In de rubriek ‘Monumentje’ interviewen we iemand die een ode wil brengen aan een overleden geliefde, vriend of familielid. Vandaag herdenkt Lianne (57) haar man Marinus (59).
“Hij lag de hele dag alleen maar te trillen op de bank, leefde van medicijn naar medicijn omdat hij dan een uurtje rust had in zijn lijf”, vertelt Lianne in gesprek met LINDA.
Lianne en Marinus waren ruim dertig jaar samen en hebben samen twee dochters. Ze omschrijft hem als een hele sterke man, vol humor en positief in het leven staand. “We hebben alles samen doorstaan. Hij was mijn steun en toeverlaat, ook in de periode dat mijn ouders allebei een ziekbed hadden. Dat hij zelf getroffen zou worden door een ziekte op 47-jarige leeftijd hadden we nooit zien aankomen.”
Ze krijgen te horen dat Marinus de ziekte van Parkinson heeft. “Ik had al een moeder met parkinson, en vervolgens treft het hem. Dan stort je wereld in elkaar. Marinus zat als een dood vogeltje in de kamer: wat nu? Maar dat duurde maar kort. De artsen konden zeggen wat ze wilden, maar hij ging vechten.”
Tekst gaat verder onder de foto.
Lianne en Marinus met hun twee dochters.
Maar voordat de diagnose kwam, ging daar nog heel wat aan vooraf. “Parkinson suddert vaak al jaren zonder dat je het in de gaten hebt. Dit uitte zich bij Marinus in een burn-out.” Maar Marinus heeft altijd het gevoel gehad dat er meer aan de hand was. “Hij had een onverklaarbare rusteloosheid in zijn benen. Hij kreeg tabletten van de huisarts voor restless leg syndroom.” (Een zenuwaandoening die een oncontroleerbare drang veroorzaakt om de benen te bewegen, red.)
Marinus was er zeker van dat het meer was dan enkel rusteloze benen, maar hij hield deze zorgen eerst voor zich. “Hij wist dat ik me ongerust zou maken en hij wilde eerst duidelijkheid hebben voor zichzelf.” Die duidelijkheid komt wanneer de huisarts hem doorverwijst naar de neuroloog.
Daar worden zijn vermoedens bevestigd. “Er werd hem verteld dat hij er ‘maar gewoon mee moest leren leven’.” Maar daar nam Marinus geen genoegen mee. Door veel te sporten probeert hij tegen zijn ziekte te vechten, en met succes. “Door het sporten had hij minder medicijnen nodig. Hij ging van twintig tabletten naar zeven per dag.”
Op die manier komt hij de jaren aardig door, ondanks dat hij geleidelijk achteruitgaat. “Het is een progressieve ziekte, dus naarmate hij ouder werd, ging de ziekte ook door. Marinus had vooral tremors (trillen van een of meerdere lichaamsdelen, red.) aan de linkerzijde van zijn lichaam.”
Toch kunnen ze nog vrijwel alles doen. “Hij was gek op motorrijden, dus dat deed hij nog volop. We deden nog veel samen, maar je past je met de jaren aan aan wat nog haalbaar is. Waar we eerst lange wandelingen maakten, werden die steeds korter en toen dat niet meer ging, werd dat zitten op het terras.”
Tekst gaat verder onder de foto.
Marinus op de motor.
In juni 2022 ondergaat Marinus een Deep Brain Stimulation (DBS). “Bij deze operatie worden elektroden in de hersenen geplaatst die met elektrische prikkels de hersenactiviteit beïnvloeden, om de motorische klachten van parkinson, zoals trillen en stijfheid, te verminderen.”
De operatie was succesvol. Waar normaal iemand na zo’n ingreep twee dagen in het ziekenhuis moet blijven, stond Marinus de dag erna weer buiten, en nog een dag later stond hij zelfs alweer in de sportschool. “Het voelde alsof we een paar jaar terug in de tijd gingen. Alsof we ons oude leven weer een beetje terugkregen.”
Tot tien maanden na de operatie, wanneer Marinus voor het eerst een lichte trilling in zijn rechterhand voelt. “Op een of andere manier heeft dat iets geknakt in zijn brein. De stoere, positieve man die hij altijd was, was verdwenen. Ik kon nog geen half uur bij hem zijn of het waren al te veel prikkels. Hij kon niets meer hebben.”
Hij gaat steeds verder achteruit. “Bij tremors is het zo dat hoe meer stress en spanning iemand ervaart, hoe erger de tremors worden en hoe moeilijker deze te controleren zijn. Er leek bij Marinus wel een soort placebo-effect te ontstaan. Als het even een beetje beter ging, had hij al zoiets van: het lukt toch niet. En dan ging het weer mis.”
“Hij lag de hele dag alleen maar te trillen op de bank, leefde van medicijn naar medicijn omdat hij dan een uurtje rust had in zijn lijf.” Het is hartverscheurend voor Lianne om haar man zo te zien. “Ik kende hem niet zo, het was niet de man die hij altijd was geweest. Hij heeft zich jarenlang sterk gehouden, maar het hoefde voor hem niet meer.”
Lianne en haar twee dochters voelen het allemaal: dit kan zo niet langer. Een gesprek tussen Marinus en zijn dochter opent zijn ogen. “Ze zei: ‘Pap, we zien het allemaal en als je de pleister eraf wil trekken, doe het dan liever nu dan dat je nog vijf maanden doorgaat. We trekken het allemaal niet meer’. Dat was het omslagpunt voor Marinus. Het ging gewoon niet meer.”
Tekst gaat verder onder de foto.
Lianne en Marinus samen op de motor in Amerika.
Wanneer Marinus op een alledaagse dag zegt dat hij een euthanasieverklaring wil, overvalt dat Lianne. “Hij keek dwars door me heen en vervolgde met de woorden of ik de huisarts kon bellen. Natuurlijk kon ik dat niet, ik zat vol verdriet.” Een paar dagen later zitten ze samen bij de huisarts. Een euthanasieverklaring krijg je niet zomaar, de arts moet eerst een goed beeld krijgen van Marinus en zijn verhaal.
“Binnen een half uur wist ze genoeg. Marinus wilde het liefst zo snel mogelijk, maar dat ging me echt te snel. Onze meiden wisten het nog niet eens. Uiteindelijk hebben we met z’n vieren gezeten en zijn we tot een datum gekomen die we allemaal acceptabel vonden. Dat werd 5 augustus.”
“De maand voor zijn overlijden was een hele bijzondere maand. Ik mocht van mijn werk naar huis om samen afscheid te nemen. Elke dag kwamen vrienden of familie langs. De laatste week wilden we niemand om ons heen hebben. Dat was onze week. We hebben alle drie ons eigen moment met hem gehad waarop we alles konden zeggen en doen wat we nog wilden.”
Hoewel Lianne het fijn vindt dat ze afscheid konden nemen, was het ook gek om een ‘einddatum’ te hebben. “Het kon ons niet lang genoeg duren, en voor hem kon het niet snel genoeg klaar zijn. Hij keek me aan, bijna blij: ‘Nog zoveel nachtjes slapen’. Waar hem die gedachte rust gaf, maakte mij dat alleen maar benauwd.”
De dag voor zijn overlijden – 4 augustus – was Marinus jarig. “We hebben dat heel bewust gevierd voor zover we konden. De meiden hadden slingers opgehangen, feestmutsjes gekocht en een taart gebakken. Ik ben achteraf heel blij dat we dat hebben gedaan. We kijken erop terug als een hele mooie, warme dag samen.”
Goede nachten had Marinus eigenlijk niet meer, na een paar uur in bed begonnen de tremors altijd op te spelen. “Maar die laatste nacht heeft hij zo goed geslapen. Hij stond even op, nam zijn medicijnen en kroop weer in bed. Ik ben tegen hem aangekropen. We hebben nog drie uur tegen elkaar aangelegen. Zonder ook maar iets te zeggen, maar alleen van het moment te genieten.”
“Het was een prachtige dag, en Marinus was zo absurd rustig. Hij zat buiten in het zonnetje, dronk nog een kop koffie met een stuk taart en keek wat tv. De arts was inmiddels aangekomen en zei: ‘Meneer Geurtsen, u bepaalt wanneer het zover is.'”
“De dag ervoor was een voetbalwedstrijd geweest tussen PSV en Feyenoord. Marinus wilde nog even de strafschoppen kijken. Dat was voorbij, hij ging op de bank liggen en zei: ‘Zo. Ik ben er klaar voor.'”
Waar Marinus de rust zelve was, waren Lianne en haar dochters in tranen. Haar dochters hebben vier sledehonden, die waren er allemaal bij. “Ze lagen alle vier om hem heen. Het was een en al rust en stilte. Het laatste wat hij zei was: ‘ik hou van jullie’, daarna zakte hij weg.”
Omdat ze een datum hadden, konden ze de uitvaart volledig naar wens plannen. “Zijn motor was de kerk in gereden en op de kist stond een fles Bacardi en een pakje sigaretten, want dat was typerend voor hem. De dienst was prachtig met de muziek die we samen hebben uitgezocht. Aan het eind kwam het nummer Soldier On van DI-RECT, de hele zaal was in tranen, en zelfs de honden huilden mee. Het voelde alsof het precies zo had moeten zijn.”
“We sloten af in de foyer met zijn kist en dronken daar een baco. We namen afscheid op zijn Marinus’: met een borrel, een lach en een traan.”
Ter nagedachtenis aan Marinus Geurtsen: 4 augustus 1965 – 5 augustus 2024
Sonja's dochter Lieke (22) kwam om bij frontale botsing: 'Een goede dag heb ik nooit meer gehad'
