Het aantal slachtoffers van uitkleed-apps, die door gebruik van AI mensen digitaal ontkleden, is afgelopen jaar flink gestegen. Experts waarschuwen voor deze snelgroeiende vorm van online misbruik, die vooral vrouwen als doelwit heeft.
Het aantal slachtoffers van digitaal gemanipuleerd beeldmateriaal steeg afgelopen jaar van 9 naar 59 meldingen, blijkt uit cijfers van expertisecentrum Offlimits.
Het aantal uitkleed-apps en -websites is met 45 procent gestegen, meldt RTL Nieuws. Uit onderzoek blijkt dat slachtoffers van deepfake-naaktbeelden evenveel leed ervaren als wanneer echte naaktfoto’s van hen zouden zijn verspreid. Van deze slachtoffers bestaat 99 procent uit vrouwen. Daarvan hebben de beelden de grootste impact op het zelfbeeld van opgroeiende meiden.
“Het gaat er dus niet om of de foto echt is”, zegt deepfake-onderzoeker Marthe Goudsmit Samaritter van het Max Planck Instituut. “Het gaat erom dat je op een seksuele manier wordt waargenomen zonder dat je dat wilt. Dat is niet prettig, vaak zelfs vernederend, en dat moeten we gaan zien als een vorm van online seksueel misbruik in plaats van een grapje of pesterijtje.”
Olcay Gulsen gaat aangifte doen van intieme deepfake video: 'Om dit hoger op de agenda te krijgen'
Bekende Nederlandse vrouwen hebben al langer last van deepfake-naaktbeelden. Zo deelde influencer Jade Anna van Vliet op haar Instagram de originele foto waarop de deepnude gebaseerd was en maakte presentatrice Welmoed Sijtsma er een documentaire over: Welmoed en de sexfakes.
De laatste tijd zien experts ook meer onbekende vrouwen slachtoffer worden. Zo is het makkelijker geworden om deze beelden te maken en te vinden. Daarnaast is de technologie achter dit soort apps verbeterd, waardoor je minder ‘echt’ beeldmateriaal nodig hebt om deepfakes te maken. Zo kun je vaak met één foto al veel schade aanrichten.
Presentatrice Sylvana Ijsselmuiden: ‘Het is heftig om zo'n deepfake video van jezelf te zien’
Alle apps en websites die gevonden zijn door RTL Nieuws zijn specifiek gericht op vrouwen. “De AI-modellen om mensen te ontkleden worden specifiek getraind met vrouwenlichamen. Als je een foto van een man in zo’n app deelt, dan werkt het vaak niet”, zegt onderzoeker Goudsmit Samaritter.
Het maken, verspreiden en bezitten van deepfake-naaktbeelden, zonder dat iemand daar toestemming voor geeft, is in Nederland strafbaar. “Dat weten veel mensen niet”, vertelt Janssen van Offlimits. “Daders zien het maken van dit soort beelden als een grapje, als iets onschuldigs. Daar moeten we als maatschappij echt vanaf.”
Ook Hélène Hendriks en Caroline van der Plas doen aangifte van intieme deepfakevideo's
