Dat coronabewijs kan een vaccinatiebewijs, herstelbewijs of negatief testbewijs zijn. Als je volledig gevaccineerd of hersteld bent, krijg je een QR-code in de CoronaCheck-app. Anders moet je je laten testen in het land waar je verblijft. Bij een PCR-test maximaal 48 uur voor vertrek, bij een antigeentest 24 uur.

Lees ook Dit is wat je moet weten over de CoronaCheck-App

Het kabinet adviseert om je bij thuiskomst twee keer te laten testen: twee dagen én vijf dagen erna. Dat kan bij de GGD of met een zelftest. Dit advies geldt ook voor mensen die volledig gevaccineerd zijn, aangezien je het virus dan nog steeds kunt doorgeven. Dit is een dringend advies, maar dus niet verplicht.

Zonder klachten uit buitenland

Als je zonder klachten terugkeert uit het buitenland, kun je de volgende testen doen: PCR-, (TNO-)LAMP- of antigeensneltest of ademtest. Geen zelftest.

Wat is een PCR-test

De PCR-test is heel gevoelig en geldt internationaal als de ‘gouden standaard’. Deze test pikt het virus zelfs op als je weinig (meer) bij je draagt. De PCR-test duurt wel langer dan een antigeentest: de procedure in het laboratorium kost vier tot acht uur. Maar één laborant kan per dag wel zeshonderd PCR-testen analyseren. Een bulk dus.

Hoe het werkt: de polymerase chain reaction-test laat zien of een stukje genetisch materiaal van het coronavirus in je neus- en keelslijm zit. Het wattenstaafje met dit slijm wordt in een lab onderzocht met een vermenigvuldigingstest: als het virus in het slijm zit, kopieert de test een stukje genetisch materiaal om het aan te kunnen tonen.

De PCR-test wordt gebruikt in de GGD-teststraten en in ziekenhuizen. 24 tot 48 uur na afname van het uitstrijkje krijg je de testuitslag.

Wat is een antigeentest

De antigeentest is ook goedgekeurd door het RIVM. Het is niet hetzelfde als een zelftest.

Voordeel: de uitslag is veel sneller bekend, hij wordt niet voor niets ‘sneltest’ genoemd. Hoe het werkt: de test toont antigenen (eiwitten) van SARS-CoV-2 aan in neus- en/of keelslijm. Die eiwitten zijn stukjes van het virus die een afweerreactie kunnen opwekken in het lichaam.

Nadeel: de antigeentest is minder gevoelig dan de PCR-test. Als je minder virusdeeltjes hebt, is de uitslag vaak negatief. Dus je kunt een negatieve uitslag krijgen terwijl je wél corona hebt. Als je toch klachten hebt, houd dan afstand van mensen met een kwetsbare gezondheid.

Een positieve testuitslag is wel betrouwbaar. Een antigeentest mag maximaal 24 uur oud zijn.

Een antigeentest:

Zelftest

De zelftest is een antigeen-sneltest. Je neemt bij jezelf wat neusslijm af en onderzoekt die met de testkit. Voordeel is dat je snel de uitslag ziet (en dat het simpel is). Het grote nadeel is de betrouwbaarheid, je kunt ‘m niet gebruiken als je op vakantie of op reis gaat. De uitslag van een zelftest is geen toegestaan bewijs om een land binnen te komen.

Als je de zelftest precies goed doet, ligt de betrouwbaarheid tussen de 58% en 78%. Het kan dus dat je een negatieve testuitslag krijgt terwijl je wél besmet bent. Een positieve zelftestuitslag moet altijd bevestigd worden met een professioneel afgenomen PCR- of antigeentest bij de GGD.

Het kabinet roept op om na je vakantie minstens één zelftest te doen, liever twee. Ook als je al (volledig) gevaccineerd bent, en ook als je vóór je reist bent getest; je kunt immers besmet zijn in de tijd tussen de afname van de test en aankomst in Nederland. Ze worden gratis uitgedeeld op luchthavens.

Lees ook Redacteur Isabel test de corona-zelftest: 'Geen idee of ik diep genoeg ga'

Mensen met klachten moeten zich altijd laten testen bij de GGD. Jongeren tot 27 jaar kunnen zich na de vakantie ook direct laten testen bij de GGD, ook zonder klachten.

Wat kost testen?

Helaas… de kosten van testen in het buitenland betaal je zelf. Hoeveel dat kost, wisselt per bestemming. Heb je geen vaccinatiebewijs of negatief testbewijs, dan riskeer je zoals gezegd een boete van 95 euro.

Een overzicht van wat het testen op Covid-19 kost in vier populaire vakantielanden:

Frankrijk

Prijs: In Frankrijk betaal je voor een PCR-test 49 euro en voor een antigeentest 29 euro.

Waar: Testen kan onder meer bij huisartsen en apotheken.

Duitsland

Prijs: Testen puur voor terugkeer naar Nederland is voor eigen rekening. De testprijzen verschillen. Een PCR-test op de luchthaven van München kost 128 euro en bij een testlocatie in de stad 75 euro. Een PCR-test is gratis voor mensen die coronaklachten hebben of tot een risicogroep behoren.

Waar: In Duitsland kun je onder meer bij vliegvelden, treinstations, apotheken en de gezondheidsautoriteiten terecht voor een coronatest.

Italië

Prijs: Ook hier kunnen de prijzen flink verschillen, van 50 tot 125 euro of meer voor een PCR-test. De minimale prijs voor een sneltest ligt meestal rond 40 euro. Goed om te weten: het is vanaf 6 augustus verplicht in Italië om een coronapas op zak te hebben als je in een restaurant, bar of museum wil zijn.

Waar: Testen in Italië kan onder andere op vliegvelden of bij commerciële laboratoria. Antigeentests kunnen ook worden afgenomen bij veel huisartsen en apotheken.

Spanje

Prijs: Een PCR-test kost 85 tot 135 euro, een antigeentest rond 40 euro.

Waar: Bij vliegvelden, privéklinieken, commerciële laboratoria en in sommige regio’s ook bij apotheken en tandartsen.

Buiten Europa

Als je terugkomt uit een land buiten Europa moet je sowieso een testbewijs of vaccinatiebewijs tonen, ook als je uit een veilig land komt. Vanaf 8 augustus mag een PCR-test maximaal 48 uur voor vertrek zijn afgenomen en een antigeen-test maximaal 24 uur. En ook voor deze reizigers geldt het dringende advies om op dag 2 en dag 5 na aankomst een gratis coronatest bij de GGD of een zelftest te doen.

Wat als…

Heb je geen coronabewijs? Of kloppen gegevens niet op de testuitslag? Dan mag je niet instappen als je met het vliegtuig of ferry reist. En als je met eigen vervoer reist, kun je zoals hierboven gezegd een boete van 95 euro krijgen. De Koninklijke Marechaussee controleert steekproefsgewijs aan de Nederlandse grens.

Gratis testen

Als je nog niet gevaccineerd bent, kun je trouwens in juli en augustus voordat je op vakantie gaat gratis testen.

Lees ook Op reis? Vanaf woensdag plan je een gratis coronatest voor je vertrekt