorkomen.” Daarbij stellen de onderzoekers dat men onvoldoende voorbereid was op een pandemie. De initiële reactie was terughoudend en te traag. Ook de WHO was te zwak om een vuist te maken en het ontbrak aan politiek leiderschap.

Lees ook
Giro555 open voor coronabestrijding in arme landen

China

China informeerde tevens op tijd over het destijds onbekende virus. Wetenschappers in Wuhan trokken in december 2019 al aan de bel. De onderzoekers oordelen dat het systeem dat in werking moest treden als reactie op het virus, te langzaam was.

Dit kwam mede door de wereldwijde regelgeving. Als de WHO niet gebonden was aan een aantal specifieke wetten, dan had de organisatie al op 22 januari een noodtoestand uit kunnen roepen in plaats van op 30 januari.

Gezamenlijke voorbereidingen

Het onafhankelijke comité roept op om grote veranderingen door te voeren, zodat een nieuwe pandemie in de toekomst voorkomen kan worden. Zo zouden wereldleiders voortaan gezamenlijk voorbereidingen moeten treffen, om zo alle financiële en medische middelen op tijd te regelen. Ook willen de onderzoekers dat een deel van de vaccins standaard toegezegd moet worden aan armere landen.

Daarnaast heeft de WHO betere ondersteuning nodig. Een wereldwijde raad tegen gezondheidsrisico’s zou het proces moeten overzien. “Het huidige systeem behoedde ons niet voor de coronapandemie. Als we dat systeem niet aanpassen, zal het ons ook niet beschermen tegen een volgende pandemie”, aldus een conclusie in het rapport.

Lees ook
Reetu Kashyap reist ondanks hevige tweede golf naar India: ‘Ik móet voor m’n vader zorgen’

Onafhankelijk onderzoek

Het onderzoek is een opdracht van WHO-directeur Tedros Adhanom Ghebreyesus, na aandringen van de lidstaten van de VN-organisatie. Tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van de WHO in mei vorig jaar eisten zij een onafhankelijk onderzoek naar het verloop van de pandemie.