Het Depressiegala

“Mijn moeder heeft zich namelijk altijd voor haar ziekte geschaamd. En ze had ook altijd het idee dat wij ons ervoor zouden moeten schamen. Dat heb ik nooit gedaan, en door maandag op dat podium te gaan staan, wil ik dat laten zien.” Het Depressiegala is vier jaar geleden opgericht om aandacht te vragen voor de ziekte. Cabaretiers, auteurs en deskundigen bieden nieuwe inzichten in de ziekte of vertellen over hun eigen ervaringen met een depressie. De ervaring van Rianne gaat over haar moeder.

Leeg nest

“Mijn moeder is in de jaren zeventig, voordat wij geboren werden, opgenomen geweest. Daarna heeft ze drie kinderen gekregen. Door de jaren heen heeft ze nog regelmatig een burn-out gehad – al denk ik niet dat dat woord toen al bestond – maar dan ging het na een tijdje weer een beetje beter. Totdat wij het huis uitgingen. Toen is ze erg depressief geworden.”

Antidepressiva

“Het heeft een tijdje geduurd voordat wij er ons zorgen over begonnen te maken. Wij kenden deze symptomen bij haar inmiddels wel. Ze ging ook gewoon naar de huisarts en kreeg antidepressiva. De bijwerkingen daarvan zijn fors. Zo kwam ze zo’n vijftien kilo aan. Mijn moeder besloot daarop om van de ene op de andere dag te stoppen met de medicatie. Dat is natuurlijk niet verstandig, maar mijn moeder was die periode erg in de war. Ze kon geen rationele beslissing meer nemen.”

Eindelijk hulp

“Ze belde me in die periode regelmatig op, en zei dan dat ze dood wilde. Dat is sowieso al vreselijk, maar vooral als het je moeder is. Wij hebben toen actie ondernomen, en mijn moeder werd opgenomen in een crisisopvang. Eindelijk konden we weer ademhalen. Ze zit daar veilig en krijgt hulp, dachten we. Maar de opvang richtte zich vooral op medicijnen, terwijl mijn moeder echt mensen nodig had om mee te praten. Terwijl ze daar zat, heeft ze haar eerste zelfmoordpoging gedaan. Die mislukte.”

Terug naar huis

“Toen ze weer enige mate van stabiliteit had bereikt, moest ze de opvang verlaten. Ze werd naar huis gestuurd, en ingeschreven voor twee dagen dagopvang in de week. Voor sommige mensen is dat misschien genoeg, maar niet voor mijn moeder. Wat mijn moeder nodig had, was een veel intensiever therapieprogramma, maar dat was niet beschikbaar. In 2012 is er door het ministerie van Volksgezondheid besloten het aantal bedden in GGZ-instellingen te verminderen. Deze bezuinigingen zouden vervolgens geïnvesteerd worden in thuiswonende psychiatrische patiënten. Maar dat gebeurde niet of amper.”

Machteloos

En dat frustreert Rianne. “Ten eerste zitten er dus mensen thuis die eigenlijk gesloten zouden moeten zitten, en ten tweede schiet de hulp die ze thuis krijgen enorm tekort. Dat was ook voor ons als kinderen zwaar, al heeft mijn vader de grootste klap opgevangen. Het zijn zeven jaren geweest waarin wij ons machteloos voelden. Mijn moeder was ook een ster in het volhouden dat het allemaal reuze meeviel. Wij probeerden vervolgens uit te leggen dat dat niet het geval was, maar konden amper invloed uitoefenen. En dat met de angst dat het elk moment afgelopen kon zijn.”

Het probleem

Op 6 oktober 2015 deed de moeder van Rianne nog een zelfmoordpoging. Deze keer lukte het wel, en daarmee faalde het systeem van de GGZ voor de familie Meijer. “Begrijp me niet verkeerd: het is niet dat ik vind dat deze mensen hun best niet doen. We falen als samenleving. Wij kijken anders naar iemand met een depressie dan naar iemand met kanker. Dit komt vooral doordat we blijven geloven dat mensen niets kunnen doen aan het krijgen van kanker, maar wel aan het krijgen van een depressie. Maar dat is niet waar.”

Lees ook
Paula (35) wacht al een jaar op psychische hulp: ‘Je wordt wanhopig’

Boodschap

De boodschap van Rianne is dat we als samenleving depressie als een ziekte eindelijk serieus moeten gaan nemen. “We horen nu al een paar jaar dat er van alles mis is binnen de GGZ. Dat vinden we dan allemaal één dag heel erg, maar vervolgens gaan we weer verder.” Wat er volgens Rianne concreet moet veranderen? “Ten eerste moet de administratiedruk worden teruggedrongen. Heel veel tijd gaat nu verloren aan het opschrijven van wat er gebeurt. Die tijd zou aan patiënten besteed moeten worden. En daarnaast moet ook de macht van verzekeraars worden teruggedrongen. Zij hebben nu te veel macht in het bepalen van een behandeling voor een patiënt.”

Aanstaande maandag 21 januari spreekt Rianne op het Depressiegala. Meer informatie over de avond en wie er nog meer spreken, vind je hier.