Instagram staat vol tips om ‘eindelijk voor jezelf te kiezen’ en alle giftige figuren – met enige agressie – van je af te slaan. Je moet alleen wel uitkijken dat je van al die ‘selfcare’ zelf niet onuitstaanbaar wordt.
Begrijp me niet verkeerd. Familieleden die lachend je vetrol aanwijzen, een geliefde waarbij het woord ‘lief’ niet te bespeuren valt en die ene ‘vriend’ die je graag kleineert met venijnige steekjes: smijt ze uit je leven, alsjeblieft.
Maar zeg eens eerlijk: zie jij nooit een toxic persoon in de spiegel?
‘Herinnering: niets is belangrijker dan je mentale gezondheid en niets zal dat ooit worden’, schrijft een Instagramaccount dat selfcare-wijsheden uitdeelt. De bijbehorende cultus van zelfhulpboeken, coaches en goeroe’s die je aanmoedigen voor je eigen geluk te kiezen, blijft maar groeien. En dat heeft, hoe irritant ik al die ‘vijf stappen naar geluk’ ook vindt, veel goeds gedaan.
Eindelijk hoeft een bezoek aan de psycholoog niet meer in vermomming te gebeuren en lijkt de focus op geld schrapen zijn grootste charme te zijn verloren. Wij luxepaarden willen nu vooral blij zijn: het resultaat van een veilig leven. Maar we zijn ook egoïstischer geworden. Wat je niet altijd ‘gelukkig’ maakt, wordt bruut aan de kant geschoven. Mensen niet uitgezonderd.
Een soort Marie Kondo-schoonmaak voor alles en iedereen in je leven, dus.
Probleem is dat niet alleen het echte gif in de gootsteen gegoten wordt. Zo klaagde een vriendin pas dat ze alwéér vlak voor een afspraak aan de kant was gezet. De persoon in kwestie had (zoals altijd) aangegeven dat ze te moe was, en dat ze “haar energie moest beschermen”. Begrijpelijk, maar het is wel vriendelijk als je dat eerder bedenkt. Zeker omdat diegene wist dat ook deze vriendin wel een opbeurend gesprek en een glas wijn kon gebruiken.
Nu zat ze twee zaterdagavonden achter elkaar alleen op de bank.
Als niéts belangrijker is dan je eigen mentale gezondheid, kun je gemakkelijk die van anderen uit het oog verliezen. Je relaties worden daar niet beter van. Het idee van écht ‘houden van’ is dat je er bent als het totaal niet uitkomt. Dat je komt als je eigenlijk gewoon Real Housewives wil kijken, nog een berg werk hebt liggen of een uur moet rijden over een rotstuk in het donker.
Op Instagram vallen voldoende slappe excuses, vermomd als inspirerende citaten, te vinden. Wie heeft ‘echte vriendschap is last-minute mogen afzeggen zonder reden’ of ‘als iets je niet dient, moet je het laten gaan’ en ‘voel je niet schuldig als je niet terug appt’ niet in stories voorbij zien komen?
Natuurlijk is af en toe niet reageren, komen opdagen of gewoon vervelend zijn je goed recht. Ook ik ben even onzichtbaar en egoïstisch als ik in mijn eigen zwart wegzak, en hoop dan dat mensen mij dan niet meteen als giftig bij het grof vuil zetten. Maar selfcare als hoogste goed is geen vrijbrief om je altijd maar asociaal te gedragen, en daar geen sorry voor te hoeven zeggen.
“Als je er alleen bent als je zin hebt, kom je enkel op visite”, zei iemand pas tegen me. Oftewel: je bent dan slechts een bezoeker en geen onderdeel van iemands leven. Een van de meest ware dingen die ik in tijden heb gehoord.
