Sophie Kinsella (54) – bekend van de Shopaholic-boeken – heeft altijd veel geluk in haar leven gehad, vindt ze zelf. Totdat eind 2022 een ongeneeslijke vorm van hersenkanker bij haar wordt ontdekt.
Ze schreef de korte roman Hoe voelt het? over haar leven na de diagnose.
In april deelde Sophie Kinsella – pseudoniem van Madeleine Wickham – met haar miljoenen lezers dat eind 2022 glioblastoom bij haar is gevonden: een agressieve, ongeneeslijke vorm van hersenkanker. Net als Eve, de hoofdpersoon van haar nieuwe boek, had de Engelse bestsellerauteur voor die diagnose veelal de wind mee. Haar 33 romans – allemaal romantisch, herkenbaar en vol humor – worden wereldwijd door een groot publiek gelezen, en Kinsella’s bekendste werk Shopaholic is in 2009 verfilmd.
De schrijfster baseerde haar korte roman Hoe voelt het? op de ingewikkelde en verwarrende periode na haar diagnose. Ze droeg het werk op aan haar man Henry Wickham, met wie ze 33 jaar getrouwd is en vijf kinderen tussen de 12 en 28 heeft. Tijdens het online interview met LINDA. steekt hij af en toe zijn neus aan het venster en vult hij zijn vrouw hier en daar aan vanachter het beeldscherm.
Je kunt ook te veel vrienden hebben, ontdekte Elizabeth Day: 'Ik was verslaafd'
Eind 2022 begint Kinsella ineens constant te struikelen, alsof ze het lopen van de een op de andere dag is verleerd. “Dat was het eerste teken dat er iets mis was”, vertelt ze. “Ik kon niet goed lopen en hield me aan het meubilair vast om overeind te blijven. Ik begreep niet wat er met me aan de hand was, en dacht niet aan mijn hersenen. Eerder aan mijn benen omdat ik maar bleef vallen.”
Ze herstelt niet. Lopen wordt alleen maar moeilijker en ze krijgt ook last van hevige hoofdpijn. “Als ik in een stoel zat, kantelde ik naar één kant en kon ik mezelf niet overeind houden. Op dat punt zei Henry: ‘Ik denk dat je je hersenen moet laten scannen.’ We waren op het platteland, twee uur van Londen. Tegen de tijd dat we in het ziekenhuis waren, kon ik niet meer lopen. Ik werd in een rolstoel gezet en meteen door de scan gehaald. Maar tegen die tijd was ik al zo in de war, dat ik niet meer wist wat er gebeurde. Ze konden me het nieuws niet vertellen, dus deelden ze het met Henry. Dat was heel moeilijk voor hem, want hij kon er niet eens met mij over praten.”
Kinsella en haar echtgenoot Henry. Beeld: Sarah Cresswell.
Caroline O'Donoghue: 'Soms diagnosticeren we mannen liever als psychopaten dan mensen'
Mensen met een glioblastoom (graad IV) leven zelden langer dan twee jaar. Hoewel deze tumoren vrijwel nooit uitzaaien buiten het zenuwstelsel, zijn ze niet of nauwelijks volledig te verwijderen. Hierdoor komen ze na behandeling meestal terug. Als Kinsella’s tumor eind 2022 tijdens een acht uur durende operatie wordt verwijderd, herinnert ze zich naderhand niets van wat haar is overkomen. Nog steeds ondergaat ze elke zes weken chemotherapie.
Kinsella: “In het begin moest Henry mij keer op keer het slechte nieuws vertellen, omdat ik steeds weer vergat wat er gebeurd was. Geleidelijk aan bleef het hangen. Er was ook een fase waarin ik elke dag vrolijk wakker werd – totdat ik me herinnerde wat er aan de hand was.”
Wanneer besloot je toch weer te gaan schrijven?
“Schrijven is onderdeel van wie ik ben. Hoewel ik nog steeds onder behandeling sta, had ik al snel een brandend verlangen om weer te beginnen. Eerst dacht ik: het wordt een lichte romcom, zoals hiervoor. Maar mijn ideeën werkten niet en ik kon er ook geen motivatie voor vinden. Toen realiseerde ik me dat ik een belangrijker verhaal moest vertellen. Ik had zoiets heftigs en transformerends meegemaakt, dat het raar voelde om weer een romantisch verhaal te schrijven. Ik verwerkte wat er in mijn leven gebeurde altijd al door erover te schrijven. Of het nu te veel winkelen, verliefd worden of kantoorperikelen waren: ik schrijf erover. Dus ook over deze ervaring.
Wel duurde het maanden voordat ik tot die keuze kwam. Vanaf dat ik in het ziekenhuis lag, hield ik een soort dagboek bij door in mijn telefoon te dicteren wat er gebeurde en hoe ik me voelde. Dat hielp ontzettend. Aan het einde van een moeilijke dag ging ik zitten en praatte ik in mijn telefoon. Op die momenten vond ik de grappige kant van dit alles, en daar vrolijkte ik van op.”
De titel Hoe voelt het? refereert vast aan een vraag die je vaak gesteld wordt.
“Dat klopt. Ik herinner me dat een vriend Henry steeds meenam voor een drankje omdat het allemaal zo moeilijk was. Hij kreeg toen de vraag: ‘Waar praten jullie over?’ Die vriend begreep niet waar wij het als koppel nog over zouden kunnen hebben. Ik realiseerde me dat velen zich afvragen hoe het is om in een huwelijk wakker te worden waarin iemand deze diagnose heeft gekregen. Zelf zou ik ook nieuwsgierig zijn als het om een ander ging.
Als je me een paar jaar geleden had gevraagd hoe ik zou reageren op de diagnose ongeneeslijke kanker, had ik gezegd dat ik in elkaar zou storten en huilen omdat mijn leven voorbij was. Dat ik niet meer gelukkig kon zijn. Terwijl ik nu juist ervaar dat we nog wél van het leven genieten, ondanks de wolk die boven ons hangt.
Natuurlijk is het heel verdrietig, en zo voel ik me vaak ook. Op dit moment ben ik blij om dit interview te doen, maar geloof me: zo is het niet altijd. Vaak huil ik en ben ik boos. Maar in dit boek wilde ik graag optimistisch naar mijn situatie kijken. Ik schrijf comedy, ik vind de humor in elke situatie. Dat hebben Eve en ik gemeen. Zelfs toen ik tijdens mijn revalidatie in het ziekenhuis omviel, vond ik dat zowel verontrustend en moeilijk als grappig.”
Als ik het boek zo lees, lijkt Henry een fantastische man.
“Dat is hij.”
Henry, vanuit buiten beeld: “Dat ben ik. (Hij schuift naast zijn vrouw op de bank, red.) Nee hoor, dat gedeelte is pure fictie.”
“Ik heb veel geluk”, lacht Kinsella.”We zijn een team. Hij bleef bij me in het ziekenhuis, hielp me bij mijn revalidatie en hij vrolijkt me iedere dag weer op. Hij staat om vijf uur ’s ochtends op en leest het hele internet. Vervolgens maakt hij mij wakker met een verhaal over iemand met mijn vorm van kanker, of vertelt hij over een veelbelovend onderzoek of nieuw medicijn.
Die optimistische verhalen maken echt een verschil, en dat is ook een reden voor dit boek. Ik ben al een succesverhaal, want ik leef al langer dan sommige anderen: ik geniet en ben gelukkig. Ik hoop dat mijn verhaal lotgenoten kan opvrolijken. Deze diagnose is niet het einde van alles.”
Je hebt nog steeds last van geheugenverlies. Hoe ziet dat eruit?
“Het is verwarrend. Geregeld hebben we discussies omdat Henry bijvoorbeeld zegt dat we zaterdag een afspraak hebben met een vriend. Ik ben er dan absoluut van overtuigd dat hij me dat niet verteld heeft. Pas vroeg iemand me of ik The Fall Guy had gezien en ik antwoordde van niet. Maar Henry zegt dan: ‘We hebben die film met het gezin in de bioscoop gezien. Weet je dat niet meer?’ Ik ben het dan compleet vergeten, maar mijn eerste instinct blijft toch om op mijn geheugen en mezelf te vertrouwen.
Ik kan ook totaal niet voorspellen wat ik onthoud en wat niet. Gelukkig is Henry heel geduldig. (Ze draait zich naar hem toe, red.) Voor jou moet het heel frustrerend zijn, en ik word er zelf ook helemaal gek van. Ik doe alles wat ik kan: ik schrijf dingen op, ik spreek ze in op mijn telefoon.. Maar als ik een lijstje maak, vergeet ik vervolgens weer waar ik dat heb neergelegd. Ik leer de lat niet te hoog te leggen. Als ik de dag doorkom en alles heb gedaan wat ik wil doen, is het oké. Ik hoef me niet alles te herinneren.”
Wat vond je het moeilijkste aan je herstel?
“Ik blijf me verbazen over hoe moe ik ben en blijf te veel van mezelf verwachten. Ik word boos op mezelf als ik een dag niet bereik wat ik had willen bereiken omdat ik tussendoor een dutje moet doen. Tegenwoordig ga ik eerder naar bed dan mijn kinderen: ik trek mijn pyjama al aan terwijl zij nog beneden zitten. Het blijft moeilijk om mijn nieuwe grenzen te accepteren.
Ook omdat alles eerst steeds wat beter ging, zowel mentaal als fysiek. Totdat ik een punt bereikte waarop dit niet meer het geval was: dit is wie ik nu ben. Ik ben iemand die veel slaap nodig heeft, die moe is en zich niet alles kan herinneren. Maar dat is oké, want er is zoveel wat ik nog wel kan. En daar probeer ik me op te focussen.”
Je hebt vijf kinderen, en schreef in je statement dat je de diagnose pas afgelopen april met het publiek deelde omdat je hen de tijd wilde geven het nieuws te verwerken. Hoe praat je met hen over je ziekte?
“De oudste kinderen zijn volwassen, dus zij wisten het meteen. Tijdens een schoolvakantie hebben we vervolgens alle kinderen bij elkaar gebracht zodat ze de volgende dag niet naar school hoefden. Toen hebben we hen de waarheid verteld, zonder het te eng te maken. We hebben verteld dat ik aan deze ziekte zal overlijden, maar dat we niet weten wanneer. Het feit dat het ook nog lang kan duren, vrolijkte hen op. Voor we het wisten, zaten we alweer in het normale gezinsleven van spelletjes spelen en samen koken. Ze zien dat ik er goed uitzie, dat ik nog lach en grappen maak. We zijn sterk, en de oudere kinderen helpen de jongeren. We zijn een positieve familie.”
Myrthe liep veertien jaar rond met hersentumor zonder het te weten: 'Na de diagnose ging het snel'
Dit boek is met veel moeite tot stand gekomen, geeft Kinsella toe. Ze probeert nu ook te schrijven, maar dat blijft moeilijk. “Ik heb constant ideeën, waar ik vervolgens ook aan begin. Alleen het uithoudingsvermogen om dat vol te houden, ontbreekt. Mijn brein moet eerst nog wat sterker worden. Ik hoop dat ik binnenkort weer kan schrijven, want dat is wie ik ben.”
In het boek fantaseren Eve en haar man Nick over mogelijke happy endings voor hun verhaal, maar Kinsella praat momenteel liever niet te veel over de toekomst. “Ook als we optimistisch beginnen, eindig ik altijd in tranen en met het besef hoe oneerlijk het allemaal is. Voor mij is het goed als mijn familie oké is – ik hoop dat ze veerkrachtig zijn, wat er ook gaat gebeuren. Op dit moment praten we niet over happy endings maar over happy now.”
‘Hoe voelt het?’ van Sophie Kinsella is nu overal verkrijgbaar.
Zin om te lezen maar weet je even niet wat? Ook in de nieuwste LINDA.
vind je weer twee pagina’s met de leukste boekentips. Bestel ‘m hier.
Schrijfster Isabel Allende (80) trouwde tóch weer: 'Eerst zei ik: 'Ben je gek?''
