‘Ronduit beschamend’

“Ronduit beschamend” noemt Fleur Agema (PVV) Wendy’s ervaring in het debat woensdagmiddag. “Omdat het vernederend en traumatiserend is om naaktfoto’s van jezelf te moeten maken, en deze te moeten delen met een anoniem persoon van een zorgverzekeraar.” Ze dient een motie in waarover de Kamer kan stemmen.

Agema: “Het gaat hier niet om plastische chirurgie vanwege cosmetische verfraaiing, het gaat om een hersteloperatie na doorgemaakte borstkanker. Iedereen die kanker doormaakt en als gevolg daarvan met uiterlijke verminkingen kampt, heeft recht op een hersteloperatie. En wat voor operatie dat wordt, besluit de patiënt in overleg met een arts. En geen zorgverzekeraar, die daar vervolgens extra eisen aan gaat stellen of foto’s wil.”

‘Heeft me geraakt’

Van Ark zit met de kwestie in haar maag. “Laat ik vooropstellen dat ik het heel erg vind als mensen een ziekte meemaken als borstkanker en daar de gevolgen van ondervinden. Het vraagstuk dat mevrouw Agema op tafel legde, heeft me ook geraakt. Wat ik in dat kader aan wil geven is dat op het moment dat echt foto’s gestuurd moeten worden, dat natuurlijk gewoon niet oké is.”

De minister benadrukt de “legitieme taak” van zorgverzekeraars om te controleren of een behandeling in het basispakket zit. Dat blijkt meestal uit een zorgdossier, dat ook medische foto’s bevat. “Als iemand geen toestemming geeft aan de zorgaanbieder om dat dossier te delen, wordt het natuurlijk wel heel ingewikkeld. De verzekeraar moet dan nog steeds controleren of die behandeling voor vergoeding in aanmerking komt.”

Wendy: “Ik heb de indruk dat Van Ark niet doorheeft dat het om een grote groep mensen gaat. Ze heeft het steeds over een dossier, maar daar gaat het niet om. Ik vind het prima als ze mijn hele dossier delen met mijn medisch verleden, maar ik wil gewoon die foto’s niet.” De verzekeraar moet altijd op het oordeel van de arts vertrouwen, vindt Wendy.

‘Heel hard’

Agema vindt Van Arks reactie heel hard: “Ze verdedigt het opsturen van foto’s van een verminkte borst aan de zorgverzekeraar. En dat is niet oké. Daar gaat het om.”

Het systeem moet volgens Agema bestaan uit een drie-eenheid van patiënt, specialist en verzekeraar. De zorgverzekeraar gaat nu op de stoel van de arts zitten, ook al sprak de Kamer eerder anders af. “Ik kreeg meteen een heel boze brief van Menzis toen ik hier Kamervragen over stelde, dat Menzis toch echt ártsen had aangenomen om dit oordeel te vellen.”

‘Jongens, stop hiermee’

Ook Kamerlid Maarten Hijink (SP) vindt het een probleem. “Ik heb dezelfde aversie tegen deze handelswijze van de verzekeraars, dat ze aan een patiënt vragen om zo’n foto te maken. Je wíl ook helemaal niet dat zo’n foto in allerlei digitale archieven bewaard blijft.”

“De minister zegt: een telefoontje was makkelijker of logischer geweest, maar dat zou dan toch de norm moeten zijn? Een patiënt zou er toch helemaal niet mee belast moeten worden? Waar komt het wantrouwen ook vandaan dat een arts blijkbaar een soort declaratie zou indienen voor een operatie die dan onder valse voorwendselen wordt gedaan? Als een declaratie bij een verzekeraar komt voor het verwijderen van een borst, hoezo haalt iemand het dan in zijn hoofd om daar een foto van te eisen? Daar moet dan toch iemand van zeggen, jongens, stop hiermee, dat gaan we gewoon niet meer doen?”

Van Ark: “Voorzitter, eh… eens. Dus dat kan ik gewoon klip en klaar zeggen, zoals ik ook in de richting van mevrouw Agema heb proberen te zeggen.” Toch moet de zorgverzekeraar linksom of rechtsom toetsen welke categorie zorg het is. “Dat is een vraag die we hebben neergelegd bij de zorgverzekeraars, omdat zij een publiek belang dienen. En dan zeg ik: oké, dat moet je toetsen – dan ga je geen foto opvragen, dat doe je gewoon met een telefoontje.”

Menzis ziet toename

Menzis zei eerder al dat verzekerden steeds vaker zélf foto’s van hun lichaam moeten insturen, omdat foto’s bij een aanvraag ontbreken. Het is een “langzame toename” en een “onwenselijke ontwikkeling”, aldus een woordvoerder. Dat komt bij Menzis enkele keren per maand voor.

“Zorgaanbieders geven bijvoorbeeld aan dat er geen medisch fotograaf beschikbaar is binnen de instelling. Maar ook gebeurt het dat de AVG (privacywet – red.) als reden wordt genoemd dat foto’s niet kunnen worden gedeeld.”

Lees ook
Menzis: verzekerden moeten steeds vaker zelf foto’s van lichaam sturen

Reactie Wendy

Wendy vindt Van Arks reactie “tweeslachtig”. “Als je het ermee eens bent, moet je de wet zo wijzigen dat zorgverzekeraars niet meer kúnnen vragen om een foto als het gaat om borstkanker. Ze lijken het eens te zijn. Maar wat is dan de uitkomst, gaan ze iets veranderen?”

Wendy benadrukt in haar reactie dat het niet om haarzelf gaat: “Het gaat om al die andere vrouwen die na mij komen.”

Het hele debat terugkijken kan hier, vanaf 00:14:15 en 03.01:00.

Wil je zelf een (maatschappelijke) kwestie aan de kaak stellen? Mail je verhaal in het kort naar madelijne.daub@linda.nl.