Aangenaam: dit is het archetype 'Karen' en ze wil graag de manager spreken

27.07.2020 | 20:05 UUR | Rowan Peperkamp

‘Een Karen’ is een ding; noem het gerust een fenomeen. Maar wie is zij eigenlijk? En waar staat dit archetype voor?

Urban Dictionary omschrijft ‘Karen’ als een stereotyperende naam die geassocieerd wordt met onbeschofte, onaangename en onuitstaanbare witte vrouwen van middelbare leeftijd. Nu luidt de vraag: wat heeft Karen gedaan om zo’n naam te verdienen?

Karen

In een interview met Insider bevestigt Matt Schimkowitz, redacteur bij de online meme-encyclopedie Know Your Meme, dit idee achter de naam. “Het is alsof een Karen bevoorrecht is en dat privilege uitoefent op een ander.”

Daarbij is Karen onlosmakelijk verbonden met de zin ‘Can I speak to your manager?’, waarmee ze het ‘onrecht’ dat haar is aangedaan graag op agressieve wijze rechttrekt. Ook de typerende korte, asymmetrische bob laat niets aan de verbeelding over. Maar waar dit archetype precies haar oorsprong in vond, blijft volgens Schimkowitz lastig te zeggen.

View this post on Instagram

Watch latest Karens caught on tape link in bio #karen #memes #meme #karenmemes #dankmemes #lesslie #funny #lospolinesios #love #rafa #karenpeople #anime #lol #platicapolinesia #karenpolinesia #ol #lessliepolinesia #memesespa #tiktok #musas #funnymemes #rafapolinesio #karenculture #karenfootball #karensoccer #karennationalteam #karenfa #kfa #weplayforyou #bhfyp

A post shared by Karen Freakouts (@karen_freakout) on Jul 27, 2020 at 9:25am PDT

Lees ook
Even over wit privilege: heb ik het en wat kan ik ermee doen?

Oorsprong

Een van de theorieën is dat de geboorte van Karen plaatsvond tijdens een cabaretshow van de Amerikaanse Dane Cook, in 2005. Hij omschrijft haar als de persoon in de vriendengroep die eigenlijk niemand leuk vindt. “Elke vriendengroep heeft een Karen en ze is eigenlijk altijd een vervelend stuk vreten.”

Een jaar eerder, in 2004, was daar Karen uit de film Mean Girls. De ietwat onnozele scholier vraagt haar nieuwe klasgenoot waarom ze, als ze uit Zuid-Afrika komt, wit is. Waarop iemand anders reageert dat ze niet zo maar kan vragen waarom mensen wit zijn.

Ruim een decennium later, in 2017, werd de Reddit-pagina ‘Fuck You Karen’ aangemaakt: opgedragen aan de haat jegens iedereen die binnen het stereotype valt. Op de bijbehorende profielfoto is de goedgebobte Kate Gosselin, van de realityshow Jon & Kate Plus 8, de belichaming van Karen.

Racisme

In 2020 wordt Karen er vooral bijgehaald in situaties waar racisme de boventoon voert. De naam wordt nu geassocieerd met witte vrouwen die de politie bellen voor zwarte mensen. “De meme is zo ontploft dat het alle vormen van kritiek op witte vrouwen online heeft overgenomen”, stelt Schimkowitz. “Het werd dé manier om een witte vrouw te beledigen die misbruik maakt van haar rechten en privileges.”

Waar de vrouw voorheen een parkeerplaats bij de supermarkt probeerde te reserveren, belt ze nu de politie als een zwarte man of vrouw haar ergens op aanspreekt. Zo vroeg de Afro-Amerikaanse Christian Cooper een vrouw haar hond aan te lijnen in Central Park, waarop zij de politie belt en zegt dat ‘haar leven bedreigd wordt door een Afro-Amerikaanse man’. Cooper filmt het tafereel en zijn zus zet de video op Twitter, waarbij ze de witte vrouw tot een Karen doopt.

Lees ook
Amerikaanse vrouw discrimineert zwarte man en video wordt massaal gedeeld

Coronavirus

Tijdens de pandemie is Karen echter nog een laatste evolutie ondergaan. De naam wordt nu ook gebruikt om een luidruchtige meerderheid van witte vrouwen van middelbare leeftijd te omschrijven, die – puur uit onwetendheid en eigenbelang – tegen de anderhalvemeterregel zijn. Karen erkent het nut van mondkapjes niet en demonstreert met borden als: ‘OPEN UP WALLMART’.

Maar ondanks dat we ons makkelijk voor kunnen stellen wie de man van Karen is, is er geen directe masculiene tegenhanger. Dat, in combinatie met het feit dat de meeste memes zich beperken tot oppervlakkige, uiterlijke kenmerken van vrouwen van middelbare leeftijd, maakt dat de memes makkelijk als seksistisch te bestempelen zijn. En daar is ook wat voor te zeggen.