Jo de Loos (56) komt voor het eerst in aanraking met een hospice wanneer haar moeder Greetje terminaal is. Jo is zo te spreken over de verzorging, dat zij én haar partner nu zelf als vrijwilliger in het hospice werken.
Dat vertelt ze op Nationale Vrijwilligersdag, een dag die in het leven is geroepen om vrijwilligers in het zonnetje te zetten.
In een hospice worden mensen verzorgd die nog maar kort te leven hebben. “Deze vorm van zorg is echt bedoeld voor het laatste stukje van je leven”, vertelt Marina Bol, oprichter van het C’est la vie huis – een hospice met acht bedden dat nu zes jaar bestaat. “De mensen die bij ons komen om te sterven, hebben nog maximaal drie maanden te leven. Ons doel is om ze een zo’n goed mogelijke tijd te geven in dat laatste stukje van het leven.”
Het was in dit hospice waar ook de moeder van Jo terecht kwam. Jo: “Ik was al lange tijd mantelzorger van mijn moeder die een vorm van leukemie had. Ik moest haar veel heen en weer naar het ziekenhuis rijden voor bloedtransfusies. Ik was daarnaast erg druk met allerlei dingen regelen zoals afspraken, maaltijden, noem maar op”, blikt ze terug op die periode.
Jo is in het dagelijks leven senior purser bij KLM. Dat er minder gevlogen kon worden in coronatijd kwam haar in deze periode – waarin ze intensief voor haar moeder zorgde – goed uit. Zo had ze haar handen meer vrij om haar zieke moeder te helpen.
Anne heeft al twaalf jaar een eetstoornis: 'Dokters zeiden: zoek maar een hospice'
“Mijn moeder wilde zo lang het kon thuis wonen en daar hielp ik haar bij. Toen de laatste bloedtransfusie niet meer aansloeg, zeiden we tegen elkaar: dit kan zo niet langer meer. Ze ging heel erg snel achteruit en wilde thuis geen 24-uurszorg. We zijn toen na die laatste behandeling direct met haar uit het ziekenhuis naar het hospice gereden.”
Jo had misschien niet zo’n precies beeld van een hospice, maar dat het zo’n warme, huiselijke omgeving was, had ze nooit verwacht. “We werden heel liefdevol opgevangen en het huis deed in niets aan een ziekenhuis denken. Zo was er bijvoorbeeld fleurig beddengoed, kon je een glaasje wijn krijgen en mocht je allemaal spulletjes van thuis neerzetten. Mijn moeder was heel blij met de kamer.”
Ook voor Jo bleek het hospice een hele verademing. “Ik werd direct ‘ontzorgd’. Ik kan het niet anders uitleggen, maar dat vond ik zo geweldig. Hierdoor konden wij ons echt richten op het afscheid – zonder afgeleid te worden door het invullen van papieren, maken van afspraken of andere randzaken.”
Beau heeft het loodzwaar tijdens bezoek aan hospice in 'Beau Five Days Inside'
Marina Bol geeft aan dat ze dat ook heel belangrijk vindt in haar hospice. “Het gaat ons erom dat zo veel mogelijk mensen nog een goede tijd kunnen hebben in ons hospice. We hebben een verpleegkundig team en heel veel vrijwilligers om die zorg te kunnen geven. Ook ’s nachts, wanneer zorg nodig is, of iemand bijvoorbeeld bang is voor de dood, hebben wij altijd zorgmedewerkers beschikbaar die op je bed komen zitten om je gerust te stellen. ”
Greetje overleed afgelopen zomer. Jo: “Dat ze haar laatste adem in ons bijzijn kon uitblazen, voelde voor mij heel mooi. Ook de afwikkeling daarna verliep precies zoals we dat zelf wilden. Alles kon, niets moest. We mochten de kleding kiezen, maar ook kleine dingetjes zoals hoe ze haar handen wilde hebben.”
“Bij de uitgeleide van de kist uit het hospice waren er kaarsjes langs het pad, de naam van mijn moeder stond op een metalen boomblaadje dat aan een boom werd opgehangen… Alles werd zó netjes en zorgvuldig gedaan. Ik was er echt van onder de indruk.”
Jo en haar partner konden na het overlijden van moeder Greetje het hospice niet goed loslaten. En dus zijn ze allebei vrijwilliger geworden. Jo in de keuken en haar partner Karin in de zorg. Jo: “Mensen zeggen: ‘Oeh, dat zal wel zwaar zijn in een hospice tussen de mensen die allemaal komen te overlijden. Maar voor mij is dat niet zo.”
“Ik vind het juist leerzaam en mooi. Naast het verdriet lachen we ook veel en het keukentje is dan mijn domein. Ik kook voor een soort ‘groot gezin’ en ik geniet van de contacten. Wat mensen op het einde van hun leven nog willen, verschilt per persoon. Maar zeker in de laatste dagen wordt alles teruggebracht tot de essentie. Zonder ruis.”
Dit artikel verscheen voor het eerst op LINDA.nl op 29 november 2021.
Marianne (41) werkt in een jongerenhospice: 'Het coronavirus is hier heel gevaarlijk'
