…is het wel geld. Tijdens het boodschappen doen, online shoppen, berichten in de media over mega-inflatie en afnemende koopkracht, gesprekken met je partner over zijn/haar nieuwe dure hobby, zakgeldoverleg met de kinderen en keuzes maken voor de vakantie.
Geld is stressfactor #1 voor de meeste mensen. Het levert ons slapeloze nachten, buikpijn en ruzie op.
Maar praten over geld? No, no, no. Dat doen we niet. We vinden geld een lastiger gespreksonderwerp dan sex. De Amerikaanse YouTube-ster Gaby Dunn gaat in haar podcast Bad with Money de straat op om mensen naar hun favoriete seks-standje te vragen. Iedereen moet gniffelen uit ongemak, maar geeft wél antwoord. Als ze daarna informeert hoeveel geld iemand op zijn of haar bankrekening heeft staan, wil niemand daar iets over zeggen omdat het te intiem zou zijn.
Maar waarom vinden we zo lastig om over geld te praten? Het antwoord is simpel.
We hebben het niet geleerd, niet van onze ouders, noch op school. In sommige niet-westerse culturen is geld het domein van de man; een vrouw mág zelfs niet eens praten over geld. Geld is taboe, of je het nu wel of niet hebt. Als je vertelt over een flinke aanschaf of zegt wat je verdient, word je al snel uitgemaakt voor opschepper. En openlijk vertellen dat je geld tekortkomt, doet niemand graag, uit schaamte of uit angst om afgewezen te worden.
Dus duiken we met z’n allen weg als het gaat om financiële kwesties. En apps als Tikkie maken dat wegduiken alleen nog maar gemakkelijker. Aan het eind van de avond met vrienden in de kroeg trek je je jas aan en roep je: ‘Stuur maar een Tikkie.’ Vervolgens is het afwachten. Je weet nooit wanneer een Tikkie verstuurd gaat worden of hoe de berekening tot stand is gekomen, waardoor je geen idee hebt of je ook betaalt voor de gin-tonics en de schaal met bitterballen die na jouw vertrek op de bar kwamen. Eigenlijk was er nog niet zo veel mis met de ouderwetse ‘pot’ waar iedereen hetzelfde bedrag in deed.
Wat ook meespeelt is ‘wat heurt’: over het algemeen vindt men het niet oké als iemand te veel over geld praat. Mijn ouders vonden mensen die praatten over geld of het ‘breed lieten hangen’ ordinair. Of het nu gaat om je vriendin die na een complimentje steevast roept dat dat jasje, nieuwe tas of sneakers een koopje was – ‘Kon het níet laten liggen!’ – of je pochende collega die over zijn/haar riante bonus blijft oreren; als mensen over geld praten, keuren we dat af. We vinden het ongemakkelijk of onnodig.
De waarde van geld wordt ruim overschat. Ik ken mensen die bereid zijn voor geld dingen op te geven die veel meer waard zijn: hun gezondheid, hun tijd, hun gezin, hun eigenwaarde en soms zelfs hun integriteit. Sommigen trouwen ervoor, om pas later de werkelijke prijs te zien die het ze heeft gekost.
Ergens weet je misschien wel dat geld een illusie is. Niet het geld zélf is wat je nodig hebt. Sterker nog: we kunnen het niet vasthouden of zien. Het is een abstract bedrag dat op de bank staat of in een huis zit.
Maar als geld een illusie is, waar zijn we dan wel naar op zoek?
Waar we echt naar op zoek zijn, is het gevoel dat geld oplevert. Het gevoel van vrijheid, veiligheid, een fundament onder je leven, empowerment, anderen die het nodig hebben kunnen helpen, bijdragen aan een betere wereld of het gevoel hebben het leven te vieren.
Onderzoek eens bij jezelf welk gevoel er onder geld ligt. Want dit gevoel bepaalt jouw relatie met de moneys. En grotendeels de dikte van je portemonnee!
'Financial feminist' Hanneke van Onna: 'Je hebt een megaprobleem als je niet zelf je boontjes kunt doppen'
