Lisa: ‘Permanente kokhals’

Ochtendmisselijkheid is geen onbekend begrip in de zwangerschap, maar dat het niet alleen in de ochtend voorkomt, was voor Lisa nieuw. Vanaf week zes in haar zwangerschap moest ze iedere dag overgeven en ontdekte ze dat zwangerschapsmisselijkheid een andere tak van sport is.

“Zwangerschapsmisselijkheid is niet te vergelijken met een buikgriep of een kater. Ik had constant een gevoel van honger en misselijkheid dat opkwam in een golfbeweging. Wanneer ik bij het opkomende hongergevoel niet meteen iets at, werd ik nóg misselijker. Het voelde voor mij als een permanente kokhals.”

Leonie ontdekte zwangerschap bij 40 weken: 'In het ziekenhuis behandelden ze me als circusattractie'Lees ook

Praten erover, ho maar

Onderweg naar werk reed Lisa met een plastic zak op de passagiersstoel. “Soms moest ik zelfs de auto aan de kant zetten om te spugen in de zak.” Op het moment dat Lisa dit meemaakt, deelt ze het met andere moeders. “Ik vroeg of ze dit herkenden en ze reageerden volmondig: ‘Ja, dat hoort erbij!’. Hallo, dat hadden ze mij wel even mogen vertellen. De halve wereldbevolking heeft dit, maar praten erover ho maar. Dat vind ik gek.”

Dagelijks misselijk op je werk arriveren en rennen naar het toilet is knap lastig als je moet doen alsof er niets aan de hand is. Onhoudbaar, vond Lisa. “Het was een van de redenen om mijn collega’s na zeven weken zwangerschap op de hoogte te stellen. Een mooi moment, maar ook vroeg als je naar het gemiddelde kijkt. Het is in onze maatschappij vanzelfsprekend om het na twaalf weken te vertellen.”

Taboe

Lisa vond het belangrijk om er open over te zijn. “Wanneer het mis zou gaan en ik een miskraam zou krijgen, dan vertel ik het namelijk ook. Ook dan mogen ze weten waar ik doorheen ga. Ik vind het niet van deze tijd om daar dan in je eentje mee te dealen. Negatieve momenten horen ook bij het leven.”

Dat het een taboe is, laat zien hoe we als samenleving naar zwangerschap kijken, vindt Lisa. “Alsof het een exclusieve vrouwenzaak is. De tijden zijn veranderd. Ik run een bedrijf en ook mijn collega’s, zowel mannelijk als vrouwelijk, willen dat er een volgende generatie komt. Zwangerschap en miskramen horen daarbij en daar mag over gesproken worden.”

‘Had hoop stress gescheeld’

Zwangerschap zorgt voor een hoop veranderingen in het vrouwelijk lichaam. Zo heb je in de laatste weken een ander soort afscheiding. “Het was heel waterig en ik dacht: dit is toch niet normaal?” Omdat Lisa in haar laatste weken van de zwangerschap zat, was ze extra alert. Het zou namelijk vruchtwater kunnen zijn.

“Het was nat en soms gleed het door mijn ondergoed, langs mijn dij naar beneden. Alarmbellen gingen af, ik stond constant in een hyperalerte modus. Is het afscheiding, urine of vruchtwater? Het kon namelijk zomaar zijn dat mijn vliezen waren gebroken, maar hoe weet je dit?”

Het breken van de vliezen gaat niet zoals in Hollywoodfilms met een splash op de grond. Daarbij beginnen bij het merendeel van de vrouwen eerst de weeën en erna het breken van de vliezen. “Ik deelde dit met vriendinnen en ze herkenden dit. Als we hier eerder over hadden gesproken, had mij dit een hoop stress gescheeld. Dan was ik meer gerustgesteld, wetende dat ik niet bij ieder wc-bezoek hoef te denken dat de bevalling is begonnen.”

Kapot moe

De buik van Lisa groeide goed door. “Ik was enorm dik, waggelde als een eend en kon buiten niet langer dan een kwartier lopen. Ook sliep ik vreselijk slecht, had brandend maagzuur en was ik kapot moe. En dan moet de bevalling nog beginnen. Voor mij mocht het kindje wel komen.”

Vanaf 38 weken begon Lisa op elk klein signaal in haar buik te letten. Wanneer het geen begin van de bevalling bleek te zijn, was ze teleurgesteld. “Ik wist niet dat het bij een eerste kind gemiddeld veertig weken en vijf dagen kan duren voordat de bevalling begint. Dat is bijna pas bij 41 weken. Terwijl ik wel al twee weken lang kampte met voorweeën.”

‘Waar was ik aan toe?’

Voorweeën zijn een manier voor je lichaam om je baarmoeder voor te bereiden op de bevalling. “Ik wist niet dat je dit vier keer per week kon hebben en dat het net zoveel pijn kan doen als een normale wee”.

Een oefenwee moet je timen, als de wee er vervolgens mee ophoudt, is het een oefenwee. Zo herken je het verschil tussen een oefen- en een echte wee. “Zat ik daar weer met een timer in mijn hand, hopende dat de bevalling was begonnen.” Iedere keer wanneer die oefenwee stopte, voelde het als een teleurstelling. Waar was ik aan toe? Ik vond het psychisch heel moeilijk.”

De bevalling

Na 41 weken komt de bevalling bij Lisa op gang. Zwangerschapskwalen verdwijnen als sneeuw voor de zon en ze beleeft de bevalling verrijkend en positief. “Ik zat in mijn eigen space, wat heel fijn voelde.”

De combinatie van oxytocine en endorfine zorgt voor een roes waardoor je je makkelijker kunt afsluiten van de buitenwereld. Je voelt minder pijn en ongemak. “Het voelt bijna alsof je een xtc-pil hebt genomen. De fijne, warme roes brengt je naar een andere planeet waar het gevoel van de weeën draagbaar zijn. En ja tuurlijk, het doet enorm veel pijn en ja, ik kneep de hand van mijn partner fijn en ik pufte mij een ongeluk.”

Magisch

“Maar je voelt dat je iets kunt doen om het aan te kunnen en dat is magisch. Ik vergelijk het met wagenziekte. Wanneer je enorm misselijk bent, kan er een moment ontstaan dat je naar de weg voor je kunt kijken en je je kunt concentreren, waardoor je de misselijkheid kunt handelen. Zo was het ook met de weeën.

Ik vond het enorm empowering. Iedere vrouw kan het. Alsof ik uitzoomde en boven mijzelf zweefde en dacht: holy shit, ik doe dit gewoon. Ik voelde me heel stoer en dit gaf een vertrouwd gevoel.” Tot de vijf centimeter flowde Lisa op dit gevoel, maar in de tweede helft werd de pijn erger.

“Alles deed afschuwelijk veel pijn. Bij de perswee kreeg ik angst om te duwen. Het is zo onnatuurlijk om iets wat pijn doet met je eigen lichaam tóch te doen. De ring of fire is geen grap.”

Pijn verdween

Het is een branderig gevoel bij je vagina-uitgang op het moment dat het hoofd van je baby bijna wordt geboren; dit kan een paar minuten duren. “Er moet een kind door je vagina naar buiten en dat voelde voor mij letterlijk alsof er een vuurbal uit moest. De pijn verdween toen mijn kindje was geboren. Dat is heel gek, want je hebt net vijftien uur lang de ergste pijn ooit ervaren. Zodra ze in mijn armen lag was alles goed en vergat ik de pijn. Ik kan niet beschrijven hoe dat gevoel is. Het is magisch.”

Thuis met een gezin van drie zaten Lisa en haar vriend op een roze wolk. Toch kom je ook ná een bevalling voor nieuwigheden en verbazing te staan. “Ik schuifelde naar de wc en zonder dat ik het doorhad, zei ik tegen mijn vriend: ‘Ik denk dat ik al aan het plassen ben’.”

Je bekkenbodem heeft tijdens de bevalling een klap te verduren gehad, waardoor urine moeilijk op te houden is. De eerste paar dagen kwam het bij Lisa voor dat ze de wc niet haalde. Nog niet gesproken over de toestand van je vagina en vulva. “Het voelde als een grote ravage.”

Voor het eerst weer seks

“De eerste drie dagen was alles enorm gezwollen en had ik het gevoel alsof er een croissant tussen mijn benen zat. Mijn vulvalippen waren enorm dik. Na een week bekeek ik mezelf vanonder met de spiegel en zag het er bijna als vanouds uit. Waanzinnig hoe een vulva herstelt.”

Al is het gevoel een ander verhaal, de pijn en beursheid heeft tijd nodig om te helen. Na acht weken hebben Lisa en haar vriend voor het eerst weer seks. Iets wat ze enorm spannend vond. “Ik heb een lieve vriend die super relaxed is. We namen alle tijd, maar voor mij voelde het als een ontmaagding. Het is gevoeliger en stroever, je wordt minder nat en moet het heel voorzichtig doen.”

Nieuw lichaam

Lichamelijk is het een plek met littekenweefsel, maar ook mentaal is het een trauma gebied. Elke bevalling is een pittige ervaring voor je lijf en geest waar tijd voor nodig is om het een plek te geven.

Inmiddels is Lisa weer goed aan het herstellen, ze voelt zich fit en energiek. Al moet ze wel wennen aan haar nieuwe lichaam. “Ik moet accepteren dat ik niet meer het strakke lijf van voorheen heb, maar ik probeer mild voor mezelf te zijn. Langzaam voelt het nieuwe leven in huis alsof het nooit anders is geweest.”

Meer openheid

Meer openheid had Lisa een hoop stress bespaart tijdens haar zwangerschap en de bevalling. “Ook al las ik me goed in, door al het onbekende heb ik het mezelf behoorlijk moeilijk gemaakt. Als er meer zou worden gepraat over juist die details als afscheiding en voorweeën, dan was ik er misschien nuchterder mee omgegaan. Dan zat ik niet als een gek met een timer in mijn hand en schoot ik minder de stress wanneer ik afscheiding met vruchtwater verwarde.”

Vrouwenzaken zitten in de taboesfeer en er wordt weinig over gesproken. Op het werk vertel je niet snel dat je ongesteld bent, een tampon gaat verwisselen of een miskraam hebt gehad. Lisa ziet liever dat vrouwen het beestje bij de naam noemen. “Je kunt er maar beter open over zijn.”

Kennis is macht en daarom hoopt Lisa dat ze met haar verhaal een vorm van voorbereiding voor anderen kan zijn. “Het is een prachtige ervaring, maar alles wat onbekend is, is gewoon spannend. Als je weet wat je kunt verwachten, heb je meer rust.”

De helft van de vrouwen krijgt met zwangerschapsdiscriminatie te maken: 'Zou geen issue moeten zijn'Lees ook