Maandag brachten de Verenigde Naties een somber klimaatrapport naar buiten. Zonder drastische maatregelen worden weerextremen fors groter. Hoe kunnen we zelf een beetje duurzaam leven – zonder van alles te moeten láten?
We vroegen het aan klimaatjournalist Jelmer Mommers en aan ‘Green Evelien‘, die volledig duurzaam leeft met haar gezin.
1. We kunnen er niet omheen: geen (of minder) vlees eten.
De eerste tip van Jelmer, die het boek Hoe gaan we dit uitleggen over de klimaatproblematiek schreef, is duidelijk: “Eet geen vlees. Ik eet het zelf ook een tijdje niet meer. De productie van vlees vergt enorm veel van het milieu.”
2. Check bij welke bank en energieleverancier je aangesloten bent.
Jelmer: “Zoek op of het energiebedrijf waarbij je aangesloten bent een aanbieder van échte groene energie is. Dus: energie die in Nederland duurzaam is opgewekt. Dat kun je hier makkelijk checken. Is de energie die je ontvangt niet echt groen? Stap dan over naar een andere aanbieder die jouw maandelijkse afschrijving gebruikt om in Nederland energie op te wekken.” En die logica kun je ook bij andere instanties toepassen: je bank bijvoorbeeld.
3. Ga met de trein op vakantie in plaats van het vliegtuig.
“Ik wil echt een lans breken hiervoor”, zegt Jelmer, die zelf helemaal gestopt is met vliegen en dit jaar op kampeervakantie ging met zijn familie (met een hybride auto). Daarnaast gaat-ie regelmatig met de trein op vakantie naar Europese steden. “Het is op heel veel manieren comfortabel: je hoeft niet eindeloos in de rij te staan, niet drie uur van tevoren daar te zijn, je hebt meer beenruimte in de trein, kunt het landschap zien veranderen. En bovendien is er in Europa nog zoveel te ontdekken.”
Klimaatrapport: steeds meer weersextremen, zeespiegelstijging onomkeerbaar
4. Wil je echt niet stoppen met vliegen? Doe dan dit.
Als je dróómt van die reis naar Australië of Canada, dan wordt het moeilijk om te zweren dat je nooit meer in een vliegtuig stapt. Datzelfde geldt als je familie in het buitenland hebt, of voor je werk moet vliegen. “Dan kun je je uitstoot compenseren”, zegt Jelmer. “Ga bijvoorbeeld naar treesforall.nl, waar je kunt uitrekenen hoeveel CO2 je uitstoot met jouw vlucht en dat kunt compenseren door bij te dragen aan een herbebossingsproject.”
5. Koop grootverpakkingen.
Evelien: “Dan hoef je minder vaak naar de winkel, heb je minder plastic én minder afval.”
Zeespiegel-onderzoeker over 'badkuip' Nederland: 'Hoe erg het wordt, hangt van onszelf af'
6. Blijf positief denken.
“Je mindset is het belangrijkste”, stelt Green Evelien. “Als jij duurzamer wilt leven, is het belangrijk dat dat jou energie geeft. Dus: wees niet tegen olie, maar vóór fossielvrije brandstof. Wees niet tegen de bio-industrie, maar voor plantaardig eten. Ergens vóór zijn geeft je energie in plaats van dat het die kost.”
7. Pak het stap voor stap aan.
Evelien: “Als je de lat te hoog legt, is de slagingskans laag. Als je kleine stapjes neemt in je proces naar een duurzamer leven, dan denk je na een maand of kwartaal: yes, gelukt! Dat geeft motivatie voor een volgende stap. Focus bijvoorbeeld eerst op voeding, daarna pas op plastic verpakkingen of elektriciteitsgebruik.”
8. Blijf gemotiveerd.
Evelien: “Zoek bondgenoten, idolen, omring jezelf met vrienden die interesse hebben in wat je doet en hoe het met je gaat, abonneer je op nieuwsbrieven rond duurzaamheid. Anders dooft het vuurtje.”
9. Zie het niet als een belemmering, maar een uitdaging.
Evelien: “Denk bijvoorbeeld niet: ‘Oh, nou kan ik niets meer eten, want alles zit in plastic verpakt’. Ga op speurtocht wat je wel kunt eten zonder plastic. Niet: ‘Ik moet als een holbewoner zonder elektriciteit gaan leven’. Maar: ‘Wow, het is me gelukt om zoveel elektriciteit minder te gebruiken’. Zo wordt het een sport, en leuk.”
10. Doe wat je leuk vindt.
“En daarmee niet per se wat hip is. Veganistisch eten mag nu dan wel een hype zijn, maar kijk wat jij zelf interessant vindt. Als je echt graag vlees eet, is dat namelijk niets voor jou. Kies er dan bijvoorbeeld voor om minder te vliegen.” Ook Evelien en haar gezin doen “niks tegen onze zin”. “Zodra je dat doet, hou je het niet vol.”
11. Je hoeft je niet te verantwoorden voor hoe jij je leven leeft.
Volgens Evelien worden veel mensen tegengehouden omdat ze zich afvragen hoe ze hun duurzame leefwijze aan collega’s moeten uitleggen, of hoe ze die moeten combineren met de opvoeding van hun kinderen. “Ik hoor weleens: ‘Ik leef helemaal duurzaam, maar mijn kinderen komen niks tekort hoor.’ Maar je hoeft je helemaal niet te verantwoorden. Als je in de minderheid bent, bén je nog niet minder. Dat wil overigens ook niet zeggen dat je meer bent: je hoeft ook niet neer te kijken op mensen die níet duurzaam leven.”
De schrik zit erin door somber klimaatrapport: 'Code rood voor de mensheid'
