Mogelijkheden

“Eigenlijk zijn er drie mogelijkheden”, legt ze uit. “De eerste is dat je een eigen donor meeneemt, bijvoorbeeld een vriend. De tweede mogelijkheid is dat je zaad bestelt bij een Europese spermabank, bijvoorbeeld de populaire ‘Vikingenbank’ in Denemarken waar geen wachtlijst is. Deze donoren dienen te voldoen aan de Nederlandse wet- en regelgeving. Dat betekent dat het gekende donoren zijn (niet anoniem). De derde optie, en daar gaat het hier over, is om sperma te ontvangen van een Nederlandse donor bij een lokale spermabank, ziekenhuis of kliniek.”

Nu blijkt dat het altijd al lastig was om de bank te vullen met mooi, snel super zaad, maar dat het de laatste tijd nog lastiger is geworden. Bij het UMC Utrecht zijn de schappen zo leeg, dat vrouwen tot wel drie jaar moeten wachten. Om die reden is zelfs de wachtlijst gesloten, zo meldt RTL Nieuws.

Corona

Bij Nij Geerten zien ze ook dat corona negatieve invloed heeft op het aantal donaties. “Hierdoor kwamen er extra hindernissen voor de mannen die een donatie wilden doen. Wij mochten minder mensen ontvangen en degene die binnen kwamen moesten een negatieve PCR-test laten zien. Als ze hier kwamen deden wij een antistoffentest op COVID-19. Hierdoor konden we minder mannen ontvangen dan we wilden. ”

Maar dat is niet het enige nadeel. Ook zagen ze een tijdelijk dip in de zaadkwaliteit bij mannen die corona hadden gehad. “Dat trok gelukkig na een paar weken weer bij,” kan ze vertellen.

Ongeschikt

Het blijkt dat het vinden van donoren in Nederland echt lastig is. Dat komt dus niet alleen door corona. Het komt ook doordat lang niet alle mannen geschikt zijn om zaad te geven.

“De vereisten zijn best streng”, bevestigt de medisch directeur. “Je krijgt een fysieke en psychologische intake. We kijken naar erfelijke aanleg voor ziekten en het sperma moet van goede kwaliteit zijn”, somt ze op.

Hierdoor komt slechts een klein gedeelte van de mannen in aanmerking om echt opgenomen te worden in de spermabank. “Bij de psychologische intake is het van belang dat de man zich goed realiseert waar hij zich aan verbindt. Het is mooie gedachte om een andere vrouw een kans op nieuw leven te geven. Maar dat betekent ook zeker een verantwoordelijkheid voor het geboren kind. Dat besef dient duidelijk besproken te worden. Sinds 2004 zijn anonieme donaties in Nederland niet toegestaan.”

Imago

Een andere reden waarom de wachtlijst zo oploopt kan ook zijn door het slechte imago. “In de media was laatst veel aandacht voor de documentaire Zaad van Karbaat.” Daarin wordt het verhaal verteld van ‘spermadokter’ Jan Karbaat, die met zijn zaad meer dan 65 patiënten insemineerde (red). “Wat daar toen is gebeurd, kan niet. De tijden zijn gelukkig veranderd. Het heeft zeker zijn weerslag op het beeld van de spermadonor en de spermabanken in het algemeen.”

De laatste reden die ze aandraagt, is dat wij vanuit onze Nederlandse cultuur niet gemakkelijk kiezen voor het weggeven van eigen genetisch materiaal zoals sperma, eicellen of organen. “Kijk je naar Scandinavië, dan is het daar veel normaler om sperma of eicellen te doneren. Dat is in Nederland, helaas, niet het geval. Sperma doneren blijft, en terecht, iets wat je als man niet zomaar doet, maar waar wel heel veel vraag naar is.”

Lees ook
Sperma ‘overtuigt’ vrouwenlichaam zwanger te worden