Kamerlid Gijs van Dijk vindt dat we buiten werktijd inkomende werkmails best mogen negeren. Wij spraken de PvdA-politicus over het ‘recht op onbereikbaarheid’.
De PvdA dient deze week een voorstel in om dit recht wettelijk vast te leggen, zo werd vanavond bekend.
1. Wat houdt het ‘recht op onbereikbaarheid’ precies in?
Van Dijk: “Met dit wetsvoorstel willen we bedrijven verplichten afspraken te maken met hun werknemers, over wanneer zij bereikbaar moeten zijn. Veel mensen kijken niet vreemd op als ze ’s avonds om elf uur nog een mailtje krijgen van een collega, maar als je die mail ziet binnenkomen, ben je toch geneigd te antwoorden. Zo sluimert een cultuur waarin mensen altijd ‘aan’ staan.”
2. Wat is er zo erg aan, als mensen ’s avonds nog even verder werken?
“Het is niet per se erg. We leven in een tijd waarin werk en privé steeds meer door elkaar heen lopen. Lang niet iedereen heeft nog een negen tot-vijf-baan, maar dat heeft naast voor-, ook nadelen. Dat zaken continu door elkaar lopen, zorgt bij veel mensen voor stressverschijnselen. Wat vervolgens weer de kans vergroot dat iemand ziek wordt.”
3. Waarom is het zo belangrijk dat dit wettelijk vastligt, het is toch een afspraak tussen jou en je baas?
“Het is iets wat in de samenleving speelt, dus ook een politieke kwestie. Door het wettelijk vast te leggen, moeten werkgevers er in ieder geval mee aan de slag. Het kan best zijn dat sommige bedrijven afspreken dat hun werknemers ook ’s avonds bereikbaar moeten zijn, maar dan is dat in ieder geval duidelijk.”
4. Wie gaat controleren of iedereen zich aan die afspraken houdt?
“In Frankrijk kunnen mensen hun baas voor de rechter slepen als hij of zij ze buiten werktijd belt. Zover gaan we in Nederland niet. We gaan ook geen geldboetes uitdelen. De wet moet vooral een handvat zijn om het onderwerp op de kaart te zetten. Worden afspraken structureel overschreden, dan kan de arbeidsinspectie worden ingeschakeld.”
5. Hoe zit het dan met zzp’ers? Die kunnen zomaar werk mislopen als ze onbereikbaar zijn.
“Dat is een lastige. Deze wetgeving voorziet alleen in mensen met een vast contract, terwijl zzp’ers evengoed recht hebben op onbereikbaarheid. Binnen het ondernemerschap is het invoeren van minimale tarieven een betere oplossing. Nu gaan opdrachten vaak naar de goedkoopste kracht. Als zzp’ers niet meer me elkaar op prijs hoeven te concurreren, kunnen ze ook gemakkelijker een keer ‘nee’ zeggen.”
Lees ook
Waarom veel mensen in deze moderne tijd obesitas, een burn-out of diabetes krijgen
6. U hebt als Kamerlid een drukke baan, bent u zelf weleens onbereikbaar?
“Kamerlid ben je zeven dagen per week. Dat hoort bij mijn baan. Maar de afgelopen tijd zijn verschillende collega’s gestopt omdat de drukte moeilijk te combineren is met een gezin. Deze wet is dus óók een oproep aan mezelf en mijn collega’s. Zelf heb ik het geluk dat ik op Texel woon. Zodra ik vrijdags op de boot stap, valt alles van me af. Dan vaar ik het onbereikbaarheidsgevoel zo tegemoet.”