Poepen. Het is misschien niet het charmantste onderwerp. Toch doen we het – de een wat vaker dan de ander- allemaal. Maar wat zegt die ontlasting nou eigenlijk over onze gezondheid?
LINDA. spreekt op nationale poepdag met Nienke Gottenbos, auteur van het boek De Poepdokter over onze ontlasting.
Waar de een soms twee keer per dag een bezoek brengt aan het kleinste kamertje van het huis, doet een ander haar behoefte slechts een keer in de twee dagen. Dat heeft alles te maken met de spijsvertering die van mens tot mens verschilt.
Toch lijkt het er op dat vooral vrouwen eerder last hebben van verstoppingen. Maar daar is volgens Gottenbos niets van waar. “In tegenstelling tot mannen trekken vrouwen sneller aan de bel wanneer ze last hebben van een opgeblazen gevoel. Waarom? Omdat ze het vaker gênant vinden en ze last hebben van hun opgeblazen buik in strakke kleding.”
Hoe vaak is normaal en wanneer val je buiten de norm?
“Het gemiddelde is één keer per dag. Al zijn er ook genoeg mensen die één keer in de twee dagen een grote boodschap doen. Als je vaker of minder vaak naar de wc gaat, is er iets niet goed. Vijf keer per dag betekent dat je lichaam niet voldoende de tijd heeft om de vitamines eruit te halen en wanneer je slechts één keer in de vijf dagen gaat is er sprake van verstopping.”
Wat is de voornaamste oorzaak van verstopping?
“Dat is heel lastig te zeggen. Verstopping kan talloze redenen hebben. Het kan zijn dat je voeding niet goed is of dat je een allergie – zoals glutenintolerantie – hebt, maar het kan ook aangeven dat je lever of schildklier niet goed werkt.”
Kun je zelf dingen doen om de stoelgang actief te houden?
“Zeker. Beweeg, eet genoeg vezels en gezonde vetten, maar drink ook voldoende water om de boel soepel te houden. Merk je geen verschil? Ga dan niet zelf aan de haal met allerlei laxeermiddelen, maar breng een bezoekje aan een expert zoals een darmflora-therapeut.”
Wat zeggen de verschillende soorten poep?
Hard en brokkelig
“Wanneer jouw ontlasting meer iets weg heeft van konijnenkeutels – of het wel aan elkaar vast zit, maar er hele diepe groeven te zien zijn – betekent dat dat de ontlasting te lang in je lichaam heeft gezeten. Het vocht is er dan aan onttrokken. Je lost dit heel eenvoudig op door meer water te drinken en meer gezonde vetten tot je te nemen zoals olijfolie. Hier heb je twee eetlepels per dag van nodig.”
Zacht als pindakaas
“Is de substantie juist altijd plakkerig als pindakaas? Dan heeft het te kort in je lichaam gezeten. Deze zachte ontlasting betekent dat je lichaam niet alle vitaminen en mineralen eruit heeft kunnen halen. Ook kan het zijn dat je lijf denkt dat het er zo snel mogelijk weer uit moet. Bijvoorbeeld wanneer je een allergie hebt, waarvan je misschien niet weet dat je hem hebt.”
Wat zijn eigenlijk de gevolgen van onvoldoende of te veel ontlasten?
“Er zijn tal van gevolgen, maar wat veel mensen niet weten is dat het van invloed kan zijn op je huid. De functie van poepen is het afvoeren van je afvalstoffen. Wanneer je ontlasting te lang in je lichaam blijft zitten, gaan de afvalstoffen de vrije loop en kunnen ze ontstekingen – zoals puistjes -, meer eczeem of extra astma veroorzaken. Dit geldt overigens ook wanneer last hebt van parasieten in je ontlasting en daardoor veelvuldig het toilet opzoekt. Parasieten maken namelijk extra afvalstoffen aan waardoor je ook weer huid- of andere klachten krijgt.”
Maar ontstekingen in het gezicht of elders zijn niet de enige gevolgen. “Absoluut niet. Mensen die te lang rondlopen met ontlasting voelen zich vaak niet lekker door het opgeblazen gevoel. Wat ook veel voorkomende klachten zijn, zijn hoofdpijn, vermoeidheid en zelfs concentratieproblemen.”
Hoe zit dat dan?
“In je darmen worden neurotransmitters aangemaakt. Dat zijn stoffen die signalen doorgeven aan je zenuwcellen die er op hun beurt weer voor zorgen dat je je goed kan concentreren en dingen kunt onthouden. Deze stoffen worden minder aangemaakt wanneer je darmflora niet goed werkt. Daarnaast zorgt je darmflora ook voor een deel van je energievoorziening. Ook hier geldt weer: wanneer deze in mindere mate wordt aangemaakt zul je je eerder moe voelen.”
Maar wat doe je dan in zo’n geval?
“Denk niet ‘dat hoort er nou eenmaal bij’ of ‘het zit in de familie’. Als je vaak een opgeblazen gevoel hebt, dan is er hoogstwaarschijnlijk gewoon iets mis. Trek dus aan de bel, ook al is die stap misschien een beetje ongemakkelijk. Want 1) het is niet nodig om je zo te voelen en 2) als je te lang doorloopt met deze klachten dan versterkt dat de kans om op latere leeftijd darmkanker te ontwikkelen. En dat willen we niet hebben.”
Foto van Nienke Gottenbos.
Dit artikel werd eerder gepubliceerd op 13 april 2022.
Ashley (16) kan al drie jaar niet poepen: 'Mijn stoma zou helpen, maar ik werd alleen maar zieker'
