Als je wilt weten hoe het met de wereld staat, hoef je maar naar de positie van de vrouwen te kijken. En we kunnen in deze tijd heel snel concluderen dat het donkere, gevaarlijke tijden zijn.
In Irak staat wetsartikel 188 onder druk: dat is een wet die uit 1959 stamt en destijds progressief was, omdat die de positie van gezinnen beschermde, vrouwen het recht gaf te scheiden en daarnaast de voogdij, alimentatie en erfenis regelde. De wet gold voor iedereen, zonder onderscheid.
Dat staat nu allemaal op losse schroeven, omdat de conservatieve meerderheid in het Iraakse parlement die wet wil vervangen door religieuze wetgeving; vrouwen verliezen op deze manier hun toch al karige juridische bescherming en de vrees is dat mensen, of beter gezegd mannen, religieuze regels zo gaan interpreteren dat het ‘legaal’ wordt om met jonge meisjes vanaf 9 jaar te trouwen.
Totale waanzin natuurlijk en de vrouwenorganisaties demonstreren hier al een tijd tegen. Schrijfster en voorzitter van de vrouwenbeweging in Irak, Yanar Mohammed, noemt deze maatregelen een manier om het falen van de politiek en de enorme corruptie te verdoezelen.
Ze heeft gelijk. Als foute politici de aandacht willen afleiden en hun macht willen versterken, storten ze zich op minderheden of vrouwen, of allebei. In Libië, een land verscheurd door geweld, wil de minister van Binnenlandse Zaken de hijab verplichten en een zedenpolitie instellen om de ‘omgangsvormen’ te controleren.

Je moet het maar durven, een land waar de bloedigste omgangsvormen plaatsvinden tussen doorgedraaide machtswellustelingen met talloze doden tot gevolg, en dan onschuldige vrouwen eruit pikken en verder onderdrukken. Een andere maatregel die de minister wil instellen is dat vrouwen niet langer zonder mannelijke toestemming mogen reizen. Het is obscene symboolpolitiek. De zelfbeschikking van vrouwen als ruilmiddel en hun lichaam als slagveld voor de macht.
Ook in het Amerika van Trump (en Musk) gaat het mis. Een vriendin stuurde me een fragment van een rechtszitting in de Amerikaanse staat Wisconsin waar de mannelijke officier van justitie een oude wet uit 1849 (ingevoerd door witte mannen in een tijd dat alleen witte mannen het voor het zeggen hadden) weer nieuw leven wil in blazen.
Een vrouwelijke rechter stelde hem vragen die er steeds op neerkwamen dat als een meisje of vrouw zwanger raakt na een verkrachting of incest, ze de zwangerschap moet voldragen. “Je vraagt me om het doodvonnis te tekenen voor vrouwen, kinderen en zwangere mensen”, zei de rechter. En dat is het.
Dit zijn slechts drie landen, maar overal loert het gevaar. Je kunt als vrouw geen moment ontspannen of denken dat je er bent, want voor je het weet, komen er nieuwe machthebbers die jouw rechten en veiligheid zonder aarzelen opofferen voor hun machtshonger.
