Kun je uit iemands lach afleiden of diegene Nederlands of Japans is? Jazeker, concluderen onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam.
Je lach geeft je culturele afkomst weg, ook als men niet weet waar je om lacht.
Aan het onderzoek deden 273 Nederlanders en 131 Japanners mee. Na het beluisteren van slechts een kort lachfragment wisten de luisteraars al of iemand uit hun eigen of de andere culturele groep kwam.
Nog een conclusie: Nederlanders ervaren het lachen van landgenoten positiever, terwijl dat verschil er niet was bij Japanners.
Lachen verbindt, beloont en smeedt sociale banden. Wel is relevant of je spontaan of ‘vrijwillig’ lacht. Met een spontane lach reageer je ongecontroleerd op bijvoorbeeld een goede grap – dat kun je bijna niet faken. Vrijwillig lachen doen we doelbewust, bijvoorbeeld voor de baas.
We blijken beter te kunnen identificeren als mensen vrijwillig lachen, ontdekten de Amsterdamse onderzoekers. In zo’n bewuste lach zit meer vocale controle, wat betrouwbaardere informatie biedt over de lacher dan een spontane. We leren vrijwillig lachen in onze eigen omgeving. ‘Dat betekent dat het per cultuur nogal kan verschillen’, zegt onderzoeker Roza Kamiloglu in Folia.
Verder verschillen de ‘lachstijlen’ van Japanners en Nederlanders. Dit neem je als luisteraar waar, waardoor je emoties nauwkeuriger herkent als die uit je eigen culturele groep komen.
Ze kozen voor Nederland en Japan omdat die culturen zo verschillend zijn, legt Kamiloglu uit. “Nederland is een vrij individualistisch land, dus we wilden graag een oosters, collectivistisch land daar tegenover zetten om de verschillen te onderzoeken.” Ze werkte samen met een Japanse professor.
Lees ookVideo van vreemd lachende mensen gaat viral op Twitter
De wetenschappers onderzochten ook of het soort lachen uitmaakt als je een groep identificeert, in plaats van een individu. En: hoe verschilt de waargenomen positiviteit van lachen tussen de twee lachsoorten in verschillende culturen? Ze dachten dat spontaan lachen positiever zou klinken.
Ze gebruikten filmpjes met Nederlanders en Japanners die vrijwillig en spontaan lachten. De deelnemers moesten na het beluisteren van deze korte fragmentjes drie dingen beoordelen:
– of de lachende persoon uit de eigen culturele groep kwam
– of het lachen spontaan of vrijwillig was
– hoe positief ze de lach vonden
Luisteraars herkenden ‘groepslidmaatschap’ aan zowel spontaan als vrijwillig gelach, en even goed. Spontaan lachen werd in beide culturen als positiever beoordeeld dan vrijwillig lachen. Lachen ín de groep werd door Nederlandse maar niet Japanse luisteraars als positiever ervaren dan buiten de groep.
Waarom dat zo is, is een beetje gissen, zegt Kamiloglu. ‘Westerse, individualistische landen hebben een positiviteitsbias. Oftewel, ze reageren positiever op uitingen uit hun eigen culturele groep. Landen waar collectiviteit hoog in het vaandel staat, zoals Japan, hebben die bias niet.’
Lees ookBente Adriaens (37), dáár kun je mee lachen: ze is namelijk lachcoach
