Lang associeerden we vitamine D vooral met sterke botten en tanden. Maar het heeft invloed op veel meer lichamelijke processen – zoals vruchtbaarheid en je seksleven, blijkt uit verschillende onderzoeken.
Goed om te weten: vitamine D is niet eens een echte vitamine, maar een hormoon.
“Vitamine D is een zogenoemd pre-hormoon”, vertelt gezondheidswetenschapper Desirée Domacassé. Als orthomoleculair therapeut helpt zij vrouwen na een zwangerschap hun hormonale balans terugvinden. “Het is ook de enige vitamine die ons lichaam zelf kan aanmaken. Dat gebeurt bij blootstelling aan zonlicht. Ons lichaam heeft meer dan 30 organen die vitamine D nodig hebben.”
Vitamine D is onder meer belangrijk voor je afweersysteem, je ademhalingssysteem en je gemoedstoestand, zegt Domacassé. “En ook voor je endocriene of hormonale stelsel.”
We zijn onze hormonen, zegt Max Nieuwdorp: 'Ze boetseren ons lichaam en brein'
Naar de relatie tussen vitamine D en het (vrouwelijke) voortplantingsstelsel zijn meerdere onderzoeken gedaan. Uit één daarvan blijkt dat veel vrouwen met het polycysteus-ovariumsyndroom (PCOS), een bekende reproductieve stoornis, ook een tekort aan vitamine D hebben. De mate van het tekort hangt zelfs samen met de ernst van de stoornis, stelt het onderzoek. Ook endometriose wordt in verband gebracht met een tekort, aldus Domacassé.
Vitamine D – zowel in het lichaam van de vrouw als dat van de man – beïnvloedt daarnaast de uitkomst van ivf. In een onderzoek hadden vrouwen die de hoogste dosis van het pre-hormoon bijslikten ook de hoogste kans op een zwangerschap. Een voldoende hoeveelheid ervan verkleint bovendien de kans op complicaties tijdens de zwangerschap, zowel bij de moeder als de foetus.
“Vitamine D speelt in alle fasen van de zwangerschap een rol”, legt Domacassé uit. “Het verhoogt bijvoorbeeld de kwaliteit van de eicel en de spermakwaliteit: sperma kan zich beter aanpassen en hechten. Leuk feitje: in noordelijke landen, waar in de winter bijna geen zonlicht is, zie je een zwangerschapspiek in de zomer en herfst. Dan is er wél zon.
Tijdens de zwangerschap is onder meer een sterke weerstand belangrijk. En als je borstvoeding geeft, stimuleert vitamine D de prolactine, het hormoon dat verantwoordelijk is voor je melkproductie.” Een tekort aan de vitamine wordt onder andere in verband gebracht met een postpartum depressie.
Maar het pre-hormoon heeft niet alleen invloed op je vruchtbaarheid. Ook voor je seksleven doet het veel, zeggen andere onderzoeken. Bij vrouwen zorgt een tekort bijvoorbeeld voor een lager libido, minder seksuele tevredenheid en meer moeite met orgasmes. Ook mannen krijgen een lager libido en moeite met erecties. Voor beide geldt: hoe hoger het tekort, hoe erger de problemen. Domacassé: “Een verhoogd libido is een indirect resultaat van een gezonde vitamine D-status. Hormonale gezondheid bevordert het libido, maar het komt ook door een betere gemoedstoestand.”
Seksuoloog Marieke: 'Je moet je partner loslaten als je dat orgasme wilt bereiken'
Je kunt vitamine D dus uit zonlicht halen, maar Domacassé is ook voorstander van extra suppletie als jij tot een risicogroep behoort of je lichaam wilt klaarstomen voor een zwangerschap. “Vooral in de herfst en winter. Zo verhoog je je weerstand en verklein je het risico op een winterdip. Mensen met een risico op een tekort – ouderen, zwangeren, kinderen, mensen die weinig buiten komen, mensen met zwakke botten en mensen met een donkere huidskleur – kunnen het hele jaar door suppleren.”
Van de zonnebank maak je dan weer geen vitamine D aan, vertelt de gezondheidswetenschapper. “Je lichaam maakt de vitamine aan bij blootstelling aan UV-B-straling, terwijl zonnebankstraling voornamelijk UV-A is.”
Volgens Domacassé zijn we soms ‘een beetje te casual‘ over de invloed van de vitamine. “Een tekort komt best vaak voor, en de groep met een vitamine D-tekort is waarschijnlijk nog groter dan we nu denken. Als je een klinisch tekort hebt, functioneer je gewoon niet. Dan ben je niet een beetje moe, maar kom je amper je bed uit.”
Disclaimer: dit is geen medisch advies. Ga niet zomaar experimenteren, maar doe dit in overleg met een gediplomeerd arts.
Jetske Ultee: 'Deze vitamines eet of slik ik voor mijn huid'
