Wetenschappelijk onderzoek saai? De Ig Nobelprijs, de ludieke broer van de ‘reguliere’ nobelprijs, gaat naar onderzoeken ‘waar je eerst om moet lachen, maar die je daarna aan het denken zetten’.
En vannacht was het dan zover, de winnaars van de 2021 Ig Nobelprijzen zijn bekendgemaakt.
De Ig Nobelprijzen zijn een ludieke parodie op de Nobelprijzen, die een week later worden uitgereikt. Elk jaar krijgen tien onderzoeken een Ig Nobelprijs, waarbij wetenschappelijke creativiteit maatstaf is. Een onderzoek dat er met de prijs vandoor gaat, zorgt vaak voor opgetrokken wenkbrauwen.
Professor Cem Bulut ontdekte dat er een link bestaat tussen seks en een verstopte neus. Hij kwam achter dit verband na “zelfobservatie”. Om zijn stelling te testen liet hij koppels voor en na de seks de luchttoevoer van hun neus meten.
Wat blijkt? Als je neus verstopt is helpt een orgasme net zo goed als een neusspray. Hoe dat komt is volgens de professor nog niet helemaal duidelijk. “Ik denk dat het een mix is van opwinding, fysieke activiteit en hormonale veranderingen.” Voor deze ontdekking sleepte hij in elk geval de Ig Nobelprijs voor de Geneeskunde in de wacht.
De Ig Nobelprijs in de categorie “Transport” ging dit jaar naar een onderzoek dat zich richt op de effecten van het per helikopter vervoeren van neushoorns. Voorheen werden de dieren altijd vervoerd op hun zij. Tegenwoordig vindt het transport doorgaans plaats terwijl ze op hun rug liggen. Het internationale team van wetenschappers onderzocht als eerste of dat ook echt beter is voor de gezondheid van de dieren.
De studie heeft dan ook de nodige verandering in gang gezet. Volgens de wetenschappers vervoeren nu namelijk steeds meer mensen de dieren op deze manier. Maar hun werk zit er nog niet op. Want naast de neushoorns zijn er nog andere dieren voor wie ze het transport willen onderzoeken, zoals buffels en nijlpaarden.
Drie Amerikaanse wetenschappers wonnen samen de Ig Nobelprijs voor de Vrede. Ze deden onderzoek naar de vraag waarom mannen baarden hebben. Hun conclusie was dat de gezichtsbeharing misschien langzaam opgekomen is, omdat het bescherming biedt. Baarden zorgen er namelijk voor dat klappen minder hard aankomen en zijn daardoor best handig als mannen elkaar in de haren vliegen.
Dat dempende effect van de baard toonden de drie aan door gewichten te laten vallen op kunstbotjes. Het ene botje was bedekt met schapenvacht, dat vergelijkbaar is met baardharen, en het andere botje was kaal. Wat blijkt? het botje met schapenvacht verdraagt 16 procent meer kracht.
Ook Nederland is in de prijzen gevallen. Wetenschapper van de TU Eindhoven kregen een Ig Nobelprijs voor hun ‘botsonderzoek’. Op drukke plaatsen, zoals winkelcentra en stations moeten we de straat met duizenden mensen delen. Toch komt het maar zelden voor dat mensen op elkaar botsen.
In een groep van 18.000 voetgangers, telden de onderzoekers slechts 80 botsingen. De wetenschappers ontdekten dat mensen bijna constant analyseren waar ze vrije doorgang hebben. En mocht iemand te dichtbij komen, dan wijken ze snel uit. Met de uitkomsten hopen de onderzoekers een verschil te kunnen maken op plekken waar veel mensen samenkomen.
Grappig wetenschappelijk onderzoek. Een zin waarvan je wellicht dacht dat je hem nooit zou lezen. Maar dat je erom kan lachen, betekent niet dat het geen belangrijk en ‘echt’ wetenschappelijk onderzoek is. De inzendingen moeten wel degelijk voldoen aan serieuze eisen, zoals publicatie in een erkend wetenschappelijk tijdschrift.
Zes Nederlandse wetenschappers krijgen prijs van 2,5 miljoen
