Chirurg Marlies krijgt met regelmaat een bolletjesslikker op haar operatietafel. Ze vertelt hoe ze de angst in de ogen van een van haar patiënten zag. Uiteindelijk viste ze 86 bolletjes uit de maag bij diegene. ‘Als er maar één was geknapt was het over geweest.’
Chirurg Marlies Schijven schreef op LinkedIn een post in de hoop dat ‘alle mensen die dit spul ‘recreatief’ in hun neus stoppen of ergens anders, dit plaatje zien.’
Tijdens een van haar diensten in het Amsterdam UMC wordt Marlies gebeld door de assistent chirurgie. Marlies vertelt: “Mijn patiënt ligt al op de operatietafel en slaapt nog niet. Ik stel mezelf voor en stel diegene een aantal vragen. Je kijkt in de ogen en híér zag ik pure angst. Diegene spreekt geen Nederlands. Durft me amper aan te kijken. Die zo bang is, omdat er tig harddrugsbolletjes in de maag zitten. Bang voor de operatie, maar misschien nog banger voor wat er daarná wellicht nog komen gaat.”
Marlies kan niet zeggen of het om een man of vrouw gaat. Daarom is dit artikel volledig onzijdig geschreven. Ze legt uit: “Alles wat herleidbaar is naar de identiteit van de persoon, mag ik niet zeggen. Het is voor die persoon niet veilig om die informatie publiekelijk te delen en voor mij ook niet.”
Yvonne was drugsverslaafd en leefde op straat: 'Ik werd niet meer als mens gezien'
Ze gaat verder. “Ik zie een mengeling van schaamte, angst, zorgen. Je weet ook dat die persoon, als deze uit het ziekenhuis komt, wordt opgewacht door drugsbazen. Maar eerst moet ik maar zien te zorgen dat deze persoon de operatie overleeft. Want als er ook maar één bolletje knapt als ik bezig ben, dan is er een groot probleem. Dat is echt vreselijk. Dan komt er zoveel zuivere drugs in het lichaam en dan kan het, ondanks dat we geweldige anesthesisten hebben, zomaar einde verhaal zijn.”
De 86 bolletjes. Tekst loopt door onder de foto.
Helaas is deze patiënt niet de enige die ze op haar tafel te zien krijgt. Met regelmaat komt het voor, en het zijn niet alleen jonge mensen die bij de spoedeisende hulp binnenkomen, vertelt Marlies. “We zien ook oudere dames van 75-plus die het voor hun familie doen. Van wie de zonen in de criminaliteit zijn beland en een schuld op hun hoofd hebben staan. Het kan ook zijn dat zijn moeder van 75 bedenkt dat zij dan maar de schuld gaat inlossen. En dat zij als drugskoerier gaat fungeren. Ik geloof niet dat zij er rijk van gaat worden. Het is om een afrekening te voorkomen.”
Haar patiënten melden zich niet eerst bij een huisarts. “Ze komen binnen op de spoedeisende hulp (SEH) met pijn en angst. Als je zo veel van die bollen in je maag hebt zitten, dan staat die onder rek. Die mensen hebben pijn. Of als je darmen vol zitten met bolletjes, dan kun je kramp krijgen. En als je de ingeslikte bolletjes niet binnen een of twee dagen uitpoept, nou, dan word je bang.”
Soms zijn laxeermiddelen de manier om al die bolletjes het lichaam uit te krijgen. “Maar dat moet dan wel binnen een bepaalde tijd, waarbij we ook moeten zien dat ze daadwerkelijk passeren en alle bolletjes het lichaam verlaten.” In sommige gevallen werkt dat niet en dan kan het tot gevaarlijke situaties leiden. Een operatie is dan de enige oplossing. Dan wordt het een race tegen de klok in de hoop dat geen van de bolletjes knappen.
Volgens Marlies hebben heel veel verpleegkundigen en chirurgen hiermee te maken. “Het is een bekend verhaal. We kijken er bijna niet meer van op. Maar het is toch wel bizar. Dat je in een gezond lichaam moet gaan snijden met alle risico’s van dien. Je verminkt toch iemand. Het lichaam is daarna niet meer ongeschonden. Hoe netjes je het ook doet.”
Een op acht jongeren in achterstandswijken dreigt in de drugscriminaliteit te raken
Marlies vindt dat er sprake is van een verborgen probleem en kaart het daarom aan. Ze hoopt dat mensen dankzij haar post op LinkedIn wat bewuster worden van het leed dat schuilgaat achter het spul dat sommige mensen in hun neus stoppen. Van de wereld achter de cocaïne en heroïne. “Wij als artsen weten het wel. Mensen weten misschien ook wel dat mensen bolletjes slikken, maar ze hebben geen idee van het probleem erachter. In ieder geval geen beeld. Dat hebben degenen die mijn LinkedIn-post en mijn foto onder ogen kregen nu hopelijk wel.
Ik ben natuurlijk geen drugsexpert. Misschien zijn de bolletjesslikkers niet de voornaamste transportroute voor drugs. Het is waarschijnlijker makkelijker en efficiënter om het in een container te verstoppen. Maar ze zijn er zeker. Wij artsen zien dat de bolletjesslikkers nog steeds veelvuldig worden ingezet. Lang niet iedereen meldt zich bij ons. Dus wij zien waarschijnlijk ook maar het ’topje van de ellende’ van de bolletjesslikkers in het ziekenhuis. Het is bijna niet voor te stellen hoeveel mensen er in het hele drugsverhaal onnodig sneuvelen.
De bolletjesslikkers, de pakezels, zijn een klein schakeltje, maar dat raakt me als chirurg en mens. Zeker als ik ze op mijn operatietafel krijg. Wees je dus bewust, als je die coke snuift, van al het leed dat erachter zit. Verdiep je er een keertje in. Besef misschien dat het spul waar jij van geniet uit een maag komt van iemand die dat moet vervoeren. Ik ga mij verder niet mengen in een geladen discussie of drugs gelegaliseerd moeten worden. Maar dit soort plaatjes zien mensen niet zo vaak. En dit raakte mij. Want achterop een pakje cocaïne kan ik het plaatje immers niet plakken.”
Dit artikel is eerder gepubliceerd op 6 juli 2022.
Maurice gebruikte drugs om zijn gevoelens te dempen: 'Ik had suïcidale gedachten'
