Zonder deze vrouw was Vincent van Gogh nooit zo bekend geworden

19-09-2019 | Kim Visbeen

Veel mensen kennen haar misschien niet, maar Jo van Gogh-Bonger (1862-1925) was cruciaal voor de bekendheid van schilder Vincent van Gogh. Dat blijkt uit een nieuwe biografie die over haar is verschenen.

Wie was deze powervrouw en krijgt ze ook in het Van Gogh Museum een podium? Haar verhaal is woensdag in boekvorm verschenen: Alles voor Vincent: het leven van Jo van Gogh-Bonger.

Getrouwd met Theo van Gogh

“Jo was getrouwd met Theo van Gogh, de broer van Vincent. Toen haar man overleed, kort na Vincents dood, bleef ze achter met al die werken. Ze was pas 28 en had een zoontje van nog geen jaar oud”, vertelt Harma van Uffelen, Educator Volwassenen bij het Van Gogh Museum. “Het was de wens van haar man Theo om de werken van zijn broer bekend te maken. Die taak nam zij toen op zich.”

Brieven

Jo van Gogh-Bonger stelde haar leven in dienst van deze taak. Zo organiseerde ze tentoonstellingen, publiceerde ze brieven die Vincent en Theo aan elkaar schreven en verkocht ze werken aan verzamelaars en musea om ze te verspreiden. “Maar ze wist ook heel goed welke werken ze in familiebezit wilde houden”, vertelt Van Uffelen. “Bijvoorbeeld omdat die een persoonlijke betekenis hadden. Zoals het schilderij de Amandelbloesem. Dat schilderde Vincent ter ere van de geboorte van het zoontje van Jo en Theo.”

Van Gogh Museum

Haar zoon, ook Vincent genaamd, stichtte later in 1973 het Van Gogh Museum. “Daar heeft zij dus ook indirect aan bijgedragen. De werken die Jo in de familie hield, hangen nog steeds in het museum.” Dat zij juist als vrouw de schilderijen van Vincent van Gogh naar een grote bekendheid heeft gestuwd, is bijzonder, legt Van Uffelen uit. “Zij moest zich staande houden in de kunstwereld, een echte mannenwereld. Ik kan me voorstellen dat ze veel tegenstand te verduren heeft gehad. Maar ze had veel doorzettingsvermogen en stond voor haar eigen beslissingen. Het werk van Vincent bekend maken, was haar doel. En daar ging ze helemaal voor.”

Lees ook
Terecht, of onzin? Amsterdam Museum wil van term ‘Gouden Eeuw’ af

Internationale Vrouwendag

In het museum heeft ze dan ook permanent een plek bij de ‘hoeders van het museum’. En nu met het uitkomen van de nieuwe biografie staat een grote themawand in teken van haar rol bij Vincent van Goghs bekendheid. Rondom Internationale Vrouwendag in maart staat het museum opnieuw bij Jo van Gogh-Bonger stil. Van Uffelen: “We willen vrouwen inspireren met haar levensverhaal.”