In de rubriek ‘Monumentje’ interviewen we iemand die een ode wil brengen aan een overleden geliefde, vriend of familielid. Vandaag herdenkt Lois haar moeder Diana, die overleed aan een hartinfarct.
“Het rouwproces begon bij mij pas tweeënhalf tot drie jaar na haar overlijden. Mijn familie was daar natuurlijk veel eerder aan begonnen. Dat maakte het soms heel lastig”, vertelt Lois aan LINDA.
Op 17-jarige leeftijd verloor Lois (32) haar moeder Diana. Haar grootste angst werd werkelijkheid; haar moeder overleed plotseling aan een hartinfarct. “Ik was echt een mama’s-kindje. Vergeleken met mijn oudere broer en mijn zusje had ik best veel last van angstproblemen, al sinds ik een jaar of zes, zeven was. Mijn moeder was van beroep maatschappelijk werker, dus zij hielp mij hier heel erg mee. Dat versterkte onze band”, legt Lois uit. “Mijn moeder had zelf ook last van angsten, dus ze kon zich goed inleven in mijn denkwereld.”
De angsten van Lois worden steeds erger, waardoor ze last krijgt van paniekaanvallen. Ook daarin kon ze rekenen op de steun en herkenning van haar moeder. “Met kerst kreeg ik mijn eerste paniekaanval, ik was toen 17, dat weet ik nog heel goed. Mijn hart bonsde letterlijk uit mijn borstkas, zo voelde het. Ik rende naar boven en mijn moeder kwam mij achterna. Die was heel rustig en zei: ‘Maak je geen zorgen, mama heeft dit ook’. Zij hielp me door de aanval heen.”
De maanden daarna wordt het alsmaar erger, geen ziekenhuisonderzoek kon Lois geruststellen. “Het gevoel dat ik hier dood aan zou gaan werd alleen maar sterker”, vertelt ze. Lois’ moeder besluit dat het verstandig is om haar naar een psycholoog te sturen. Langzaam maar zeker gaat het beter. Tot 24 juni 2010.
“Het was kwart over negen in de ochtend. Ik werd wakker omdat mijn vader boven kwam. Hij was hartstikke bleek en vroeg of ik even op de hond kon letten. ‘Mama voelt zich ineens niet zo lekker’, zei hij. Op dat moment heb je geen idee wat er gaande is, je bent 17, je bent net wakker. Ik vond het raar, maar dacht er niet zoveel bij.” Maar dat verandert snel wanneer haar vader een tweede keer naar boven komt. “Hij zei: ‘Ik wil dat je hier blijft en sterk blijft. Er komen ambulances aan, want het gaat niet goed’. Toen wist ik dat het mis was.”
“Vanuit mijn slaapkamer zag ik drie ambulances richting ons huis rijden met laaiende sirenes. Het was alsof je alle emoties tegelijk ervaart, ik was in shock. In paniek heb ik mijn oudere broer gebeld die meteen naar huis kwam. Toen hij niet naar boven kwam en beneden bleef, terwijl ik daar niet mocht komen, wist ik genoeg. Niet veel later kwam mijn vader samen met de ambulancebroeders om mij het nieuws te brengen. Mama was overleden aan een hartinfarct.”
Alles wat je moet weten over een hartinfarct bij vrouwen: 'Vaak zonder diagnose naar huis'
“Mijn vader zat in shock naast mij. Dat was het moment dat ik volledig in mezelf keerde en ik de angst nog verder in dook.” De huisarts oppert dat het goed is voor Lois om haar moeder dood te zien, zodat ze het beter kan afsluiten. “Ik ben best wel een gevoelig persoon, en ik had al deze angsten. Om dan daar te staan en haar te bekijken, terwijl ze helemaal blauw was aangelopen. Het was heel anders dan een oud persoon die rustig is gegaan. Dit zag er helemaal niet rustig uit.”
In de week erna is Lois’ vader druk met het regelen van de crematie, maar zelf schiet ze steeds verder de angst in. “Het was zo erg dat ik de realiteit als het ware verloor, ik kwam er niet meer uit. Een paar uur voor mijn moeders crematie besloot de huisarts om mij te laten opnemen. Ik kon dus niet bij de crematie van mijn moeder zijn. Het was heel heftig dat ik daar niet bij kon zijn. Aan de andere kant zat ik zo diep in de angst dat ik me niet helemaal realiseerde wat er aan de hand was. Maar er waren ook momenten dat ik wel kalm was, en dan voelde ik vooral veel verdriet en schaamte.”
En dat valt haar zwaar. “Ik heb mezelf dat echt wel een aantal jaar verweten. Dat ik niet op haar crematie ben geweest. Maar ik heb hier ook veel gesprekken over gevoerd met mijn broer, zusje en mijn huidige partner waardoor ik het een plekje heb kunnen geven. Van mijn vader had ik een medaillon met haar as gekregen, waardoor ik toch iets had om haar te gedenken.”
Voor Lois waren de paniekaanvallen die zij had, en het hartinfarct van haar moeder verworven. “Ik ben de volgende, dacht ik. Daar was ik echt van overtuigd. Mijn moeder had ook paniekaanvallen en ik voelde dit ook allemaal in mijn lichaam, het moest wel daardoor komen.”
Deze angsten nemen haar rouwproces volledig over. “Het rouwproces begon bij mij pas tweeënhalf tot drie jaar na haar overlijden. Mijn familie was daar natuurlijk veel eerder aan begonnen. Dat maakte het soms heel lastig.”
Rouwexpert Annemiek Dogan: 'Velen willen anderen niet lastigvallen met hun pijn, ik zeg: neem die ruimte in'
Het lukt haar niet om het verdriet een plek te geven, tot er een reis naar Marrakesh op haar pad komt via haar maatschappelijk werker. “Het was voor mij moeilijk om bij de gevoelens te komen die ik had voor mijn moeder. Ik miste haar heel erg en bleef daarin hangen. Tijdens die reis in Marrakesh had ik een soort openbaringsmoment, ik moet door, ik moet genieten van het leven. Dat had mijn moeder voor mij gewild. Maar ik mis haar in alles. Ik heb nu zelf een dochter en weet zeker dat zij de geweldigste oma zou zijn geweest.”
Zo zijn er door haar leven heen momenten waarop het gemis haar zwaarder valt. “Het moment dat ik wist dat ik en mijn partner een kind kregen, wist ik dat ik ergens last van zou krijgen. Het liefst had ik mijn moeder hier gehad, en dit kunnen delen met haar.” Wanneer haar dochter eenmaal geboren is, gebeurt waar Lois bang voor was. “Ik kreeg heel erge nachtmerries, waarin mijn dochter in de co-sleeper lag en helemaal blauw aangelopen was. Meteen heb ik contact opgenomen met de huisarts, en inmiddels gaat het gelukkig weer goed.”
Aan het rouwproces komt nooit een einde, zegt Lois. “Rouw is het verdriet en de liefde die je niet meer aan iemand kan geven. Het is alle liefde die je opspaart, maar je hebt niet meer de toegang naar iemand om het terug te geven. Op veel momenten doet dat pijn. Bij de geboorte van mijn nichtje en neefjes, maar ook wanneer je een eigen huis koopt, of een opleiding afrondt. Momenten waarin je simpelweg advies had willen hebben over dingen. Dat gaat niet.”
“Al meer dan tien jaar moet ik haar missen. Ik mis haar geur, ik mis haar stem. Ze was zo’n mooi, liefdevol mens. Zelden zie ik mensen zoals haar, en dat vind ik een absoluut gemis.”
Ter nagedachtenis aan Diana Schlosser 16 februari 1963 – 24 juni 2010.
Marions dochter Evi (12) maakte geen kans door zeldzame kanker: 'Ze vocht zich door elke behandeling heen, maar niets hielp'
