Na het nemen van een spiraaltje hadden Jenell (24) en Charlotte (23) al snel spijt van hun beslissing. Maar toen ze aangaven de spiraal te willen laten verwijderen, konden ze die volgens hun huisartsen beter laten zitten.
LINDA.meiden belt met beide meiden over hun slechte ervaring bij de huisarts en gaat bij het Nederlandse Huisartsen Genootschap (NHG) na of hier richtlijnen voor zijn.
Sinds de eerste klas van de middelbare school slikte Jenell de pil. “Kort nadat ik was begonnen met de pil belandde ik in een depressie. Ik wilde daarom iets met minder hormonen proberen. Een spiraal leek mij een goede overstap. Om me heen had ik slechte verhalen gehoord over de koperspiraal. In overleg met de huisarts koos ik daarom voor een Mirena-variant. Die had nog wel hormonen, maar enkel plaatselijk, waardoor ik er minder last van zou hebben.
Na het zetten had ik een aantal gebruikelijke bijwerkingen, maar die gingen na drie maanden vanzelf weg. Ik heb dan ook niet veel aan te merken op mijn spiraal, maar wil heel graag weer een natuurlijke menstruatie hebben. Sinds een paar jaar ben ik steeds nieuwsgieriger over hoe mijn lichaam functioneert zonder hormonen. Misschien ben ik wel een heel ander mens, want ik kan me niet meer herinneren hoe ik was voordat ik met de pil begon.”
“Een paar weken geleden ging ik vol goede moed samen met mijn vriend – voor de support – naar de huisarts om eindelijk mijn spiraal te laten verwijderen. Ik wilde meteen gaan liggen, maar moest eerst nog een aantal vragen beantwoorden. Mijn huisarts vroeg me eerst naar de reden voor het verwijderen en daarna of ik op dit moment kinderen wil. Op de tweede vraag was mijn antwoord ‘nee’. De arts begon vervolgens te benadrukken dat plaatselijke hormonen echt geen kwaad kunnen en dat ik ‘m er beter in kon laten zitten. Aan het einde van dit gesprek zei ze: ‘Ik wil ‘m er eigenlijk niet eens uithalen’. Ze stuurde me naar huis met de boodschap er goed over na te denken, hoewel ik al een jaar lang overtuigd was van mijn keuze.
Eenmaal in de auto barstte ik in tranen uit. Mijn vriend had tijdens het gesprek nog geprobeerd mijn gevoelens beter te verwoorden, maar wilde tegelijkertijd niet overkomen alsof hij mij had overtuigd. Hij kon niet geloven dat ik mij zo had laten ompraten. Eenmaal thuis heb ik een TikTok opgenomen waarin ik mijn verhaal deed. Ik voelde me niet gehoord en snapte niet dat mijn reden niet als geldig werd gezien. Heel veel meiden reageerden dat ze een soortgelijke ervaring hadden gehad bij de huisarts, onder wie ook Charlotte.”
Charlotte reageert op Jenells verhaal met een TikTok over haar eigen ervaring. In tegenstelling tot Jenell, had Charlotte wél ontzettend veel klachten door haar koperspiraal.
“Ik zat eerst aan de pil, maar werd daar heel boos en angstig van. Ik kon niet tegen de hormonen en besloot daarom over te stappen op een koperspiraal. Na de plaatsing had ik heel erg veel pijn in mijn zenuwen en kon ik haast niet lopen. Ik had een voorgevoel dat mijn spiraal verkeerd was geplaatst, maar mijn huisarts weigerde het te checken. De pijn bleef aanhouden, waarna ik besloot naar een andere dokter te gaan. Zij verwees mij door naar een gynaecoloog, die al snel ontdekte dat de spiraal helemaal verkeerd zat.
Ik heb de spiraal toen laten verwijderen en meteen een nieuwe laten plaatsen. Maar hoewel deze goed zat, zorgde de spiraal nog steeds voor klachten. Ik had megaveel spierpijn, was voortdurend moe en kon me niet concentreren. Het voelde voor mij echt weer alsof ik aan de hormonen zat. Met mijn klachten ging ik wederom naar een nieuwe huisarts. Zij vertelde mij dat mijn klachten niet konden liggen aan de spiraal en dat ik misschien moest laten checken of ik psychisch wel in orde was.
Die opmerking kwetste mij erg, waarna ik direct besloot dat ik er klaar mee was. ‘Ik wil dat ding er gewoon uit hebben’, zei ik tegen mijn huisarts, waarna ze zei dat ze een week later pas tijd had. Toen ik wegliep snauwde ze: ‘We zullen nog wel zien of het daar aan ligt’, waarna ik met een enorm rotgevoel naar huis ging. Mijn spiraal heb ik uiteindelijk laten verwijderen door een andere huisarts. Zij was gelukkig heel begripvol en verwijderde zonder discussie mijn spiraal. Een dag later moest ik de gordijnen in mijn huis ophangen en merkte ik gelijk dat ik me sterker voelde. Ik geloof nog steeds dat mijn koperspiraal de oorzaak was van mijn klachten, ook al was dat volgens de andere huisarts niet mogelijk.”
Doordat zowel Jenell als Charlotte aangeven dat zij soortgelijke verhalen hebben gehoord van andere meiden, nam LINDA.meiden contact op met het NHG. Zij omschrijven de richtlijnen die zij voor huisartsen hebben opgesteld wat betreft het verwijderen van een spiraal.
“Bij onze richtlijnen staat goed huisartsgeneeskundig handelen centraal. Bij het stoppen van anticonceptie worden huisartsen geadviseerd om te vragen naar de reden en om eventuele andere anticonceptiemethodes te bespreken als er geen kinderwens is, maar wel seksueel contact. Onze richtlijnen hebben geen dwingend karakter, maar helpen de huisarts bij besluitvorming. Daarnaast is natuurlijk iedere patiënt uniek. Het handelen van deze huisartsen is een individuele keuze, waar wij voor de rest niets over kunnen zeggen.”
De richtlijnen van het NHG zijn dus enkel gericht op het geneeskundig handelen van huisartsen tijdens de conversatie met een patiënt. Voor het uitoefenen van invloed op de keuze van of het weigeren van de hulp die de patiënt verlangt zijn geen richtlijnen. Dit wordt dus door huisartsen zelf (in samenspraak met de patiënt) ingevuld.
Saskia is sinds haar spiraal al anderhalf jaar ongesteld: 'Soms sta ik tot aan mijn knieën in het bloed'
