Mila* was zeven jaar samen – waarvan vijf jaar getrouwd – met een man die een antisociale en narcistische persoonlijkheidsstoornis bleek te hebben. “In de volksmond noemen we dat een psychopaat.”
“Maar niemand wilde geloven dat hij zo was”, vertelt ze aan LINDA.
Trigger warning: dit artikel gaat over psychisch en seksueel misbruik.
“We ontmoetten elkaar in een gemeenschap”, vertelt Mila. “Mensen om hem heen waren altijd heel positief over hem. Het was een leuke, lieve betrouwbare jongen, zeiden ze. We werden verliefd, flink ook. Na een aantal maanden verloofden we ons.”
De trouwdag was fantastisch, vertelt ze. “Maar op onze huwelijksreis werd hij ineens een heel ander persoon. Ik werd dagenlang genegeerd, hij praatte alleen als hij iets van me wilde. Ik probeerde het voor hem goed te praten; hij zou wel moeten wennen aan het huwelijk, of zo.”
Actrice Abigail Breslin open over huiselijk geweld: 'Voelde me lelijk en gehaat'
“Rond die tijd kwam ik er ook achter dat hij niet bepaald verantwoordelijk gedrag vertoonde. Ik dacht steeds vaker: goh, ik had je toch anders ingeschat. Hij bleek bijvoorbeeld gigantische schulden te hebben.”
“Er kwam steeds meer naar boven”, vertelt Mila. “Hij had veel aandacht nodig, huilde vaak, vond het leven heel zwaar. Het voelde steeds meer alsof ik zijn therapeut moest zijn. Hij loog ook over gekke dingen. Tegen mij, maar ook óver mij.”
Mila is inmiddels zwanger van haar tweede dochter (de eerste dochter heeft ze uit een andere relatie). Als zij wordt geboren, verhuist het stel naar een nieuwe woning. “Daarna is het echt naar geworden”, vertelt ze.
“Hij begon te dreigen met suïcide en praatte me een schuldgevoel aan over dat onze relatie niet goed genoeg was. Soms negeerde hij me lange tijd. Hij maakte me ontzettend onzeker. Zelfs met andere mensen erbij deed hij bizarre uitspraken als: ‘Ik heb nooit van jou gehouden, alleen van je oudste dochter.’ Gewoon om me pijn te doen, te zorgen dat ik me zo klein mogelijk voelde.”
“Het gekste was de verwarring. Hij kon me slim en prachtig noemen, en me tegelijkertijd laten merken dat ik niks voor hem was. Hij werd ook vaak boos of verdrietig. Als ik hem vroeg om een keukenkastje dicht te doen, kon hij al in huilen uitbarsten. Hij schreeuwde in mijn gezicht of scheurde een shirt kapot als hij de vaatwasser moest uitruimen. Dat is best intimiderend, een volwassen man die zo’n bui heeft. En die buien van boosheid en frustratie had hij ook als hij onze baby verzorgde.”
Wat huiselijk geweld met een kind doet: 'Daar ging ik, wéér sorry zeggen voor mijn grote mond'
“Mijn oudste dochter kreeg veel mee van hoe hij zich tegenover mij en haar jongere zusje gedroeg. Toen ik eenmaal bij hem was weggegaan, vroeg ze: ‘Maar mama, waarom bleef je eigenlijk bij hem? Hij was zó gemeen tegen jou.’ Zij zag het beter dan ik.”
“Ook in de slaapkamer werd het vervelender. Hij dwong me met fysiek geweld tot seks, ik moest hem letterlijk van me af schoppen om het te laten stoppen. En hij gaf mij overal de schuld van. Ik zou overdrijven, ik zou raar zijn.” Mila’s excuses voor zijn gedrag beginnen langzamerhand op te raken. Ze vindt dat ze hulp moeten zoeken, maar haar man wijst dat af.
“Er waren problemen op zijn werk voor nodig om ervoor te zorgen dat hij toch in therapie ging”, vertelt ze. “Daar werd hij gescreend. Hij bleek hoog te scoren op een narcistische en een antisociale persoonlijkheidsstoornis. In de volksmond noemen we dat een psychopaat. Ik schrok en ging googelen, maar dacht dat het bij hem niet zo erg zou zijn. Ik was vooral in de wolken omdat hij eindelijk therapie kreeg.”
“Ik hoopte dat de therapie zijn redding zou zijn en dacht dat we er wel uit zouden komen. Elk huisje heeft zijn kruisje, zeiden ook anderen tegen me. Ik merkte dat ik bij vrienden en familie lastig mijn verhaal kon doen over hoe ver het ging achter gesloten deuren. Iedereen zei al snel: het huwelijk is nou eenmaal zwaar, geef het nog niet op. Niemand kon of wilde geloven dat hij zo was.”
“Als we denken aan huiselijk geweld, denken we heel gauw aan een vrouw in de hoek met een blauw oog die geslagen en getrapt wordt. Bijna cartoonplaatjes, die ik zelf ook altijd voor ogen had. Psychisch huiselijk geweld is veel onbekender. Ik was nooit die vrouw in de hoek. Maar er was wel sprake van coercive control [een vorm van machtsmisbruik, red.].”
Mila leest veel over de persoonlijkheidsstoornissen van haar man, over narcisme en gaslighting. “Dat was heel verhelderend. Maar de wens om het huwelijk te laten slagen, bleef. Met kleine brokjes liefde, maar ook bijvoorbeeld met cadeaus, haalde hij me over om te blijven. Ik was een gevangene van valse hoop. Ik dacht ook dat het beter was voor mijn kinderen om ons gezin bij elkaar te houden; ik realiseerde me niet dat het hen júist schaadde. Andere mensen hebben me dat doen inzien, daar ben ik hen heel dankbaar voor.”
Ze gaan in relatietherapie. Tegenover de therapeut geeft haar man toe dat hij haar mishandelt. “Hij kon dat prachtig vertellen met wat je denkt dat berouw is. Maar als we de auto in stapten, begon het alweer. Dan zei hij: ‘Maar eigenlijk weet je natuurlijk ook wel dat het jouw schuld was.’ De relatietherapeut werd gebruikt als spel.”
“Uiteindelijk heb ik hem een enorm lange brief geschreven en die in therapie voorgelezen. Ik was nog niet klaar voor scheiden, maar het kon zo ook niet langer doorgaan.” Op aandringen van de therapeut verblijft haar man ergens anders, maar de therapeut maakt, ondanks de ernst van de situatie, geen melding van huiselijk geweld.
“Ik durfde steeds meer te zien dat het niet zomaar problemen waren, maar huiselijk geweld. Ook ervaringsverhalen van lotgenoten hebben me geholpen om uit de bubbel van illusies te komen. Iets meer dan twee jaar geleden heb ik hem uiteindelijk uit huis gezet.” De kennis die ze heeft vergaard over huiselijk geweld deelt ze nu zelf ook op sociale media.
Politie neemt aangifte huiselijk geweld niet altijd op: 'Afhankelijk van welke agent je aan balie treft'
Maar zelfs nadat ze hem het huis uit zet, blijft hij haar leven verpesten. “Hij loog over mij tegen anderen, zodat ik steeds meer geïsoleerd raakte”, legt ze uit. “Mensen belden mij op met de raarste dingen, duidelijk in opdracht van hem. Hij gaf mijn dochters, die hij nog af en toe zag, ook de opdracht om naar te doen tegen mij. De jongste kwam uiteindelijk met dusdanig zorgelijke signalen dat ik moest ingrijpen vanwege de onveiligheid. En hij heeft mijn eigen familie én de hele kerkgemeenschap tegen mij opgezet door zich voor te doen als slachtoffer. Dat dat zo makkelijk ging voor hem, was echt een trap na.”
“Mensen kunnen het gewoon niet geloven dat er zulke zieke mensen bestaan. Ze bestaan niet alleen in films of dat vreemde krantenartikel; het is juist Jan de buurman of Truus die naast je zit in de kerk. Maar een psychopaat is zó goed in mooie dingen zeggen, die draait het verhaal compleet om.”
“Sinds ik ben losgebroken, leef ik weer. Kennis is daarvoor de sleutel geweest. Daarom wil ik mijn verhaal doen over hoe huiselijk geweld eruitziet. Dit is één verhaal, maar er zijn zo veel mensen die iets soortgelijks hebben meegemaakt. We moeten hen serieus nemen.”
Heb jij of iemand in je omgeving huiselijk geweld meegemaakt en wil je daarover praten of concrete hulp? Bel met Slachtofferhulp Nederland via 0900-0101.
* Mila’s naam is gefingeerd. Haar echte naam is bekend bij de redactie. Mocht je als lotgenoot in contact willen komen naar aanleiding van dit verhaal, dan kun je onze redactie een bericht sturen via Instagram.
Jaimie Vaes in LINDA.meiden podcast 'Hartzeer' open over huiselijk geweld
